Astronomiczne wiadomości z Internetu

[Paweł Baran]

Gwiazdy neutronowe a materia kwarkowa
Napisany przez Radek Kosarzycki dnia 09/06/2018
Materia kwarkowa, inaczej zwana materią dziwną to ekstremalnie gęsta faza materii złożonej z cząstek subatomowych zwanych kwarkami. Według najnowszych badań może ona istnieć wewnątrz gwiazd neutronowych oraz można ją na krótkie momentty wytworzyć w zderzaczach cząstek takich jak LHC, na Ziemi. Jednak zbiorcze zachowanie materii kwarkowej nie jest takie łatwe do opisania. Podczas wykładu, który miał miejsce w tym ygodniu w CERN, Aleksiej Kurkela z Uniwersytetu w Stavanger (Norwegia) opisywał jak dane o gwiazdach neutronowych pozwoliły mu i jego współpracownikom nałożyć ciasne ograniczenia na zachowanie materii w tej ekstremalnej formie.
Kurkela wraz ze współpracownikami wykorzystał właściwość gwiazdy neutronowej wywnioskową z obserwacji prowadzonych za pomocą LIGO oraz VIRGO, które to obserwatoria zarejestrowały fale grawitacyjne – zmarszczki w czasoprzestrzeni – wyemiotowane w momencie połączenia dwóch gwiazd neutronowych. Owa właściwość opisuje sztywność gwiazdy w reakcji na naprężenia spowodowane przyciąganiem grawitacyjnym gwiezdnego towarzysza.
W celu opisania zbiorczego zachowania materii kwarkowej, fizycy zazwyczaj wykorzystują równania stanu, które odnoszą ciśnienie stanu materii do innych właściwości stanu. Jednak wciąż przed nimi stoi zadanie stworzenia unikalnego równania stanu dla materii kwarkowej, jak na razie udało się wyprowadzić ylko rodziny takich równań. Wprowadzając wartości pływowej odkształcalności gwiazd neutronowych obserwowane przez LIGO oraz Virgo do rodziny równań stanu materii kwarkowej w gwieździe neutronowej, Kurkela wraz ze współpracownikami byli w stanie znacząco zmniejszyć rozmiary rodziny równań. Taka zmniejszona rodzina nakłada ściślejsze ograniczenia na właściwości materii kwarkowej oraz bardziej ogólnie na materii jądrwej w wysokich gęstościach, niż były dotąd dostępne.
Wyposażeni w takie wyniki, badacze następnie odwrócili problem i wykorzystali ograniczenia materii kwarkowej do wywnioskowania właściwości gwiazd neutronowych. Wykorzystując to podejście, zespół badaczy określił związek między promieniem a masą gwiazdy neutronowej i odkrył, że maksymalny promień gwiazdy neutronowej o masie 1,4 masy Słońca wynosi od 10 do 14 km.
Źródło: CERN
http://www.pulskosmosu.pl/2018/06/09/gw ... -kwarkowa/


www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Loty Rakiet Eksperymentalnych – wiosna 2018
2018-06-10. Krzysztof Kanawka
Polskie Towarzystwo Rakietowe zorganizowało 28 kwietnia wiosenną edycję Lotów Rakiet Eksperymentalnych.
Loty Rakiet Eksperymentalnych (LRE), zorganizowane przez Polskie Towarzystwo Rakietowe (PTR) odbyło się 28 kwietnia na terenie poligonu w Drawsku Pomorskim. W wiosennym LRE wzięli udział modelarze PTR, zespół z Holandii oraz studenci z Politechniki Warszawskiej (PW).
W tej edycji LRE najwyższy pułap osiągnęła holenderska rakieta GIGA II. Ta rakieta dotarła do wysokości 8668 metrów. Z kolei rakieta Carbonara2, zbudowana przez PTR i gdyńską firmę SpaceForest wystartowała z nietypowego położenia – wyrzutnia była ustawiona pod kątem mniejszym niż 45 stopni. Celem tego lotu było przetestowanie systemu aktywnej stabilizacji rakiety. Carbonara2 osiągnęła pułap 1200 metrów.
Redakcja serwisu Kosmonauta.net serdecznie dziękuje Panu Rafałowi Dziemianko za przesłane informacje.
(PTR)
https://kosmonauta.net/2018/06/loty-rak ... osna-2018/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Dwie gwiazdy Alfa Centauri są przyjazne dla życia

2018-06-10

Astronomowie stwierdzili, że niektóre z gwiazd najbliższych Ziemi mogą być lepszymi miejscami do życia, niż nam się wydawało.


Odkrycie przedstawione podczas 232. posiedzenia Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Denver opiera się na analizach systemu Alfa Centauri przez obserwatorium rentgenowskie Chandra. Warto przypomnieć, że Alfa Centauri to najbliższy nas system gwiezdny oddalony zaledwie o 4,4 lat świetlnych.

System Alfa Centauri zawiera trzy gwiazdy - dwie podobne do Słońca (Alfa Centauri A i B) oraz czerwonego karła (Alfa Centauri C zwana także Proxima Centauri). Nie wykryliśmy jeszcze żadnej planety wokół dwóch gwiazd podobnych do Słońca, pomimo wcześniejszej fałszywej detekcji obiektu wokół Alfa Centaur B. Ich bliskość Ziemi czyni je kuszącymi celami przyszłych badań. Kluczowe jest zatem sprawdzenie, czy jakakolwiek planeta krążąca wokół jednej z gwiazd Alfa Centauri może nadawać się do zamieszkania.

- Ponieważ system Alfa Centauri jest stosunkowo blisko, postrzega się go jako najlepszego kandydata do badania śladów życia. Pytanie brzmi: czy znajdziemy planety w środowisku sprzyjającym życiu jakie znamy? - Stwierdził Tom Ayres z Uniwersytetu w Kolorado.

Naukowcy co 6 miesięcy od 2005 r. obserwowali gwiazdy przy pomocy teleskopu Chandra. Długoterminowe pomiary wykazały cykl aktywności rentgenowskiej wokół gwiazd A i B, które porównano do 11-cyklu plam słonecznych.

Odkryto, że w przypadku Alfa Centauri A ilość promieni rentgenowskich była faktycznie lepsza do podtrzymania życia niż od Słońca. Alfa Centauri B była tylko nieznacznie gorsza. To oznacza, że potencjalne planety krążące wokół gwiazd A i B otrzymują mniej promieniowania rentgenowskiego niż te w Układzie Słonecznym. To "bardzo dobra wiadomość" po kątem zdolności podtrzymania życia wokół gwiazd.

Niestety, jest też zła wiadomość dotycząca Alfa Centauri C. Astronomowie odkryli, że ponieważ jest to aktywny czerwony karzeł, który często wysyła rozbłyski promieniowania rentgenowskiego, wszystkie okrążające go światy są wysterylizowane.


http://nt.interia.pl/raporty/raport-kos ... Id,2591770

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Low Gravity Show 2018
UWAGA! Promocja tylko do 15 czerwca!
Marzyliście kiedyś, aby poznać bliżej Kosmos, ale zabrakło czasu, aby zgłębić temat? A może chcieliście popatrzeć w niebo, ale zabrakło odpowiedniego sprzętu? A może chcecie po prostu wypocząć pod gwiazdami w doborowym towarzystwie? Z nami będziecie mieli niepowtarzalną okazję nadrobić zaległości, przeżyć niezwykłą przygodę i zobaczyć co kryje niebo na własne oczy.
W dniach 27-29 lipca odbędzie się pierwszy zlot dla miłośników astronomii Low Gravity Show 2018 organizowany przez magazyn "Astronomia".
Do końca rejestracji pozostał niespełna miesiąc.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych
• Taurus - teleskopy do nocnych obserwacji

PATRONI MEDIALNI
• Magazyn "Astronomia" – astronomia.media.pl
• Astrofaza (Piotr Kosek Kosa) – astrofaza.pl
• Statek St - 38 Marta Idczak – martaidczak.com
• Apogee Games – apogeegames.pl
• Kosmonauta.net – kosmonauta.net
• forumastronomiczne.pl – forumastronomiczne.pl

SPRZĘT
Obserwacje astronomiczne możliwe będą dzięki teleskopom firmy Taurus - składane konstrukcje Dobsona.
Szykujemy dla Was też dodatkową niespodziankę
http://www.taurustelescopes.com
PROGRAM
Piątek 27-07-2018
• 14.00 – 16.00 - zameldowanie do hotelu
• 16.00 – rejestracja zlotu, powitanie, ogłoszenie konkursu, prezentacja,
• 17.00 – 18.30 – Astrofaza, wykład inauguracyjny,
• 19.00 – 21.00 – kolacja,
• 21.00 – 21.30 – wprowadzenie do obserwacji astronomicznych,
• Od 21.00 Strefa VR i gier,
• 21.30 – obserwacje nieba: zaćmienie Księżyca, Mars, Saturn, Obiekty głębokiego Kosmosu,
Sobota 28-07-2018
• Do 9.30 – śniadanie w formie bufetu,
• 9.30 – zdjęcie grupowe,
• 10.00 - 12.00 – Wiktor Niedzicki warsztaty – pokaz doświadczeń,
• 12.30 – 14.00 – Statek ST-38 – warsztaty dla dzieci:
- konstrukcja skafandra kosmicznego,
• 12.30 – 14.00 – dorośli - blok wykładów redaktorów magazynu "Astronomia"

Na placu przed hotelem i na molo: obserwacje Słońca, obserwacje dzienne.

• 12.00 – 14.00 Strefa VR i gier
• 14.00 - 15.30 – obiad,
• 15.30 – 17.00 – Prezentacja łazika LEGENDARY
• 17.30 – 19.00 – Statek ST-38 – warsztaty dla dzieci
• 15.30 – 17.00 – dorośli - blok wykładów redaktorów magazynu "Astronomia"
• 17.30 – 19.00 – Czas wolny

Na placu przed hotelem i na molo: obserwacje Słońca, obserwacje dzienne.

• 17.00 – 19.00 Strefa VR i gier,
• 19.30 – grill,
• 21.30 – obserwacje nieba,
Niedziela 29-07-2018
• Do 9:30 – Śniadanie
• 9:30 – 10:00 – Zakończenie zlotu i wręczenie nagród
• 11:00 – Wymeldowanie

Program wstępny, zastrzegamy możliwość zmiany i akutalizacji.
OBSERWACJE
27 lipca 2018 to noc niezwykła. Tuż po zachodzie Słońca, przed godziną 21, najbardziej zdeterminowani obserwatorzy powinni dostrzec Wenus nisko nad zachodnim widnokręgiem (8°). Planeta będzie u szczytu swojej jasności widomej -4,3 magnitudo i nie powinna być większym problemem do namierzenia przez bardziej wprawne oko. Powyżej lśni wspaniały Jowisz, który stanie się pierwszym ciekawym celem dla naszych teleskopów.

Jednak nie po to tu jesteśmy. Znacznie ciekawsze rzeczy dzieją się właśnie po drugiej stronie nieboskłonu. Na ciemniejącym, wieczornym niebie pojawi się po godzinie 21 Księżyc w pełni, lecz zaraz, zaraz... Gdzież on się podział? A, no tak! To dziś – całkowite zaćmienie naszego naturalnego satelity! Wschodzić będzie nad naszą miejscówką, wkraczając w fazę całkowitego zaćmienia, z tego powodu będzie „niewykrywalny” dla wzroku aż do godziny 22, kiedy to niebo na dobre ściemnieje, a Księżyc uniesie się wyżej nad zadrzewienie. O godzinie 22:28 nastąpi kulminacja, czyli faza maksymalna zaćmienia całkowitego. Księżyc będzie ukryty głęboko w cieniu Ziemi, a astrofotografowie będą mieli wspaniałe warunki aż do 23:13, kiedy nastąpi pierwszy kontakt z fazą półcieniową, i nasz ukochany Księżyc zacznie wychodzić ponownie na światło dzienne.

Nie będzie przestojów. Ten czas musimy wykorzystać również na obserwacje pięknego Saturna, który ze swymi okazałymi pierścieniami, niesiony na grzbiecie Strzelca, na krótko wychynie nieco wyżej ponad horyzont pomiędzy godz. 22 a 23. W tym czasie sięgniemy do niego za pomocą dużych teleskopów.

Ciężko będzie się na dobre skupić na czymkolwiek podczas tak wspaniałej nocy! Oto właśnie, gdy na niebie brakuje na chwilę jasnej, księżycowej latarni rozświetlającej tło gwiazd, okazała Droga Mleczna podniesie się nad głowami obserwatorów i odkryje na tę ponad godzinę wszystkie swoje skarby! Saturn, czy mgławice blisko centrum galaktyki? Cóż wybrać? Damy radę, pokażemy wszystko! Wielkie teleskopy na polu obserwacyjnym pozwolą wejść głębiej w istotę Wszechświata, ukazując nam mgławice i gromady gwiazd w niej ukryte równie spektakularnie, co Saturna i jego pierścienie.

Jednak nie dajmy się zwodzić urokom odległego Wszechświata na długo, gdyż oto bliski Mars wojowniczo daje o sobie znać poniżej zaćmionego Księżyca. Przyćmiewa go swym jasnopomarańczowym blaskiem (-2,8 mag). Oto zbliża się czas jego opozycji przewidziany na godziny poranne, lecz właśnie teraz, blisko północy, staje się dla nas widoczny najlepiej od przeszło 2 lat! Nie umknie on naszym teleskopom, a jego tarcza o rozmiarach 24” powinna ukazać czapy polarne i kontury kontynentów.

Po północy będziemy mogli nieco się rozluźnić. Przybierający na sile blask Księżyca i chylący się ku zachodowi Mars oddadzą pola innym obiektom, takim jak jesienne mgławice planetarne oraz odległym planetom Uran i Neptun.

28 lipca przyniesie noc o wiele spokojniejszą, obfitującą w obserwacje Jowisza w godzinach 21-22, Saturna w godzinach 22-23, Marsa w okolicach północy oraz Księżyca, Neptuna i Urana głębiej w nocy. Tej nocy będziemy mogli lepiej skupić się na studiowaniu jesiennych mgławic planetarnych oraz gromad kulistych.

Gotowi na obserwacje? Zapraszamy na Low Gravity Show 2018
KOSZT UCZESTNICTWA

UWAGA! Tylko do 15 czerwca 7% zniżki!
• Całkowity koszt pobytu dla jednej osoby dorosłej i dzieci powyżej 13 roku życia:
do 15 czerwca 2018 - 555,00 zł, po 15 czerwca 597 zł

• Całkowity koszt pobytu dla jednej osoby w wieku 4-12 lat (nieukończone 13 lat):
do 15 czerwca 2018 - 415 zł, po 15 czerwca 447,00 zł

• Koszt pobytu dziecka do 3 roku życia (nieukończone 4 lata): gratis!

Opłata obejmuje koszty noclegu (2 doby), pełnego wyżywienia (piątek kolacja, sobota 3 posiłki, niedziela śniadanie) oraz koszty organizacji Low Gravity Show 2018. Każdy z uczestników otrzymuje koszulkę zlotową, identyfikator oraz niespodziankę

• Dopłata za pokój 1-osobowy +10%.

Rejestrację należy opłacić na poniższe konto:

Nazwa odbiorcy: APOGEE GAMES Mariusz Kulma
Adres odbiorcy: 05-300 Mińsk Mazowiecki, ul. Dąbrówki 33/20
Numer konta bankowego: 39 1950 0001 2006 0024 1781 0003
http://lowgravity.eu/

http://www.astrokrak.pl

[Werni74]

http://www.crossroadstoday.com/story/38 ... modern-art ostatnio natknąlem się na taką nowinkę. Ciekawe co o tym sądzicie.https://youtu.be/4du2xxYXfhM

[Werni74]

To już nie nowośc ale ciekaw jestem rozwoju i faktycznie dawanych obrazów DS https://www.kickstarter.com/projects/un ... lassical-t

[Paweł Baran]

Niebo na dłoni nr 20 o Uranie
Wysłane przez czart w 2018-06-10

Tematem kolejnego odcinka z cyklu "Niebo na dłoni" jest Uran - siódma planeta licząc w kolejności od Słońca. Zachęcamy do obejrzenia na YouTube!
Planeta Uran jest gazowym, a raczej lodowym olbrzymem. Tajemnice powierzchni chmur otaczających Urana zaczęto odkrywać dość późno, dopiero za sprawą Kosmicznego Teleskopu Hubble'a oraz sond kosmicznych.
Niebo na dłoni" to youtubowy cykl filmów o astronomii, w ramach którego w krótkiej formie przedstawiane są ciekawostki o kosmosie. Jest realizowany dzięki portalowi Urania - Postępy Astronomii.
Więcej informacji:
• Niebo na dłoni (NND) - kanał na YouTube
• Niebo na dłoni nr 20 pt. "Uran"
• Fanpage "Niebo na dłoni" na Facebooku
Przeczytaj także
• Niebo na dłoni nr 19 o Saturnie
• Niebo na dłoni nr 18 o Jowiszu
• Niebo na dłoni nr 17 - Jak inspiruje muza Urania?
• Niebo na dłoni nr 16 o Marsie
• Niebo na dłoni nr 15 o Wenus
• Niebo na dłoni nr 14 o planecie Ziemia
• Niebo na dłoni nr 13 o Merkurym
• Niebo na dłoni nr 12 o planetach karłowatych
• Niebo na dłoni nr 11 o misji Rosetta
• Niebo na dłoni nr 10 o planetach
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/nie ... -4459.html

https://www.youtube.com/watch?v=l3a9bcuJuHQ

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Seminarium astronomiczne w Katowicach
2018-06-10. Redakcja AstroNETu
W dniach 31 maja – 4 czerwca 2018 roku odbyło się tegoroczne seminarium wiosenne Klubu Astronomicznego „Almukantarat”. Spotkanie młodych entuzjastów astronomii zorganizowane zostało już nie pierwszy raz w Katowicach. Uczestnicy z roczników 2016 i 2017 mieli okazję zarówno wygłosić przygotowany przez siebie referat, jak i zwiedzić wiele ciekawych miejsc, w tym już po raz ostatni Planetarium Śląskie w starej formie.
Pierwszego dnia, po zakwaterowaniu w Schronisku SSM „Ślązaczek”, seminarium oficjalnie zostało zainaugurowane świeczkowiskiem. W piątek rozpoczęła się sesja referatowa w Planetarium Śląskim. Podczas niej każdy z uczestników wygłosił referat na dowolny temat związany z historią astronomii. Tego dnia również udali się oni do Muzeum Śląskiego, gdzie zwiedzili wystawę pt. „Górny Śląsk na przestrzeni dziejów” oraz mogli spojrzeć na panoramę Katowic z wieży obserwacyjnej.
Następnego dnia, w przerwach pomiędzy referatami, młodzi adepci astronomii uczestniczyli w seansie „W magicznym kręgu planetarium” przedstawiającym historię, budowę oraz sposób działania niezwykłej aparatury, która znajduje się także w Chorzowie. Z powodu zbliżającej się renowacji budynku zostanie ona zamieniona na nowszy system analogowo-cyfrowy. Popołudniowy powrót z Planetarium Śląskiego był jednocześnie spacerem po Parku Śląskim, jednym z największych parków miejskich w całej Europie.
W niedzielę, ostatni dzień spotkania, na wieczornym świeczkowisku pożegnalnym zostały ogłoszone wyniki sesji referatowej. Jury, które uważnie obserwowało referaty uczestników, wręczyło nagrody. Pierwsze miejsce zajął Dominik Sulik ze swoim referatem „Historia teleskopu zwierciadlanego”. Otrzymał on również nagrodę publiczności. Zdobywcą drugiego miejsca dzięki referatowi pt. „Kosmologia w starożytnej Grecji” została Pawłowi Sieczakowi. Trzecie miejsce przyznano Laurze Meissner za referat „Prekursorzy heliocentryzmu i finał kopernikański”. Po części oficjalnej świeczkowiska nie zabrakło wspólnego śpiewania oraz różnych gier.
Dziękujemy organizatorom, którzy pozwolili nam tak dobrze spędzić czas. Z pewnością tegoroczne seminarium wiosenne pozostanie na długo w pamięci uczestnikom, którzy już nie mogą się doczekać kolejnego spotkania!
Pamiątkowe zdjęcie pod Planetarium śląskim.
Artykuł napisał Antoni Skoczypiec.
https://news.astronet.pl/index.php/2018 ... atowicach/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Ziemia wcześnie stała się gościnna dla życia
2018-06-10
Zaledwie 350 mln lat od uformowania się naszej planety w Układzie Słonecznym mogła powstać skorupa ziemska, co oznacza, że Ziemia mogła być zdatna do życia znacznie wcześniej niż przypuszczano – piszą naukowcy na łamach tygodnika „PNAS”.
Dowodzą tego badania geologiczne przeprowadzone w północnej Kanadzie. Stront zawarty w skałach świadczy o tym, że kontynentalna skorupa ziemska mogła się uformować setki milionów lat wcześniej, niż dotąd przypuszczano. Skały kontynentalnej skorupy są bogatsze w kluczowe dla życia składniki mineralne niż skały wulkaniczne.
„Nasze wyniki wpisują się w inne, coraz liczniejsze świadectwa, w tym dotyczące skał w zachodniej Australii, które mówią o tym, że na wczesnej Ziemi kontynentalna skorupa mogła ukształtować się w czasie pierwszych 350 mln lat od uformowania się Układu Słonecznego” - wyjaśnia Patrick Boehnke z University of Chicago (USA).
Jak dodaje, podważa to dotychczasowy punkt widzenia, że w ciągu pierwszych 500 mln lat skorupa ziemska była piekielnie gorąca i sucha.
Badania były możliwe dzięki zaawansowanemu urządzeniu o nazwie Chicago Instrument for Laser Ionization (CHILI), który umożliwia dokładne „policzenie” atomów takich jak stront w próbkach. Próbki skalne, które były badane przez naukowców, mierzą zaledwie ok. pięciu mikronów średnicy.
Niedawno zespół, w którego skład wchodził Boehnke, dowiódł, że deszcze padały na Ziemi ok. 2,5 mld lat temu, dużo wcześniej niż sądzono.
Więcej: http://news.uchicago.edu/article/2018/0 ... er-thought
(PAP)
krx/ agt/
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/ ... zycia.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Ludzie kosmosu: Caroline Herschel
2018-06-10. Anna Wizerkaniuk
William Herschel – odkrywca Urana, czy jego syn John Herschel, to nie jedyni astronomowie w rodzinie. Choć matka pragnęła, by została ona krawcową, a dzięki ojcu zdobyła wykształcenie w muzyce i była śpiewaczką w chórze, Caroline Herschel rozwinęła w sobie zainteresowanie astronomią.
Rodzina Herschelów pochodziła z Hannoveru, jednak William wraz z siostrą Caroline wyjechali do Bath w Anglii. Początkowo Caroline zajmowała się domem brata i niekiedy występowała jako śpiewaczka. Kiedy jej brat objął stanowisko królewskiego astronoma, Caroline postanowiła zostać jego asystentką, która pomagała mu podczas prowadzenia obserwacji. Pomagała Williamowi przy polerowaniu luster do teleskopów, które budował, obliczeniach, a także przy notowaniu pozycji obserwowanych obiektów. Przepisała ona katalog Flamsteeda, który uporządkowała względem odległości biegunowej poszczególnych obiektów i dodała nowe, które zaobserwował jej brat. Katalog ten został opublikowany pod imieniem Williama Herschela i stanowił bazę do stworzenia New General Catalogue, zawierającego listę wszystkich obiektów oznaczonych jako NGC. Po pewnym czasie zdobyła uznanie króla Jerzego III, który zaoferował jej roczną pensję 50 £.
Swojego pierwszego odkrycia Caroline Herschel dokonała w 1783 r. Zaobserwowała wtedy gromadę NGC 2360, którą uznała za mgławicę nieskatalogowaną wcześniej przez Messiera. W tym samym roku niezależnie odkryła też obiekt M110 – towarzysza Galaktyki Andromedy. Obiekt ten obserwował już wcześniej Charles Messier, ale nie zawarł go w swoim katalogu. Mimo że Caroline Herschel odkryła jeszcze inne obiekty głębokiego nieba, to najbardziej jest znana z obserwacji komet. Samodzielnie zaobserwowała pięć nowych komet, a 3 inne, w tym kometę P/Encke, potwierdziła. Niestety żaden z obserwowanych przez nią obiektów nie nosi jej imienia. Zamiast tego nazwano po niej jeden z kraterów na Księżycu (krater C.Herschel) oraz planetoidę 281 Lucretia, jednakże w tym przypadku użyto jej drugiego imienia.
https://news.astronet.pl/index.php/2018 ... -herschel/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Swarzędzkie Gwiezdne Wrota
Szczegółowe informacje
Zapraszamy na obserwacje astronomiczne wieczornego i nocnego nieba. W planach obserwacje m.in. 3% Księżyca, Wenus, Jowisza, Saturna i Marsa (dla wytrwałych). Spotkanie promujące plan założenia Obserwatorium Astronomicznego - Swarzędzkich Gwiezdnych Wrót
Fot. Krzysztof Stępień (PTMA O/Poznań).
Sobota w godzinach 18:00 - 23:59
Teren przy pływalni ‘’ Wodny Raj’’ Swarzędzu
Organizator: Molecularium
Bezpłatne

Serdecznie Zapraszamy

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Czy każda czarna dziura zawiera osobny Wszechświat? Tak sugerują nowe równania.
Wysłane przez kuligowska w 2018-06-11
Wszechświaty równoległe, superwszechświat pączkujący, czy czarne dziury jako mosty do innych rzeczywistości - to dość niemłode już pomysły naukowców (oraz twórców literatury Science Fiction). Ukazała się właśnie praca naukowa sugerująca, że czarne dziury naprawdę mogą być bramami do tzw. wszechświatów potomnych. Jest o tyle ciekawa, że po raz pierwszy możliwość taką wyraźnie pokazują rozwiązania OTW.
Rozwiązania matematyczne znalezione przez fizyka Nikodema Poplawskiego o (prawdopodobnie) polskim pochodzeniu, na co dzień pracującego na Uniwersytecie stanu Indiana, opisują model ruchu spiralnego materii spadającej w kierunku osobliwości. Równania sugerują, że w tym przypadku tunele czasoprzestrzenne są realną alternatywą dla osobliwości czasoprzestrzennych, które zdaniem Alberta Einsteina znajdują się w centrach czarnych dziur. W modelu tym czarna dziura jest dosłownie tunelem między wszechświatami, a pochłaniania przez nią materia nie zapada się do punktu, a raczej staje się “białą dziurą” (lub czymś na kształt nowego Wielkiego wybuchu) na drugim jego końcu.
Ogólna Teoria względności mówi, że osobliwości kosmiczne nie zajmują przestrzeni, a do tego są nieskończenie gęste i gorące. Koncepcja ta jest poparta wieloma pośrednimi dowodami, ale wciąż jest dla wielu naukowców - i nie tylko nich - trudna do zrozumienia i zaakceptowania. Czy jednak teoria Poplawskiego faktycznie brzmi dużo lepiej? Zgodnie z jego rozwiązaniami równań Einsteina materia pozornie pochłaniana przez czarne dziury nie ulega całkowitemu zniszczeniu, ale staje się budulcem dla galaktyk, gwiazd i planet "gdzieś w innym wszechświecie". Teoretycznie więc idea ta rozwiązuje niektóre zagadki współczesnej kosmologii, w tym pochodzenie osobliwości, z której rozpoczął się Wielki Wybuch.
Naukowcy nie mają obecnie satysfakcjonującego wyjaśnienia tego, w jaki sposób mogłaby ona właściwie powstać. Jeśli jednak nasz Wszechświat został zapoczątkowany przez “białą dziurę” (końcówkę tunelu utworzonego gdzieś indziej przez czarną dziurę), po części tłumaczy to problem osobliwości Wielkiego Wybuchu. Tunele mogą także wyjaśniać istnienie błysków Gamma, najpotężniejszych eksplozji zachodzących obecnie w kosmosie. Błyski te pojawiają się na obrzeżach znanego nam Wszechświata. Wydają się być związane z supernowymi lub wybuchami gwiazd w odległych galaktykach, ale ich źródło jest wciąż zagadką. Popławski sugeruje, że wybuchy te mogą być wyładowaniami materii pochodzącej z innych wszechświatów. (Nie do końca wiemy jednak, czemu czarne dziury miałyby raz generować całkiem nowe kosmosy, ale już kiedy indziej “tylko” duże błyski Gamma w naszym własnym kosmosie!)
Tunele pomiędzy wszechświatami mogą tłumaczyć coś jeszcze: zjawisko inflacji. Według modelu standardowego na krótko po powstaniu Wszechświata doszło do gwałtownego przyśpieszenia jego ekspansji. Rozszerzał się on wówczas z prędkością większą niż prędkość światła. Ekspansja rozciągnęła go wtedy z rozmiaru mniejszego niż atom do rozmiarów kosmicznych. Dlatego też obserwowany dziś kosmos wydaje się płaski: z naszego punktu widzenia jest on po prostu bardzo duży, podobnie jak kula ziemska, która tylko wydaje się płaska dla obserwatora stojącego w polu. Ale nie do końca wiemy, skąd wzięła się kosmiczna inflacja w dziejach Wszechświata. Co ją spowodowało> Poplawski uważa, że mogła to być pewna ilość nietypowej materii, różniącej się znacznie od zwykłej materii zasysanej przez czarną dziurę będącą początkiem “naszego” Wielkiego Wybuchu. Sugeruje, że ta egzotyczna materia mogła powstać wtedy, gdy generacje pierwszych masywnych gwiazd innego wszechświata zapadły się w sobie do postaci czarnych dziur i w efekcie stały się tunelami prowadzącymi do wszechświatów potomnych - z inflacją.
Czy takie teoretyczne rozważania mają w ogóle naukowy sens? Podobne hipotezy stawiano już wcześniej, jednak omawiana publikacja Poplawskiego idzie o krok dalej. Nowością jest tu konkretne rozwiązanie czasoprzestrzenne w Ogólnej Teorii Względności, w którym po raz pierwszy pojawia się matematyczny twór reprezentujący przejście od zewnętrznej czarnej dziury do nowego, wewnętrznego wszechświata. “W naszym poprzednim artykule spekulowaliśmy, że takie rozwiązanie może istnieć, ale to Popławski znalazł rzeczywiste rozwiązanie” - powiedział inny fizyk zajmujący się omawianą tematyką, Damien Easson.
Z kolei Andreas Albrecht z University of California uważa, że nowa teoria Poplawskiego jest bardzo interesująca, ale nie stanowi przełomu w wyjaśnianiu pochodzenia Wszechświata. Z pewnością ma wiele racji: nawet jeśli cały nasz Wszechświat jest wynikiem istnienia czarnej dziury egzystującej w jakiejś innej rzeczywistości, to teoria ta nie jest w stanie wytłumaczyć, skąd i jak powstawał “pierwotny”, nadrzędny wszechświat z pierwszymi czarnymi dziurami.
Co ciekawe, istnieje co najmniej jeden sposób na obserwacyjne sprawdzenie teorii Popławskiego. Większość czarnych dziur w naszym Wszechświecie rotuje, a jeśli sam Wszechświat narodził się w podobnej, obracającej się czarnej dziurze, to powinien również odziedziczyć po niej swój ruch obrotowy. Jeśli więc przyszłe eksperymenty i obserwacje ujawnią, że Wszechświat faktycznie obraca się w wyróżnionym kierunku, będzie to pośredni dowód potwierdzający tę hipotezę.

Czytaj więcej:
• Cały artykuł
• Nikodem Poplawski: Black-hole cosmology, big bounce, and inflation
• Do Black Holes Create New Universes? Q&A With Physicist Lee Smolin

Źródło: NationalGeographic,
Na zdjęciu: Sagittarius A* - centrum Drogi Mlecznej, w którym znajduje się masywna czarna dziura, i "echa świetlne" zaznaczone elipsami. Źródło: NASA-Chandra X-Ray Observatory.
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/czy ... -4456.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Ziemia może się przekształcić w lodową planetę w ciągu zaledwie tysiąca lat

2018-06-11
Skały z epoki, gdy Ziemia w większości skrywała się pod pokrywą lodową dowodzą, że przejście do globalnego zlodowacenia może nastąpić bardzo szybko w geologicznej skali czasu.


Naukowcy teoretyzowali od dawna, że Ziemia była kiedyś całkowicie lub prawie całkowicie pokryta lodem. Na dodatek dowodzono, że zdarzyło się to kilkukrotnie w trakcie znanej nam historii geologicznej naszej planety.Dowodem na to, że następowały takie okresy są osady w różnym wieku, pochodzące własnie z okresów zlodowacenia.
Geolodzy z Princeton zbadali próbki znalezione w Etiopii. Zdaniem badaczy zostały one utworzone w jednym z okresów zlodowacenia niemal całej kuli ziemskiej. Ich zdaniem stało się to około 717 milionów lat temu.
W artykule opublikowanym w czasopiśmie "Geology", dr Scott MacLennan z Princeton wraz ze współpracownikami, wykazał, że obecność tak zwanych zlepieńców, potężnych głazów transportowanych przez lodowce na długich dystansach, wskazuje, że znajdował się tam lodowiec. Poniżej głazów odkryto starsze warstwy węglanów, czyli szczątków pochodzenia organicznego, które pozostały tam ponieważ na tym obszarze znajdowały się płytkie wody morza, bogate w mikroflorę morską.
Według naukowców, wskazuje to na to, że w momencie rozpadu hipotetycznego superkontynentu o nazwie Rodinia, klimat na Ziemi był ciepły i wilgotny, co sprzyjało kwitnieniu tropikalnych puszczy. Biorąc pod uwagę fakt, że brak jest wyraźnych granic pomiędzy osadami z lodowca i poprzednimi, można założyć, że drastyczna zmiana klimatu nastąpiła szybko.
Eksperci sugerują, że mówimy o czasie od 1000 do 100 tysięcy lat. Z geologicznego punktu widzenia jest to niezwykle krótki okres, który można przypisać efektowi sprzężenia zwrotnego między oblodzeniem i zwiększaniem się albedo Ziemi. Im bardziej nasza planeta była pokryta lodem, tym bardziej odbijane było promieniowanie słoneczne. To dodatkowo obniżało globalną temperaturę, stymulując postępowanie zlodowacenia, aż do postaci, gdy niemal cały glob staje się lodową kulą.

Zmianynaziemi.pl


http://nt.interia.pl/technauka/news-zie ... Id,2592499

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Propozycja rocznych lotów Cygnusa
2018-06-11. Michał Moroz
Spółka Northrop Grumman Innovation Systems zaproponowała użycie Cygnusów do rocznych misji testowych już po wykonaniu lotu logistycznego do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Northrop Grumman Innovation Systems to nowa nazwa spółki córki Northrop Grumman, powstałej po przejęciu Orbital ATK, która będzie się zajmować przeprowadzaniem misji pojazdów Cygnus. Te bezzałogowe statki kosmiczne służą do przeprowadzania misji logistycznych do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach programu Commercial Resupply Services (CRS).
Pojazdy Cygnus wydłużonym wariancie (tzw. enhanced Cygnus) mogą dostarczyć nawet 3,5 tony ładunku do ISS. Dotychczas zrealizowanych zostało 9 misji logistycznych do stacji, z czego ostatnia wystartowała w maju 2018. Kolejny lot Cygnusa do ISS zostanie wykonany w listopadzie.

Rozwój systemów pojazdu pozwolił na wydłużenie jego czasu przebywania na orbicie, który może zostać wykorzystany do przeprowadzenia unikatowych eksperymentów. Przykładowo rozważane jest użycie Cygnusa jako habitatu księżycowego.
Inną propozycją są nawet roczne loty Cygnusa, już po odcumowaniu od ISS. Mogłyby one testować eksperymenty naukowe, które z różnych powodów nie mogą być realizowane na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Przykładem może być eksperyment SAFFIRE (Spacecraft Fire Expirement), w którym badano zachowanie się pożaru w stanie nieważkości.
Northrop Grumman Innovation Systems uważa, że znajdzie podmioty zainteresowane do przeprowadzania wielomiesięcznych eksperymentów. Forma prowadzenia badań już po zakończeniu głównej misji logistycznej do ISS może być bardziej interesująca, niż dedykowana misja pojazdu na orbicie. Warto zauważyć, że SpaceX swego czasu informował o możliwości wykorzystania pojazdu Dragon do tego typu roli (tzw Dragonlab), zaś obecnie już tej formy lotu nie oferuje.
(NSF)

https://kosmonauta.net/2018/06/propozyc ... w-cygnusa/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Polacy wezmą udział w projekcie badania granic Układu Słonecznego
2018-06-11
Celem misji IMAP będzie zbadanie, w jaki sposób przybywające z przestrzeni międzygwiezdnej cząstki wchodzą w interakcje z ochronną osłoną naszego Słońca.
NASA przygotowuje się do rozpoczęcia jednej z najciekawszych misji nadchodzących lat. W ramach Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP), sonda kosmiczna będzie mapowała strumień naładowanych cząstek pochodzących z głębi kosmosu, które wchodzą w interakcję z słoneczną heliosferą.
Co ciekawe, urządzenie nie odbędzie dalekiego lotu na rubieże Układu Słonecznego, tylko swoją misję będzie prowadziło w przestrzeni kosmicznej w punkcie L1, 1,5 miliona kilometrów od Ziemi. Naukowcy mają nadzieję zbadać to zjawisko oraz promienie kosmiczne pochodzące nie tylko z naszej galaktyki, ale również spoza niej.
Wiedza na ten temat będzie kluczowa przy planowaniu przyszłych misji kosmicznych na obiekty Układu Słonecznego. Energetyczne cząstki i promienie kosmiczne będą stwarzały ogromne zagrożenie dla astronautów udających się w podróże oraz sprzętu elektronicznego. NASA chce jak najlepiej poznać te zjawiska, aby się na ten fakt odpowiednio przygotować.
Na pokładzie sondy IMAP znajdzie się dziesięć przyrządów naukowych służących do sondowania napływających cząstek. Udział w tej ciekawej misji będą mieli naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Polacy umieszczą na satelicie IMAP fotometr dwukanałowy GLOWS (GLObal solar Wind Structure) do obserwacji fluorescencyjnej poświaty heliosferycznej w liniach Lyman-α neutralnego wodoru (121,6 nm) i helu (58,4 nm), który zostanie zbudowany wspólnie z partnerami z Niemiec.
Dzięki niemu astronomowie poznają tajemnice zależności strumienia wiatru słonecznego od szerokości heliograficznej oraz temperaturę elektronów w wietrze słonecznym w odległości kilkunastu promieni słonecznych od powierzchni Słońca, czyli w obszarze niedostępnym do bezpośrednich badań przez sondy kosmiczne.
NASA przeznaczyła na realizację tej misji 492 miliony dolarów. Jej start będzie miał miejsce w roku 2024.
Źródło: GeekWeek.pl/NASA/CBK PAN/PAP
http://www.geekweek.pl/news/2018-06-11/ ... onecznego/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Chandra bada najbliższy nam układ gwiazd
Napisany przez Radek Kosarzycki dnia 12/06/2018
Jednym z najlepszych miejsc do poszukiwania śladów życia poza Układem Słonecznym przez mieszkańców Ziemi jest Alfa Centauri, układ składający się w rzeczywistości z trzech gwiazd najbliższych Słońcu.
Najnowsze badania, które obejmowały monitoring układu przez ponad dekadę, prowadzone za pomocą Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra pozwoliły na uzyskanie zaskakujących informacji o jednym kluczowym aspekcie przydatności tego miejsca do życia. Okazało się bowiem, że planety krążące wokół dwóch najjaśniejszych gwiazd układu Alfa Centauri najprawdopodobniej nie są atakowane dużą ilością promieniowania rentgenowskiego pochodzącego z ich gwiazd macierzystych. Promieniowanie rentgenowskie oraz związane z nimi zjawiska pogody kosmicznej są niebezpieczne dla niechronionego życia, bezpośrednio poprzez wysokie dawki promieniowania oraz pośrednio poprzez stopniowe zdzieranie atmosfer planetarnych (co przydażyło się Marsowi w naszym Układzie Słonecznym).
Alfa Centauri to układ trzech gwiazd oddalony od nas o zaledwie cztery laa świetlne, albo 40 bilionów kilometrów. Choć w skali ziemskiej jest to ogromna odległość, to wciąż jest to znacznie bliżej niż jakakolwiek inna gwiazda podobna do Słońca.
„Ponieważ znajduje się stosunkowo blisko nas, Alfa Centauri uważana jest przez wielu naukowców za najlepszy obiekt do poszukiwań życia w naszym otoczeniu” mówi Tom Ayres z University of Colorado Boulder. „Pytanie tylko czy uda nam się znaleźć tam planety znajdujące się w środowisku sprzyjającym powstaniu życia takiego jakie znamy”.
Układ Alfa Centauri obejmuje parę gwiazd zwanych „A” oraz „B”, krążących stosunkowo blisko siebie. Alfa Centauri A jest bliźniaczką Słońca niemal pod każdym względem, włącznie z wielkiem, podczas gdy Alfa Centauri B jest nieco od niego mniejsza i ciemniejsza choć wciąż bardzo podobna. Trzeci składnik układu, Alfa Centauri C (zwana akże Proxima Centauri) to dużo mniejszy czerwony karzeł, który okrąża parę AB po znacznie większej orbicie oddalonej od układu AB o 10 000 jednostek astronomicznych. Obecnie Proxima dzierży tytuł najbliższej gwiazdy od Słońca, aczkolwiek AB znajdują się niewiele dalej.
Dane Chandry wskazują, że widoki na życie – w zakresie promieniowania rentgenowskiego – są lepsze wokół Alfa Cen A niż w przypadku Słońca, i tylko nieco gorsze w przypadku Alfa Cen B. Proxima z kolei jest aktywnym czerwonym karłem, który często zalewa swoje planety obfitymi strumieniami promieniowania rentgenowskiego, praktycznie uniemożliwiając powstanie na nich życia.
Choć jak na razie udało się odkryć jedną planetę o rozmiarach Ziemi krążącą wokół Proximy, to naukowcy wciąż, jak na razie bez skutku, poszukują egzoplanet wokół Alfa Cen A oraz B. Poszukiwanie planet w otoczeniu tych gwiazd okazało się niedawno dużo trudniejsze, z uwagę na orbitę obu gwiazd, ponieważ z perspektywy ziemi obie jasne gwiazdy bardzo zbliżyły się do siebie na niebie w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Aby ustalić czy gwiazdy tworzące układ Alfa Centauri sprzyjają pwostaniu życia, astronomowie prowadzili długofalową kampanię obserwacyjną, w ramach której Obserwatorium Chandra obserwowało dwie główne gwiazdy układu co 6 miesięcy od 2005 roku. Chandra to jedyne obserwatorium rentgenowskie zdolne rozdzielić oba składniki AB w obecnym położeniu na niebie i oceanić jak zachowuje się każdy z nich.
Te długofalowe pomiary pozwoliły badaczą zarejestrować spadki i wzrosty aktywności rentgenowskiej układu AB, przypominającej 11-letni cykl plam na Słońcu. Owe pmiary wykazały, że jakakolwiek planeta znajdująca się w ekosferze gwiazdy A otrzymywałaby niższe dawki promieniowania rentgenowskiego niż planety w ekosferze Słońca. W przypadku gwiazdy B ilość promieni X docierająca do planety w ekosferze gwiazdy byłaby nieznacznie wyższa niż na Ziemi.
Dla porównania, planety znajdujące się w ekosferze Proximy otrzymują około 500 razy więcej promieniowania rentgenowskiego niż Ziemia, oraz nawet 50 000 razy więcej podczas dużego rozbłysku.
Źródło: NASA
http://www.pulskosmosu.pl/2018/06/12/ch ... ad-gwiazd/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Japoński radarowy satelita szpiegowski wyniesiony na orbitę
Wysłane przez grabianski w 2018-06-12
Japońska rakieta H-IIA wystartowała z satelitą szpiegowskim IGS Radar 6. To już 16. wysłany satelita wojskowego systemu rozpoznawczego IGS.
Start odbył się z państwowego kosmodromu Tanegashima na południu Japonii. Rakieta wystartowała we wtorek o 6:20 czasu polskiego. Cały lot przebiegł pomyślnie i ładunek został umieszczony na prawidłowej orbicie.
IGS to wojskowy program satelitów optycznych i radarowych, wykorzystywanych do zbierania danych zwiadowczych dla wojska japońskiego i zarządzania katastrofami żywiołowymi. Program został rozpoczęty po nieudanym wystrzeleniu przez Koreę Północną satelity Kwangmyongsong-1 w sierpniu 1998 roku.
Pierwsze dwa satelity systemu: optyczny i radarowy trafiły na orbitę już w 2003 roku. Ostatnio na orbitę leciały satelity optyczne 3. generacji. Nie wiadomo czy wyniesiony dzisiaj satelita radarowy to nowa generacja, czy statek 2. generacji, jak te wysyłane w latach 2011-2017.
Satelity radarowe IGS trafiają na niemal kołowe orbity o wysokości 500 km i polarnej inklinacji. Niewiele wiadomo o ich wyposażeniu. Na pewno korzystają z technologii syntetycznej apertury i według wielu doniesień umożliwiają obrazowanie z rozdzielczością 0.5 m. Satelita został zbudowany przez firmę Mitsubishi Electric.
Był to 4. start rakietowy Japonii w tym roku i 2. start rakiety H-IIA. Kolejny w planie jest sierpniowy lot H-IIB ze statkiem towarowym HTV do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Lista startów japońskich w 2018 roku
• 17 stycznia - ASNARO-2 - satelita z kompaktowym radarem
• 2 lutego - TRICOM 1R - testowy lot najmniejszej rakiety orbitalnej świata
• 27 lutego - IGS Optical 6 - optyczny satelita zwiadowczy serii IGS

Źródło: NS
Więcej informacji:
• relacja ze startu portalu NASASpaceflight
Na zdjęciu: Rakieta H-IIA startująca w grudniu 2017 roku z satelitami SHIKISAI i TSUBAME. Źródło: JAXA
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/jap ... -4461.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Udany test rakietowy firmy SpaceForest
2018-06-12. Michał Moroz
Firma SpaceForest z Gdyni udostępniła nagranie ukazujące postępy przy budowie rakiety SIR.
Pod koniec 2017 roku firma SpaceForest poinformowała o przyznaniu funduszy z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) na budowę rakiety suborbitalnej o nazwie Suborbital Inexpensive Rocket (SIR). Projekt budowy rakiety ruszył w kwietniu 2018 roku.
Rakieta SIR ma być zdolna do osiągnięcia pułapu 150 km. Na tę wysokość rakieta SIR będzie zdolna wynieść ładunek 50 kg. Rakieta ma mieć długość 10 m i ma być w pełni odzyskiwalna. Koszt lotu ma być znacznie niższy od obecnie używanych i przyszłych konstrukcji. Dzięki temu SIR będzie w stanie wykonywać loty dla podmiotów, których dziś nie stać na badania przy pomocy rakiet suborbitalnych.
Rakieta SIR może być jednym z ważnych ogniw polskiego sektora kosmicznego, które musi być konkurencyjne przynajmniej na skalę europejską.

W pierwszych dwóch miesiącach projektu firma skupiła się na projekcie nowego stanowiska badawczego i nowej geometrii silnika SF200. Podczas testu sprawdzono nową geometrię komory spalania SF200 z dyszą wieloportową. Kształt dyszy został zaprojektowany z uwzględnieniem szeregu analiz termodynamicznych i przepływowych. Zamiast jednej dużej dyszy zastosowany został szyk siedmiu mniejszych dysz wykonanych w jednym bloku grafitowym. Test silnika trwał przez ponad 20 sekund generując ciąg średni na poziomie 6 [kN] i najwyższy jak dotąd impuls całkowity, wynoszący prawie 130 [kNs].
(SF)

https://kosmonauta.net/2018/06/udany-te ... aceforest/
https://www.youtube.com/watch?v=UpYyF6kCflE

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Marsem zawładnęła wielka burza pyłowa. Łazik Opportunity zagrożony
2018-06-12

Najnowsze fotografie Czerwonej Planety nadesłane przez sondy kosmiczne pokazują, że zawładnęła nią wielka burza pyłowa. To rodzi poważne zagrożenie dla łazików.
NASA opublikowała najświeższe fotografie z sondy Mars Reconnaissance Orbiter, na których możemy zobaczyć rozprzestrzeniającą się po powierzchni Marsa burzę pyłową. Jest ona zagrożeniem dla łazika Opportunity.
Robot od 14 lat (miał pracować zaledwie 90 dni), z małymi przerwami, prowadzi intensywne badania tej tajemniczej planety, ale teraz może go ona skutecznie unieruchomić. Łazik funkcjonuje dzięki zainstalowanym na nim panelom solarnym.
W trakcie trwania takich zjawisk, panele pokrywa gruba warstwa pyłu. W rezultacie tego do urządzeń pokładowych nie dochodzi wymagana ilość energii i przestają one działać.
Naukowcy z NASA zawsze starają się reagować z wyprzedzeniem na takie sytuacje i wprowadzać łaziki w tryb uśpienia, aby nie doszło do awarii systemów pokładowych.
Na razie robot wysyła na Ziemię oznaki życia, ale za kilka dni może już nie być tak kolorowo, gdy zaczną się wyczerpywać baterie. Ani my, ani naukowcy nic nie możemy zrobić, pozostaje nam tylko dalej trzymać kciuki za pomyślny rozwój sytuacji.

W przeszłości zdarzyło się, że w wyniku burzy pyłowej panele solarne odmówiły posłuszeństwa i łazik nie działał przez wiele miesięcy. Uratowały go i drogą misję NASA diabełki pyłowe. Jakimś cudem pojawiły się na terenach, przez które przejeżdżał łazik i oczyściły jego panele solarne tak idealnie, że powrócił on do pełnej sprawności.
Na powyższej mozaice możecie zobaczyć szalejącą obecnie na Marsie burze pyłową. Lokalizacja łazika Opportunity została oznaczona niebieską kropką.
Źródło: GeekWeek.pl/NASA / Fot. NASA
http://www.geekweek.pl/news/2018-06-12/ ... zagrozony/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

ECOSTRESS – nowe narzędzie do obserwacji zmian ekosystemów

2018-06-13

Pod koniec czerwca w kierunku ISS zostanie wyniesiony instrument ECOSTRESS, którego celem będzie lepsze zrozumienie wzrostu roślin i jego relacji do ilości dostępnej wody.

Satelity pełnią ważną rolę w monitorowaniu zmian, jakie zachodzą w ziemskich ekosystemach. Różnego typu dane z satelitów, oczywiście w połączeniu z danymi lotniczymi oraz in-situ, pozwalają na monitorowanie wielkoskalowych zmian, jakie następują w wielu ziemskich ekosystemach. Świetnym przykładem takich obserwacji są kolejne (i niestety coraz większe) susze, jakie nawiedzają region Amazonii - najbogatszego gatunkowo obszaru na Ziemi.
Wciąż jednak zbyt mało wiadomo na temat zmian w ekosystemach. Wiele kwestii umyka obserwacjom, czasem ze względów pogodowych (np. pokrywa chmur), czasem ze względów technicznych (np. orbity satelitów), a czasem zwyczajnie z uwagi na inne możliwości finansowania takich badań przez różne państwa.

Instrument ECOsystem Spaceborne Thermal Radiometer Experiment on Space Station (ECOSTRESS) ma na celu badać globalnie temperatury roślin. Pomiary ECOSTRESS zostaną wykonane za pomocą radiometru o nazwie Prototype HyspIRI Thermal Infrared Radiometer (PHyTIR), którego przewidywana czułość pomiaru z orbity ma być mniejsza od 0,1 K. Celem pomiarów jest lepsze zrozumienie zachowania różnych roślin względem dostępnej wody, a w szczególności ich reakcje na niedobór wody. Szczegółowe dane techniczne instrumentu ECOSTRESS są dostępne na stronie projektu.
ECOSTRESS zostanie wysłany na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) pod koniec czerwca w “bagażniku" bezzałogowej kapsuły Dragon podczas misji CRS-15. Instrument zostanie zainstalowany na zewnątrz japońskiego modułu Kibo.
Poniżej prezentujemy wykład dr Josua Fishera z Jet Propulsion Laboratory (JPL). Dr Fisher jest głównym naukowcem instrumentu ECOSTRESS. W tym wykładzie wyjaśnia on potrzebę projektu ECOSTRESS, aktualny stan wiedzy na temat zmian, jakie dotykają rośliny w różnych miejscach na Ziemi, a także... ciekawym powiązaniu z wulkanologią, która pozwala na “symulację" wpływu przyszłego składu atmosfery (w szczególności CO2) na rośliny.
(JPL, ECOSTRESS)

Źródło informacji: Kosmonauta,net
http://nt.interia.pl/raporty/raport-kos ... Id,2593176

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Małe fajerwerki nad Piwnicami
2018-06-13
Wczoraj nad Piwnicami były małe fajerwerki. Ciało najprawdopodobniej kometarnego pochodzenia, wpadło do atmosfery nad wschodnią Polską i noc rozświetlił jasny bolid. Nasza nowo uruchomiona kamerka (kolejna, już 3!) w całości zarejestrowała to zjawisko.
Radioteleskop live

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Nowo narodzone planety wokół młodej gwiazdy

2018-06-13

Dwa niezależne zespoły naukowe, korzystające z należącej do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) sieci radioteleskopów ALMA odkryły trzy niemowlęce planety krążące wokół bardzo młodej gwiazdy HD 163296. Zastosowana przez nie nowatorska metoda może pomóc znajdywać kolejne, najmłodsze planety naszej galaktyki. Odkrycie opisano w dwóch artykułach, opublikowanych na łamach czasopisma "Astrophysical Journal Letters". HD 163296 ma dwukrotną masę Słońca, ale wiek zaledwie 4 milionów lat. Jest więc około tysiąca razy młodsza od naszej gwiazdy. Znajduje się około 330 lat świetlnych od Ziemi, widać ją w gwiazdozbiorze Strzelca.


Odkrywcy analizowali delikatne zaburzenia ruchu gazu w obrębie pierścienia otaczającego młodą gwiazdę. Gdyby planet nie było gaz poruszałby się według dobrze znanego schematu, zauważono jednak delikatne różnice. Badacze analizowali tlenek węgla (CO), którego cząsteczki emitują szczególne, rejestrowane przez ALMA promieniowanie milimetrowe. Delikatne zmiany długości odbieranych fal, związane z efektem Dopplera, pozwalają ocenić zmiany prędkości ruchu. W przypadku HD 163296 zauważono trzy osobne miejsca zaburzeń, co wskazuje na to, że młode planety tam są. Zwracaliśmy uwagę na dobrze zlokalizowane, niewielkie ruchy gazu w protoplanetarnym dysku. To zupełnie nowa metoda, która dzięki wysokiej rozdzielczości zbieranych przez ALMA obrazów daje nadzieje na odkrywanie coraz młodszych planet - mówi pierwszy autor jednej z prac, Richard Teague, astronom z University of Michigan. Można to porównać nieco do zaburzeń przepływu cieczy wokół kamieni w strumieniu. kamienie są jednak nieruchome, planety oczywiście nie.

W ciągu kilku lat swojej pracy sieć ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) poszerzyła naszą wiedzę o wypełnionych pyłem i gazem dyskach krążących wokół odległych gwiazd, gdzie tworzą się nowe planety. Struktura tych dysków, widoczne tam przerwy mogły sugerować istnienie tych planet, dopiero jednak teraz można było wykluczyć inne hipotezy, tłumaczące dlaczego dyski wyglądają tak, a nie inaczej. To pierwsze planety odkryte przez ALMA. Obserwowane przez nas na tle ogólnie uporządkowanego ruchu zlokalizowane zaburzenia można wyjaśnić tylko obecnością względnie dużych, masywnych obiektów, właśnie takich, jaki planety - dodaje pierwszy autor drugiej pracy, Christophe Pinte z Monash University w Australii. Nasza nowa metoda wykorzystuje to pomagając nam zrozumieć, jak planety się tworzą - mówi.


Odkryte planety krążą po orbitach znacznie oddalonych od swojej gwiazdy. Zespół, którym kierował Teague, zidentyfikował planety położone w odległości około 80 i 140 razy większej, niż Ziemia od Słońca. metoda wykorzystywana przez grupę Pinte, bardziej bezpośrednio mierząca przepływy gazu, nadawała się do odkrywania planet jeszcze dalej i faktycznie przyniosła odkrycie planety w odległości 260 razy większej, niż przeciętny promień orbity Ziemi.
Nowa technika pozwala astronomom bardziej precyzyjnie oceniać masy planet i znacząco zmniejsza ryzyko popełnienia błędu i uznania za planetę czegoś, co planetą nie jest. Obie grupy będą pracować nad zwiększeniem dokładności obserwacji i obliczeń, nową metodę zastosują do innych dysków. Liczą na to, że dzięki temu lepiej zrozumieją także proces powstawania atmosfer.
Grzegorz Jasiński



http://www.rmf24.pl/nauka/news-nowo-nar ... Id,2593681

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Nowe oferty pracy w Polskiej Agencji Kosmicznej
2018-06-13. Redakcja

Polska Agencja Kosmiczna rekrutuje. Do 19 czerwca br. można składać CV w trzech działach agencji.

Miejscem pracy dla 3 nowych pracowników Polskiej Agencji Kosmicznej będzie Oddział Terenowy w Warszawie. We wszystkich ogłoszeniach proponowaną formą zatrudnienia jest umowa o pracę na czas próbny. Niezbędne wymagania związane ze stanowiskami to min. wyższe wykształcenie. Zgłoszenia przyjmowane są do trzech działów: Badania i Rozwój, Prawo i Księgowość. Poniżej wymieniamy wymagania zgłaszane przez POLSA związane z każdym stanowiskiem.
Badania i rozwój: Starszy Specjalista w Departamencie Badań i Innowacji
Zakres zadań wykonywanych na stanowisku pracy:
• nawiązywanie i utrzymywanie sieci kontaktów z wiodącymi ośrodkami naukowymi w Polsce; umożliwiającej inicjowanie, przygotowywanie i uruchamianie przedsięwzięć wspierających ich rozwój w obszarze badań i wykorzystania przestrzeni kosmicznej;
• współpraca z krajowymi jednostkami finansującymi naukę, w tym z NCBiR i NCN, w zakresie koordynacji i nadzoru uruchomionych przedsięwzięć w sposób umożliwiający osiągnięcie zdefiniowanych dla nich celów szczegółowych;
• wsparcie inicjatyw ukierunkowanych na dostarczanie innowacyjnych produktów i usług wykorzystujących technologie satelitarne w procesie transferu wiedzy pomiędzy nauką i przemysłem;
• wsparcie w procesie opracowywania programu kosmicznego w zakresie związanym z obszarem nauki;
• zapewnienie partnerom realizowanych przedsięwzięć wsparcia mentorskiego w zakresie organizacyjnym i finansowym;
• niezbędne wykształcenie wyższe, co najmniej magisterskie w obszarze nauk ścisłych lub technicznych.
Pozostałe wymagania niezbędne:
• co najmniej 3-letnie doświadczenie/staż w pracy w instytucjach realizujących lub zarządzających programami lub projektami innowacyjnymi;
• znajomość przepisów dotyczących funkcjonowania systemu finansowania badań i innowacji;
• doświadczenie w zarządzaniu programami rozwojowymi finansowanymi ze środków krajowych lub europejskich;
• znajomość funkcjonowania mechanizmów krajowych i europejskich w zakresie finansowania projektów innowacyjnych;
• znajomość ustawy z dnia 26 września 2014 r. o Polskiej Agencji Kosmicznej (Dz. U. z 2014, poz. 1533);
• umiejętność argumentowania i negocjacji.
wymagania dodatkowe (dodatkowy atut):
• preferowany stopień doktora w obszarze nauk ścisłych lub technicznych;
• dobra znajomość języka angielskiego;
• kompetencje komunikacyjne.
Prawo: Starszy Specjalista ds. zamówień publicznych w Biurze Organizacyjnym
Zakres zadań wykonywanych na stanowisku pracy:
• samodzielne przygotowywanie i prowadzenie postępowań o udzielenie zamówień publicznych w Polskiej Agencji Kosmicznej;
• pełnienie funkcji sekretarza komisji przetargowej;
• zapewnienie prawidłowości stosowania w PAK przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, przepisów wykonawczych do ustawy oraz przepisów wewnętrznych;
• przygotowywanie sprawozdań rocznych dotyczących udzielania zamówień publicznych;
• przygotowywanie rocznych planów zamówień publicznych, modyfikacja oraz monitorowanie wykonania;
• bieżące wspieranie komórek organizacyjnych PAK poprzez pomoc w zakresie stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, w szczególności przez opiniowanie trybu udzielania zamówień publicznych, uczestniczenia w procesie tworzenia projektu umowy oraz projektów innych dokumentów;
• proponowanie rozstrzygnięć zaistniałych kwestii spornych i problemów w stosowaniu przepisów prawa zamówień publicznych, w uzgodnieniu z radca prawnym;
• koordynowanie prac związanych z udzielaniem zamówień publicznych w PAK;
• kontakty z Urzędem Zamówień Publicznych i wykonawcami w zakresie prowadzonych postępowań o udzielenie zamówień publicznych;
• organizowanie i prowadzenie wewnętrznych szkoleń w zakresie obowiązujących procedur i przepisów związanych z udzielaniem zamówień publicznych;
• monitorowanie zmian stanu prawnego oraz gromadzenie i analiza orzecznictwa w zakresie zamówień publicznych;
• wprowadzenie w PAK elektronicznych zamówień publicznych.
Pozostałe wymagania niezbędne:
• minimum 3-letnie doświadczenie w prowadzeniu postępowań o udzielenie zamówień publicznych w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych;
• znajomość ustawy Prawo zamówień publicznych wraz z aktami wykonawczymi oraz znajomość innych aktów prawnych regulujących zagadnienia zamówień publicznych;
• znajomość kodeksu cywilnego i kodeksu postępowania cywilnego w zakresie sporządzania i zawierania umów;
• znajomość ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j.: Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.);
• znajomość ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1311 ze zm.);
• znajomość ustawy z dnia 26 września 2014 r. o Polskiej Agencji Kosmicznej (t.j.: Dz.U. z 2016 r., poz. 759 ze zm.);
• dobra znajomość pakietu MS Office;
• umiejętność analitycznego myślenia;
• samodzielność, odpowiedzialność, terminowość, dokładność, systematyczność, wysoka kultura osobista.
Wymagania dodatkowe (dodatkowy atut):
• szkolenia/kursy z zakresu zamówień publicznych odbyte w roku 2017 lub 2018 (w tym z ostatniej nowelizacji);
• znajomość języka angielskiego w stopniu komunikatywnym;
• wykształcenie wyższe magisterskie z zakresu prawa w szczególności z zakresu prawa administracyjnego lub z zakresu finansów lub studia podyplomowe z zakresu zamówień publicznych.
Księgowość: Starszy Specjalista ds. księgowości w Biurze Organizacyjnym
Zakres zadań wykonywanych na stanowisku pracy:
• weryfikacja kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych;
• prowadzenie ewidencji księgowej zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości w Agencji (ujęcie analityczne i syntetyczne);
• księgowanie dokumentów zakupu oraz innych dokumentów o charakterze kosztowym w tym rozliczeń międzyokresowych;
• księgowanie wyciągów bankowych;
• analiza oraz uzgadnianie sald kont rozrachunkowych kontrahentów oraz wyjaśnianie rozbieżności;
• prowadzenie ewidencji środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych w programie (moduł środki trwałe) oraz naliczanie umorzeń i księgowanie w systemie finansowo-księgowym;
• uzgadnianie zapisów księgowych i sporządzanie zestawień z wykonania budżetu;
• współpraca w zakresie sporządzania sprawozdań budżetowych i finansowych;
• współpraca w opracowywaniu projektu planu finansowego Agencji;
• udział w kontrolach wewnętrznych i zewnętrznych;
• inne zadania zlecone przez przełożonych.
Pozostałe wymagania niezbędne:
• minimum 3 letnie doświadczenie w księgowości;
• dobra znajomości przepisów ustawy o rachunkowości, ustawy o finansach publicznych oraz innych aktów prawnych mających zastosowanie do państwowych jednostek prawnych;
• dobra znajomość ustawy z dnia 26 września 2014 r. o Polskiej Agencji Kosmicznej (t .j. Dz. U. z 2016 poz. 759);
• umiejętność obsługi programów finansowo-księgowych;
• umiejętność obsługi pakietu MS Office, Internet, poczta elektroniczna;
• umiejętności analitycznego myślenia i wyciągania wniosków;
• dokładności, sumienności i terminowości w realizacji zadań.
Wymagania dodatkowe (dodatkowy atut):
• wykształcenie wyższe magisterskie o specjalności: ekonomia, finanse publiczne lub rachunkowość;
• doświadczenie zawodowe w księgowości w sektorze publicznym;
• znajomość programu QNT;
• znajomość Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej;
• minimum 2 letnie doświadczenie na samodzielnym stanowisku w zakresie księgowości.
Miejscem składania dokumentów jest siedziba Polskiej Agencji Kosmicznej: ul. Trzy Lipy 3 80-172 Gdańsk lub Polska Agencja Kosmiczna Oddział Terenowy w Warszawie ul. Powsińska 69/71 02-903 Warszawa z dopiskiem określającym aplikowane stanowisko.
Dokumenty można składać również osobiście: Sekretariat Polskiej Agencji Kosmicznej, ul. Trzy Lipy 3, Gdańsk budynek C, 1 piętro, pokój 2.38B (poniedziałek-piątek 7.30-15.30) lub Kancelaria Polskiej Agencji Kosmicznej Oddział Terenowy w Warszawie ul. Powsińska 69/71, Warszawa 1 piętro, pokój 201 (poniedziałek-piątek 9.00-15.00)
Więcej informacji znajduje się w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) POLSA:
(POLSA)

https://kosmonauta.net/2018/06/praca-w-pak/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Łazik Opportunity oszczędza się, ale żyje
Napisany przez Radek Kosarzycki dnia 14/06/2018
Wiekowy łazik Opportunity wciąż się trzyma. Aktualnie pojazd znajduje się w trybie czuwania, w którym próbuje przetrwać marsjańską burzę pyłową, poinformowała NASA podczas briefingu prasowego wczoraj wieczorem. Łazik posiada zdolność wybudzenia się z tego stanu po zakończeniu burzy.
W chwili obecnej łazik znajduje się w samym środku potężnej burzy pyłowej, która powstała ze stosunkowo niewielkiej, ograniczonej do niewielkiego obszaru i zauważonej przez badaczy 30 maja, do potężnej burzy przykrywającej obecnie ponad 1/4 powierzchni planety. W chwili obecnej do paneli słonecznych łazika dociera zbyt mało promieniowania słonecznego, dlatego też łazik wszedł w tryb oszczędzania energii, w którym zużywa ją jedynie do napędzania wewnętrznego zegara, z którego wyjdzie dopiero gdy panele będą w stanie naładować ponownie baterie. Zespół badaczy stracił kontakt z łazikiem 10 czerwca i nie oczekuje żadnych nowych transmisji do czasu zakończenia burzy.
Callas: Even though the batteries on Opportunity are nearly 15 years old and have gone through over 5000 recharge cycles, they still have about 85% of their original capacity. "They're the best batteries in the solar system." #MarsDustStorm pic.twitter.com/kPJ5VuaPd3
— Tanya Harrison (@tanyaofmars) June 13, 2018
Marsjańskie lato dopiero się zaczyna, więc łazik powinien być wystarczająco ogrzewany, aby przetrwać w obecnym stanie prze długi czas, mówi menedżer projektu Opportunity planetolog John Callas z JPL.
„Gdy Słońce znów zawita na niebie, łazik będzie w stanie naładować baterie, uruchomić wszystkie systemy i ponownie skontaktować się z nami” dodaje.
Nie oznacza to jednak, że badacze nie są zmartwieni obecną sytuacją. Patrząc na dane historyczne, obecna burza może trwać od kilku tygodni nawet do kilku miesięcy.
So this morning some of the team discussed if we could just have everyone on the side of Earth facing the side of Mars that Oppy is on shine their flashlights at Mars right now, it might help. We were thinking a big, moving movie-like scene to save the rover.
— Keri Bean (@PlanetaryKeri) June 12, 2018
„To trochę przypomina czekanie na informacje o bliskiej osobie, która w śpiączce przebywa w szpitalu” mówi Callas. „Niby lekarze mówią, że <<trzeba cierpliwie czekać, a z pewnością będzie dobrze>>, ale jeżeli to jest twoja 97-letnia babcia, i tak będziesz się zamartwiać. „
Łazik Opportunity wylądował na Marsie 25 stycznia 2004 roku, a jego misję zaplanowano na 90 marsjańskich dni. Jak dotąd łazik jeździ po Marsie od 5113 marsjańskich dni i w tym czasie przejechał już ponad 45 kilometrów.
Źródło: sciencenews/twitter
Moral of the story is Opportunity will come out of this storm like pic.twitter.com/3Hv4cf6pHM
— Keri Bean (@PlanetaryKeri) June 11, 2018
Let me put it this way. My research in school was on MER optical depth. When I saw the optical depth and other associated power numbers over the last few sols, I have both thrown up and nearly fainted. Even still, I would never bet against Opportunity. https://t.co/ip2p0sYIrM
— Keri Bean (@PlanetaryKeri) June 11, 2018
http://www.pulskosmosu.pl/2018/06/14/la ... -ale-zyje/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Rosjanie budują potężny laser do niszczenia kosmicznych śmieci
2018-06-14
Rosyjska agencja kosmiczna Roskosmos wyznaczyła sobie szczytny, ale karkołomny w realizacji cel, który przewiduje usunięcie z ziemskiej orbity tony kosmicznych śmieci.
Przedsięwzięcie jest kluczowe dla rozwoju przemysłu kosmicznego, nie tylko w tym kraju, ale również na całej planecie. Kosmiczne śmieci stanowią bardzo poważne zagrożenie dla rakiet udających się w misje w kosmos, już znajdujących się na orbicie instalacji, a nawet programów kosmicznych na Księżyc czy Marsa.
Rosjanie chcą oczyścić przestrzeń wokół Ziemi przy pomocy potężnego lasera. Chociaż taki pomysł może wydawać się szaleństwem i na myśl przywodzi sceny z filmów sci-fi, to jednak już staje się on rzeczywistością.
Odpowiedzialna za projekt jest firma córka Roskosmosu, a mianowicie Research-and-Production Corporation Precision Systems. Jej inżynierowie rozpoczęli już prace modyfikacyjne 3-metrowego teleskopu optycznego Altay Optical-Laser Centre (AOLTs) znajdującego się pod miastem Savvushka w Kraju Ałtajskim na Syberii. Ma on zostać przekształcony w działo laserowe zasilane generatorami półprzewodnikowymi.
W tej chwili na ziemskiej orbicie znajduje się 21 tysięcy kosmicznych śmieci o wielkości ponad 10 centymetrów i setki tysięcy mniejszych, które poruszają się z prędkością ok. 7 km/h. Rosjanie planują, że z pomocą penetrujących niebo wiązek laserowych uda im się usunąć w ciągu najbliższych lat tysiące szczątków rakiet sond czy satelitów.
Futurystyczne plany Moskwy już budzą kontrowersje w Waszyngtonie i Pekinie. Armie tych krajów uważają, że Rosjanie, pod przykrywką szczytnego celu, chcą działami laserowymi niszczyć strategiczne instalacje obu krajów.
Źródło: GeekWeek.pl/DailyMail / Fot. Edward L. Cooper
http://www.geekweek.pl/news/2018-06-14/ ... ch-smieci/

http://www.astrokrak.pl