Refraktor Zeiss - proszę o kilka rad

PostFyodor!!! | 02 Cze 2006, 22:32

Chciałbym się przywitać w związku z tym że to mój pierwszy post na tym forum

Astronomią interesuje się od kilku lat, na stałe mieszkam w USA ale zjechałem na kilka miesięcy do Polski do Kielc rodzinnego miasta odpocząć od zgiełku, przypomnieć sobie stare życie. Forum oglądam i czytam od dłuższego czasu, zwłaszcza kiedy bywam w Polsce, raz na kilka miesięcy.

Kilka dni temu przeglądając inne forum astronomiczne znalazłem temat dotyczący teleskopów Zeissa, sam posiadam sprzęt Meade ale w Polsce nie posiadałem żadnego teleskopu. Temat mnie zaciekawił bo mój wuj który zaszczepił we mnie astronomie posiadał od zawsze teleskop Zeissa. Wpadłem więc z wizytą do wuja, przypomnieć swoją osobę i przy okazji zerknąć przez teleskop. Niestety wujek jak to bywa ze starszymi osobami ze względu na zdrowie nie zajmuje się juz dawnym hobby. Teleskop odstawił na strych ale kiedy przyjechałem wyciągnelismy stary sprzęt choć pogody na obserwacje nie było, po długiej rozmowie i wspomniemiach dawnych czasów z "winy" wuja stałem się posiadaczem teleskopu Zeissa. Mnie to juz zbędne a tobie na pewno się przyda, takie były słowa wuja :). Prezentu nie przyjałem ale wyporzyczyłem na bliżej nie określony czas.

Teraz mam kilka pytań dotyczących konserwacji tak starego teleskopu. Jest to refraktor średnica obiektywu 80mm, ogniskowa z pomiarów tuby wyszła 1200mm. Z tego co widzę teleskop nie posiada możliwości kolimacji, nie ma tez tak na oko powłok antyrefleksyjnych. Wujek nie ma zdolności majsterklepki ale zauważyłem ze obiektyw teleskopu był rozkręcany, możliwe ze rozkręcał go poprzedni właściciel, wujek kupił teleskop jakieś 30 lat temu od osoby z Wrocławia. Obiektyw był bardzo zakurzony, równierz wewnątrz pomiędzy elementami obiektywu. Rozkręciłem obiektyw i wymyłem delikatnie obie soczewki.

Teraz pytania.

Zauważyłem ze pomiędzy soczewkami znajdują się podkładki dystansujące, jestem pewien na 99% że nie są one oryginalne, wyglądają na zrobione z jakiejś folii, dosyć grubej na oko około 0.2mm. Wyglądają na docinane ręcznie, nie sądze zeby wyszły z fabryki Zeissa. Czy źle ustalona odległość pomiędzy elementami obiektywu może wpływać na jakość obrazu? Czy wogóle ta odległość jest istotna? Jeżeli tak to jak grube powinny być podkładki bo może nie sąodpowiedniej grubości? Co gorsza pomiędzy soczewkami na ich powierzchniach znajdująsie mikroskopijne rysy, nie jest ich wiele, może 3 do 4.

Obiektyw nie posiada powłok antyodblaskowych, czy naniesienie takich powłok ma sens w przypadku takiego obiektywu? Mogę wysłać te soczewki do naniesienia nowych powłok, już to robiłem ze starym teleobiektywem Leica który miał uszkodzone powłoki, koszt około 40$ za element, oczywiście w USA, może ktoś robi to w Polsce? Powłoki które zostały naniesione na obiektyw Leica wykonawca określa jako "7 layer dielectric broadband coating", oferuje teżpolerowanie obiektywu dla usunięcia rys, czy to nie zniszczy samego obiektywu? Wysyłajac tam obiektyw Leica (dosyć drogi) nie zdecydowałem się na polerowanie.

Czy jest sens wogóle cokolwiek zmieniać? Z tego co widze teleskop daje dosyć mdłe obrazy przy powiekszeniu 120x, możliwe ze to wina zanieczyszczeń i kurzu. Czy naniesienie powłok może dać poprawe kontrastu i innych parametrów?

Teleskop chce używać do obserwacji słońca, księżyca i planet, czy to możliwe że jego maksymalne możliwości to powiększenie około 120 razy?

Może to wina okularów, chyba są nietypowe, mniejsze od 1.25"

Dziekuje za odpowiedzi i pozdrawiam
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

Postzbyszek | 03 Cze 2006, 08:56

Gratuluje posiadania tak starego sprzetu i to z bardzo dobrej firmy.
Jest cenny nie tylko dla kolekcjonera.
Grubosc podkladek dystansowych miedzy szklami jest bardzo wazna.
Decyduje czy obiektyw bedzie dawal dobre obrazy . Jak wyczyscisz soczewki , poskrecaj tak jak bylo z podkladkami i zobacz jakie masz obrazy, czy nie ma jakies otoczki wokol jasnych obiektow nie z winy atmosfery .
Slaby obraz to moze byc przyczyna zakurzonych okularow . Sa 0,96" nie 1,25" jak popularne teraz . Obecnie trudno kupic taki dobrej jakosci okular. Zwykle sa z tanich chinskich telepow o tragicznej jakosci. Ale bywaja tez dobre ortoskopowe w odsprzedazy.
Co do szkiel . Zeiss to FIRMA i polerowanie szkiel moze pogorszyc ich jakosc. Co do powlok - stracisz urok starej lunety .
Staraj sie jej nie przerabiac , " udoskonalac" .
 
Posty: 3014
Rejestracja: 28 Lip 2005, 23:00
Miejscowość: znikam

PostJanusz_P. | 03 Cze 2006, 08:57

Przede wszystkim sprawdź czy nmie złożyłeś odwrotnie ty lub wuj dodatniej soczewki bo to sie często zdarza po amatorskim czyszczeniu, oryginalne podkładki w tym Zeissie są z cynowej folii i mają właśnie te około 0,2mm grubości a docinane i monmtowane są oczywiscie ręcznie jak wszystko w starych Zeissach.
Naparowanie warstw MC jest możliwe i w Polsce w podobnej cenie, wykonujemy takie usługi na szkła obiektywów czy pryzmatów ale musi byc znany gatunek szkła lub jego wsp. załamania aby dobrać prawidłowe warstwy.
Obiektyw z warstwami od razu nabierze kontrastu i zawsze warto to zrobić szczególnie w przypadku wiekowego Zeissa 8)
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 10:21

Zmierzyłem dokładnie podkładki, mają około 0.1mm grubosci, są zrobione z czarnej folii, to chyba źle.

Niestety nie wiem która z soczewek jest dodatnia, pierwsza soczewka patrząc od przodu obiektywu jest lekko wypukła, jej wewnętrzna strona jest prawie płaska, na praktycznie płaskie wyglądają też obie powierzchnie drugiej soczewki. Obiektyw przed rozłożeniem i czyszczeniem dawał takie same obrazy, zresztą zwróciłem uwage jak był zmontowany żeby nie popełnić błędu.

Jaki jest koszt naniesienia powłok w Polsce i jakiego typu były by to powłoki? Szukałem w internecie danych na temat tego refraktora i znalazłem jedynie informacje na temat half-apochromat 80/1200, brak informacji o innych obiektywach Zeissa o podobnych parametrach. Nie wiem też z jakiego rodzaju szkła są wykonane soczewki, czy można to jakoś sprawdzić?
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostDominik Woś | 03 Cze 2006, 10:47

Czy ten refraktorek wyglada jakoś podobnie do tego ?

Image

Pozdrawiam,
Dominik
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 10:56

Rozmiarami a raczej proporcjami przypomina ten ze zdjęcia ale jest inny. Wyciąg jest bardzo masywny, zrobiony z mosiądzu i lakierowany na czarno z aluminiowymi pokrętłami o średnicy około 5cm, ma około 8cm wysuwu. Czarną oprawę ma też obiektyw, jest na nim napis "Carl Zeiss Jena 548328". Teleskop waży około 6-7 kilogramów z czego sam wyciąg około 2kg. Tuba jest biała ale wygląda na przemalowaną, ma czarny dev heater.
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostJanusz_P. | 03 Cze 2006, 11:12

Gatunki szkieł to sobie spokojnie odszukam w annałach.
Przednia soczewka ma iść stroną bardziej płaską do obiektu a bardziej wklęsłą do soczewki ujemnej czyli drugiej :!:
Wyglada na to że wuj to kiedyś jednak źle złożył :roll:
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 11:19

Powierzchnia przedniej soczewki jest na tyle wypukła że boje się o to ze będzie ona dotykała drugiej soczewki jeżeli ją odwrócę i złoże w ten sposob. Chyba będe musiał dorobić inne grubsze podkładki i dopiero wtedy sprawdzić możliwość takiego montażu. Czy można to zrobić z cienkiej blachy aluminiowej?
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostJanusz_P. | 03 Cze 2006, 11:23

Nie rób grubszych przekładek bo zepsujesz korekcje obiektywu, przyłóż ręcznie i zobaczysz czy nie opiera sie na wierzchołku tylko na tych 3 listkach przekładki, wtedy możesz spokojnie skręcić oprawę (tylko delikatnie do momentu dotknięcia pierścienia do soczewki) i przetestować obraz 8)
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 11:46

Sprawdze to zaraz. Sęk w tym że te istniejące już podkładki napewno nie są oryginalne i prawie na pewno nie są odpowiedniej grubości
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 12:33

Dopiero teraz zauważyłem że przednia soczewka jest dwuwypukła a druga wklęsło-płaska. Co robic?
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 15:05

Zrobiłem podkładki z folii ołowianej 0.2mm, niestety otrzymywane obrazy nadal mnie nie zadowalają. Spróbuje zrobic teraz podkładki 0.15mm.

Po założeniu podkładek 0.15mm wydaje mi się że jest lepiej.

Zauważyłem ciekawe zjawisko, przy powiększeniu 120x obraz jest lekko zamglony, brak mu kontrastu, sądze że to wina aberracji chromatycznej. Kiedy wyciągiem przesune okular minimalnie za ognisko obraz staje się oczywiście nieostry ale zauważam że aberracja mocno spada i kontrast się podnosi, może ktoś ma jakieś sugestie co moge jeszcze poprawić? Z czego wynika takie zjawisko?
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

Postzbyszek | 03 Cze 2006, 18:28

Jak szkla odwrotnie zlozysz, czy podkladki nie takie to masz zly obraz.
Zaznaczam, ze nie mam pojecia jak maja byc zlozone i pewnie zaraz mnie ktos skoryguje .
Soczewka dwuwypukla z jednej strony jest mniej wypukla . Ta strona dalbym na zewnatrz . ta niby plaska soczewka jest rozpraszajaca i z tej strony co ma wglebienie przylozylbym ja do pierwszej z podkladkami . Jakby srodkami sie stykaly / najprawdopodobniej bedzie widac na szkle pierscienie / to albo grubsze podkladki , albo 1 soczewka odwrotnie . Ostroznie skladaj, delikatnie skrecaj , albo zlec komus co sie na tym zna .
 
Posty: 3014
Rejestracja: 28 Lip 2005, 23:00
Miejscowość: znikam

PostJanusz_P. | 03 Cze 2006, 21:50

Dobierając odpowiednio szczelinę między soczewkami można zawsze trochę dokorygować aberracje sferochromatyczną.
Duża aberracja świadczy o odwrotnym położeniu jednej lub nawet obu soczewek bo to może być obiektyw o odwrotnej konfiguracji typu Flint Crown 8)
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

PostFyodor!!! | 03 Cze 2006, 22:05

Wygląda na to że teleskop jest źle skolimowany, przynajmniej tak sądze. Obrazy przy powiększeniu 60x są dobre, aberracja chromatyczna na niezauważalnym poziomie, na tyle moge to swierdzić oglądając na przykład lampy uliczne z powodu pogody. Przy powiększeniu 120x obraz jest kiepski, rozmyty, brak szczegółów, aberracja duża i widoczna. Przy 120x sprawdzałem dwa różne okulary, dają podobne efekty.

Co radzicie robić? Jak skolimować teleskop który nie posiada śrub kolimacyjnych? Nie mam doświadczenia z refraktorami.
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

PostFyodor!!! | 08 Cze 2006, 20:21

W sprawie teleskopu skontaktowalem sie z dwoma firmami, pierwsza byl Astrokrak. Chcialbym podziekowac Panu Januszowi P. za szybka odpowiedz i chec pomocy. Tymczasowo nusze wstrzymac sie z decyzja co do ewentualnego serwisu teleskopu.

Druga firma byla oczywiscie firma Zeiss. Powiem szczerze ze slyszalem legendy o jakosci obslugi klienta w tej firmie, ale to co sam odczulem przeszlo moje oczekiwania.

Kontaktowalem sie najpierw droga elektroniczna, potem telefonicznie z przemila osoba Pana Dr. Wolfganga Wimmera szefa archiwum firmy Zeiss. Dr. Wimmer w ciagu 2 dni przeszukal dla mnie archiwa Zeissa i odnalazl wszelkie niezbedne informacje oraz dokumenty zwiazane z moim teleskopem . Okazalo sie ze teleskop zostal wyprodukowany pomiedzy 1920 a 1923 rokiem. Dr. Wimmer obiecal mi pomoc w renowacji teleskopu na tyle na ile bedzie mogl, mam nadzieje ze cos z tego wyjdzie.

P.S. Przepraszam za brak polskich znakow pisze z laptopa gdzie ich nie posiadam.
 
Posty: 9
Rejestracja: 02 Cze 2006, 21:52

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 87 gości

AstroChat

Wejdź na chat