Astronomiczne wiadomości z Internetu

[Paweł Baran]

SpaceForest zbuduje pierwszą w Polsce komercyjną rakietę suborbitalną
Wysłane przez grochowalski w 2017-12-20
Firma SpaceForest Ltd. z Gdyni poinformowała, że w ramach programu „Szybka Ścieżka” Narodowego Centrum Badań i Rozwoju złożyła wniosek o dofinansowanie rakiety suborbitalnej SIR (ang. Suborbital Inexpensive Rocket). Projekt budowy pierwszej polskiej komercyjnej rakiety suborbitalnej rozpocznie się w kwietniu 2018 roku. Przewidywany start to rok 2022.

W październikowym konkursie NCBiR wniosek SpaceForest uplasował się na najwyższym miejscu, ex aequo z pięcioma innymi wnioskami, zdobywając 21 na 23 możliwe do zdobycia punkty. Firma SpaceForest Ltd. poinformowała na swoim profilu na facebooku, że "Teraz czeka nas solidna reorganizacja zarówno przestrzeni projektowej, jak i warsztatowej tak, abyśmy zwarci i gotowi ruszyli z projektem. W przeciągu najbliższych kilku lat stworzymy pierwszą polską rakietą zdolną zaoferować wynoszenie ładunków o masie 50 kg na wysokość 150 km. Dziesięciometrowy kolos zapewni tym samym korzystne pod kątem kosztów warunki do badań w mikrograwitacji, niezbędne dla rodzącego się przemysłu kosmicznego w Polsce. Z racji podejścia projektowego „design to cost” rakieta będzie atrakcyjna kosztowo także dla podmiotów zagranicznych - ma bowiem zaoferować najniższe ceny takich usług na świecie".

Firma SpaceForest stawia na pełną kontrolę i bezpieczeństwo lotów, a przede wszystkim na bezpieczne odzyskiwanie całej rakiety, zarówno części silnikowej jak i ładunkowej. Rakieta będzie wyposażona w system kontroli i sterowania lotu oraz sterowany spadochron główny pozwalający na wylądowanie na zdefiniowanym, niewielkim obszarze. Właściciele firmy wierzą, że dzięki cechom rakiety SIR możliwe będzie przeprowadzanie lotów w Polsce nad wodami Bałtyku. Przy budowie rakiety firma liczy na wsparcie instytucji państwowych w ramach koordynacji działań przyszłego „polskiego kosmodromu”.

Projekt SIR jest szansą na rozwinięcie kompetencji firmy SpaceForest, a przede wszystkim daje możliwość rozwoju pewnych technologii, które będą mogły być następnie użyte przy budowie polskiej małej rakiety nośnej.

Historia SpaceForest sięga 2004 roku, kiedy powstała firma Telemobile Electronics. SpaceForest został powołany do życia w 2012 roku, w wyniku oddzielenia się działu R & D od Telemobile Electronics. 31 stycznia 2017 r. SpaceForest Ltd. połączyła się z Telemobile Electronics Ltd. Siedziba firmy znajduje się w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym w Gdyni.

Firma opracowuje i komercjalizuje nowe technologie specjalizując się w technikach mikrofalowych, sztucznej inteligencji, technologiach elektronicznych i rakietowych. Pracownicy firmy rekrutują się m.in. spośród członków Polskiego Towarzystwa Rakietowego.

W ramach współpracy z ESA SpaceForest Ltd. projektuje i tworzy prototypy podsystemów dla technologii satelitarnej, WPT - Wireless Power Transfer i Wireless Sensor Networks do zastosowania w systemach lotniczych, które testowane są na rakiecie Candle-2. Ponadto SpaceForest opracował niskoszumowe generatory wysokiej częstotliwości i zapewnił wewnętrznie opracowane środowisko testowe dla pokładowego systemu gromadzenia danych misji JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Paweł Z. Grochowalski

Źródło:SpaceForest Ltd.
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/spa ... -3898.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

W krótkie dni niesamowite obłoki świecą na niebie niczym perły
2017-12-20.
Nad północną Europą pojawiły się zaskakujące obłoki, które mienią się najróżniejszymi barwami. Nie jest to zorza polarna, lecz zjawisko związane z dziurą ozonową, które potrafi równie ekscytować. Wkrótce możemy je ujrzeć także nad Polską.
Zimą na dalekiej północy pojawiają się niezwykłe obłoki zwane perłowymi. Są to polarne chmury stratosferyczne, które występują na obszarach polarnych na wysokości od 15 do nawet 30 kilometrów nad powierzchnią ziemi, a więc już w stratosferze.
W tej warstwie naszej atmosfery wilgotność powietrza jest minimalna i dlatego też nie dochodzi w niej do zjawiska parowania, a więc nie tworzą się zwyczajne chmury. Jednak w okresie zimowym, gdy temperatury są bardzo niskie, często przekraczają minus 70-80 stopni, formują się obłoki zbudowane głównie z kryształków lodowych.
W ich składzie wyróżnić można także kwas siarkowy i azotowy. Dzięki temu obłoki te są zdolne odbijać promienie słoneczne w taki sposób, że wyglądają jakby świeciły kolorami tęczy o świcie i zmroku. Można je też porównać do plamy benzyny.
Powstawanie tych chmur jest silnie związane z ilością ozonu w atmosferze, a dokładniej jej znacznym ubytkiem z powodu niskich temperatur w stratosferze, a więc także z występowaniem dziury ozonowej.
Obłoki perłowe najczęściej zobaczyć można na dalekiej północy Skandynawii, na Alasce, na północy Kanady i Syberii, ale zdecydowanie najwięcej jest ich ponad Antarktydą, czyli tam, gdzie dziura ozonowa jest największa.
Czasem, chociaż bardzo rzadko, można je zobaczyć także na niebie ponad Polską. Ma to miejsce zazwyczaj podczas największych mrozów, kiedy ilość ozonu w atmosferze nad naszym krajem zdecydowanie się zmniejsza.
W ostatnich dniach rozpoczął się sezon na tego typu obłoki. Jedne z pierwszych zdjęć wykonano na Islandii. Kolorowymi obłokami mogli się zachwycać mieszkańcy Reykjaviku, gdzie dzień jest wyjątkowo krótki. Tym kolorom po prostu nie można się nadziwić.
Źródło: TwojaPogoda.pl
http://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/201 ... zym-perly/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

2014 MU69 – podwójny obiekt z księżycem?
2017-12-20. Krzysztof Kanawka
Obserwacje planetoidy 2014 MU69 sugerują, że może to być podwójny obiekt, dookoła którego krąży mały księżyc.
Na przełomie 2018 i 2019 roku czeka nas niezwykły przelot – zbliżenie sondy New Horizons (NH) do planetoidy 2014 MU69. Ten obiekt Pasa Kuipera wybrano jako cel po przelocie NH obok Plutona, co nastąpiło 14 lipca 2015 roku.
Pierwsze obserwacje 2014 MU69, sugerowały, że 2014 MU69 może być podwójnym obiektem. Jest też możliwe, że 2014 MU69 to dwa oddzielne ciała, które krążą wokół siebie.
Kolejne dane z serii tegorocznych obserwacji sugerują, że wokół 2014 MU69 może krążyć mały księżyc. Do takich wniosków doszli astronomowie po złożeniu danych z obserwacji z 3 czerwca, 10 lipca i 17 lipca. W tych trzech przypadkach astronomowie spodziewali się rejestracji chwilowego spadku jasności gwiazdy tła, którą przez chwilę 2014 MU69 miała przesłonić.
Dane z 3 czerwca nie wykazały żadnego spadku, co samo w sobie dostarczyło pewnych informacji o rozmiarach 2014 MU69. Z kolei obserwacje z 17 lipca, wykonane z terytorium Argentyny, trafiły idealnie na „cień” tej planetoidy. Te obserwacje sugerują, że 2014 MU69 jest podwójnym obiektem lub też dwoma obiektami krążącymi blisko dookoła siebie.
Z kolei obserwacje wykonane przez Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy (SOFIA), czyli obserwatorium na pokładzie zmodyfikowanego samolotu Boeing 747, zanotowały znacznie krótszy spadek jasności gwiazdy tła wskutek „zaćmienia” przez 2014 MU69. Tę obserwacje wykonano 10 lipca. Po „synchronizacji” danych z 3 czerwca i 17 lipca okazało się, że SOFIA nie mogła zaobserwować spadku jasności od 2014 MU69.
Co mogło spowodować ten spadek jasności? Jedną z możliwych odpowiedzi była rejestracja „zaćmienia” od małego księżyca, który krąży wokół 2014 MU69. Jeśli SOFIA rzeczywiście zaobserwowała mały księżyc, wówczas 2014 MU69 może okazać się systemem o bardzo złożonej historii powstania i ewolucji. Z naukowej perspektywy z pewnością będzie to bardzo ciekawy obiekt do badań i poszerzenia naszej wiedzy o Pasie Kuipera.
Oczywiście, jest to tylko pojedyncza obserwacja – kolejne są wymagane. Przez cały 2018 rok naukowcy będą próbować dowiedzieć się więcej na temat 2014 MU69. Powinno to pomóc w dalszym określaniu kształtu i rozmiarów 2014 MU69 oraz potwierdzenia obecności innych (mniejszych) obiektów krążących wokół tej planetoidy.
Misja rozszerzona New Horizons jest komentowana w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.
(NASA)
http://kosmonauta.net/2017/12/2014-mu69 ... ksiezycem/


http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Góry na Plutonie też pokrywa śnieg, ale zupełnie inny... metanowy
2017-12-20.
Obiekty przemierzające Układ Słoneczny nie przestają nas zadziwiać. Im bardziej je poznajemy, tym bardziej nas fascynują i uświadamiają, jak wiele jeszcze przed nami do zbadania i zrozumienia. Jednym z nich jest Pluton, którego pokrywa dziwaczny śnieg.
Większość z Was wie, że na Wenus, podobnie jak na Ziemi, pada deszcz, jednak z racji tego, że panują tam wysokie temperatury, zamiast wody jest to płynny ołów, więc możemy mówić tam o opadach ołowianego deszczu. Dzięki sondzie Venus Express dowiedzieliśmy się też, że występują tam również opady kwasu siarkowego.
Tymczasem jeszcze ciekawiej jest na Plutonie. Ten obiekt nie przestaje zaskakiwać nas niezwykłymi zjawiskami występującymi zarówno na jego powierzchni, jak i wysoko w atmosferze. Wiemy już, że na tej pięknej planecie karłowatej pojawiają się mgły, w atmosferze płyną chmury, a teraz dowiadujemy się, iż w górach leży metanowy śnieg.
Odkrycia tego dokonał zespół naukowców z NASA, który bezustannie nadzoruje misję sondy New Horizons. Śnieg pokrywa szczyty i stoki górskie w regionie zwanym Cthulhu, czyli jednego z ciemniejszych obszarów południowej półkuli tej planety karłowatej.
Specjaliści sądzą, że metan może zachowywać się podobnie jak woda w atmosferze ziemskiej, a mianowicie kondensować do postaci stałej na dużej wysokości. Powyżej możecie zobaczyć obrazy uzyskane z kamery multispektralnej rejestrującej w świetle widzialnym i bliskiej podczerwieni.
Widoczne są na nich szczyty górskie pokryte jasnym metanowym śniegiem (kolor biały po lewej), a także metanowy lód (kolor purpurowy po prawej). Informacje o pływających górach lodowych, chmurach w atmosferze, lodowych kanionach, mgle, metanowym śniegu i lodzie coraz bardziej uświadamiają nam, jak bardzo fascynujący i dynamiczny jest to glob.
Źródło: TwojaPogoda.pl / NASA.
http://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/201 ... -metanowy/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Potężne bąble na powierzchni czerwonego olbrzyma
2017-12-20.
Astronomowie korzystający z Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) po raz pierwszy bezpośrednio zaobserwowali granulację na powierzchni odległej gwiazdy – starzejącego się czerwonego olbrzyma π1 Gru w gwiazdozbiorze Żurawia. Powyższe niesamowite zdjęcie wykonane za pomocą instrumentu PIONIER przedstawia komórki konwekcyjne tworzące powierzchnię tej potężnej gwiazdy o średnicy 350 razy większej od średnicy Słońca. Każda z komórek ma średnicę ponad 1/4 średnicy gwiazdy i mierzy ok. 120 milionów kilometrów. Wyniki obserwacji opublikowano w tym tygodniu w periodyku Nature.
Znajdująca się 530 lat świetlnych od Ziemi w kierunku gwiazdozbioru Żurawia (Grus) gwiazda π1 jest chłodnym czerwonym olbrzymem. Jej masa zbliżona jest do masy Słońca, ale gwiazda jest 350 razy większa i kilka tysięcy razy jaśniejsza od Słońca. Nasze Słońce stanie się podobnym czerwonym olbrzymem za jakieś pięć miliardów lat.
Międzynarodowy zespół astronomów kierowany przez Claudię Paladini (ESO) wykorzystał instrument PIONIER zainstalowany na należącym do ESO Bardzo Dużym Teleskopie do obserwacji π1 Gruis bardziej szczegółowo niż kiedykolwiek wcześniej. Naukowcy odkryli, że powierzchnia gwiazdy składa się z kilku komórek konwekcyjnych (granuli) o średnicy 120 milionów kilometrów każda. Można zatem powiedzieć, że gdyby granica takiej komórki była na Ziemi, to wewnątrz niej zmieściłaby się także Wenus. Powierzchnie czyli tak zwane fotosfery – wielu olbrzymów przesłonięte są przez pył, który uniemożliwia nam ich obserwacje. Jednak w przypadku π1 Gruis mimo, że mamy do czynienia z pyłem stosunkowo daleko od gwiazdy, to nie przeszkadza nam on w podczerwonych obserwacjach samej gwiazdy.
Kiedy dawno temu π1 Gruis wyczerpała zapasy wodoru do spalania, ta stara gwiazda zakończyła pierwszy etap programu fuzji jądrowej. Gwiazda skurczyła się tracąc energię, co spowodowało wzrost energii do ponad 100 milionów stopni. Te ekstremalne temperatury umożliwiły rozpoczęcie nowego etapu, w którym gwiazda zaczęła spalać hel i tworzyć cięższe atomy węgla i tlenu. Tak intensywnie gorące jądro gwiazdy spowodowało odrzucenie zewnętrznych warstw gwiazdy, przez co jej rozmiary wzrosły ponad stukrotnie. Obecnie gwiazda taką jaką ją widzimy jest zmiennym czerwonym olbrzymem. Jak dotąd jeszcze nikt nie obserwował gwiazdy w takich szczegółach.
Dla porównania, fotosfera Słońca składa się z około dwóch milionów komórek konwekcyjnych o przeciętnej średnicy 1500 kilometrów. Potężne różnice rozmiarów komórek konwekcyjnych między tymi dwoma gwiazdami można tłumaczyć różną grawitacją na powierzchni. π1 Gruis ma masę 1,5 masy Słońca, ale jest dużo, dużo większa, więc charakteryzuje ją dużo niższa grawitacja na powierzchni.
Choć gwiazdy masywniejsze niż osiem mas Słońca kończą swoje życie w eksplozjach supernowych, to mniejsze gwiazdy takie jak ta stopniowo odrzucają swoje zewnętrzne warstwy co prowadzi do powstania przepięknych mgławic planetarnych. Wcześniejsze badania π1 Gruis pozwoliły na zarejestrowanie warstwy materii 0,9 lat świettlnych d gwiazdy centralnej. Materia ta najprawdopodobniej została odrzucona przez gwiazdę jakieś 20 000 lat temu. Ten stosunkowo krótki okres życia gwiazdy trwa zaledwie kilkadziesiąt tysięcy lat.
Źródło: ESO
http://www.pulskosmosu.pl/2017/12/20/po ... -olbrzyma/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

NASA ogłasza finałowe misje programu New Frontiers
2017-12-20
NASA wybrała dwie misje, które zostały finalistami w konkursie mającym wyłonić kolejną misję robotyczną w ramach programu New Frontiers. Start misji planowany jest na połowę lat dwudziestych.
Godzinę temu, po długim procesie wyboru NASA ogłosiła dwa zwycięskie z 12 złożonych w kwietniu projektów.
W grze pozostają:
1. Comet Astrobiology Exploration Sample Return (CAESAR)
Celem misji CAESAR będzie przywiezienie na Ziemię próbek pobranych z powierzchni jądra komety 67P/Czuriumow-Gerasimienko zbadanego już dokładnie przez sondę Rosetta. Próbki pozwolą naukowcom dokładniej przeanalizować pochodzenie i historię komety.
2. Dragonfly
Dragonfly to dron, który będzie w stanie badać prebiotyczną chemię wielu różnych miejsc na powierzchni Tytana, największego księżyca Saturna.
Obie misje otrzymają teraz wsparcie finansowe do końca przyszłego roku. W tym czasie naukowcy mają czas dalej rozwijać i precyzować koncepcje przedstawionych misji. NASA planuje wybrać jedną z tych dwóch misji wiosną 2019 roku. Wybrana misja przejdzie do kolejnych stadiów realizacji.
Wybrana w ramach tego konkursu misja będzie czwartą z kolei misją realizowaną w ramach programu New Frontiers, w którym górną granicę kosztów stanowi około 850 milionów dolarów. Wcześniej w ramach tego programu zrealizowano misję New Horizons, Juno oraz OSIRIS-REx.
Oprócz tego NASA ogłosiła wybór dwóch misji, które otrzymają wsparcie finansowe na rozwój technologii. Obie misje będą mogły startować w kolejnych konkursach na misje w ramach programu New Frontiers.
Wybrane koncepcje to:
Enceladus Life Signatures and Habitability (ELSAH)
Misja ELSAH otrzyma finanse na rozwój wydajnych technik ograniczania zanieczyszczenia sondy, które umożliwią wykrywanie życia na powierzchni Enceladusa.
Venus In situ Composition Investigations (VICI)
W tym przypadku naukowcy otrzymają środki na dalsze udoskonalanie Venus Element and Mineralogy Camera – instrumentu, który będzie musiał sprostać wymagającym warunkom panującym na powierzchni Wenus. Instrument ten wykorzystuje lasery na lądowniku do pomiaru mineralogii i składu chemicznego skał na powierzchni Wenus.
Źródło: NASA
http://www.pulskosmosu.pl/2017/12/20/15163/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

To już 5 lat Astrobazy Kruszwica
2017-12-20 Wysłane przez grochowalski

W dniu 1 grudnia 2017 roku w Gimnazjum nr 1 im. M. Kopernika w Kruszwicy odbyła się uroczysta IX Konferencja Popularno-Naukowa, która została zorganizowana z okazji 5-lecia działalności kruszwickiej Astrobazy. Gospodarzami konferencji były: Marzena Szałkowska - dyrektor Zespołu Szkół Samorządowych nr 1 oraz Ilona Dybicz i Magdalena Musiałowska - koordynatorki Astrobazy.
Wśród zaproszonych gości konferencji byli m.in. Przewodniczący Rady Miejskiej w Kruszwicy Aleksander Budnera wraz z Radnymi, Naczelnik Wydziału Innowacyjnych Projektów Edukacyjnych w Toruniu Renata Drozdowska, Prodziekan ds. kształcenia i badań naukowych UMK w Toruniu dr hab. Winicjusz Drozdowski, profesor UMK w Toruniu oraz naczelny czasopisma „Urania – Postępy Astronomii” Maciej Mikołajewski, dziennikarz, prezenter radiowy i telewizyjny Piotr Majewski, dyrektor Zespołu Oświaty i Wychowania w Kruszwicy Marcin Piotrowski, przedstawiciele astrobaz, okolicznych szkół, słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku, miłośnicy astronomii oraz mieszkańcy Kruszwicy.
Podczas spotkania wykład inauguracyjny na temat historii Astrobaz wygłosił redaktor Radia PiK (Radio Pomorza i Kujaw) Piotr Majewski. Natomiast członkowie koła astronomicznego zaprezentowali swoje sukcesy, obserwacje i badania, astrofotografię oraz codzienną pracę. Ponadto opowiedzieli o tym, co znaczy dla każdego z nich być członkiem „kosmicznej rodzinki”. Wszystkie wypowiedzi poparte były prezentacją i relacją fotograficzną ukazującą pięcioletni dorobek przyszkolnego obserwatorium.
Gimnazjalistom podczas występu towarzyszyły 5-letnie przedszkolaki, czyli rówieśnicy „Jubilatki”, które opowiadały o swoich kosmicznych marzeniach i planach.
Mamy nadzieję, że Kruszwicka Astrobaza będzie jeszcze przez długie lata służyć wszystkim tym, których interesuje Kosmos i prężnie się rozwijać.
Koordynatorzy Astrobazy
Ilona Dybicz i Magdalena Musiałowska
Foto: Astrobaza Kruszwica
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/5-r ... -3899.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Potężny bolid na dalekim wschodzie Rosji
2017-12-20. Wysłane przez żołądek
Detektory zainstalowane na amerykańskich satelitach wojskowych obserwujących w podczerwieni wykryły najpotężniejsze zjawisko bolidowe od prawie dwóch lat. Nad wschodnim wybrzeżem Rosji, na północ od półwyspu Kamczatka zaobserwowano bolid dla którego wydzielona energia porównywalna była z niewielką bombą atomową. Bolid pojawił się 15 grudnia 2017 roku o godzinie 13:14:37 UT, zaobserwowana energia odpowiada równoważnikowi 6.4 kT.
Dane dotyczące bolidu są niestety bardzo skąpe, nie ma informacji o prędkości czy kierunku w jakim poruszał się obiekt. Wiadomo tylko że rozbłysk zaobserwowano na wysokości 20 kilometrów w miejscu o współrzędnych 60.2N, 170.0 E, w Kraju Kamczackim, na wybrzeżu Morza Beringa. Obszar ten jest bardzo słabo zaludniony i zapewne trudno będzie o jakiekolwiek rejestracje naziemne. Ostatnie tak duże zjawisko obserwowano 6 lutego 2016 roku nad południowym Atlantykiem. Od roku 2000 zjawisk o energii porównywalnej lub większej odnotowano łącznie 15 na czele z pamiętnym Bolidem Czelabińskim z 15 lutego 2013 roku.
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/pot ... -3900.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

21 grudnia o godz. 17:28 rozpocznie się astronomiczna zima 2017
2017-12-20. Piotr.
21 grudnia o godzinie 17:27 rozpocznie się astronomiczna zima. Słońce przejdzie ze znaku Strzelca w znak Koziorożca. Astronomiczna zima rozpoczyna się w momencie przesilenia zimowego i trwać będzie aż do równonocy wiosennej (20 marca). Dzień będzie należał do najkrótszych dni w tym roku i trwać będzie zaledwie 7 godzin i 42 minuty. Na półkuli północnej będzie to najkrótszy dzień w roku, a na półkuli południowej najdłuższy.
Przez cały okres trwania zimy musimy przyzwyczaić się do stosunkowo niskich temperatur i szybkich zachodów Słońca. Niestety śnieg podobnie jak w latach 2014-2016 nie zamierza towarzyszyć nam w okresie tegorocznych świąt Bożego Narodzenia. A szkoda, bo magiczny klimat udzieliłby się nam wszystkim jeszcze bardziej. Aktualne prognozy po 24 grudnia przewidują temperaturę w granicach 7 stopni Celsjusza. Niestety znów borykamy się też z problemem smogu, który widać i czuć.

Z upływem każdej kolejnej doby, dnia będzie przybywać, a noc będzie stawać się coraz krótsza. Trzeba jednak zaznaczyć, że krótszy dzień i Słońce zachodzące już po godzinie 15:00 sprzyja prowadzeniu astronomicznych obserwacji. Są więc i plusy szybko nadciągającego zmroku. Oczywiście w momentach kiedy mamy do czynienia z bezchmurnym niebem.

Atrakcją nadchodzących dni jest zbliżające się maksimum meteorów z roju Ursydów przypadające na noc z 22 na 23 grudnia. O zjawisku przeczytacie w naszej oddzielnej aktualności (Maksimum meteorów z roju Ursydów 2017 - Noc z 22/23 grudnia)

Zobacz też:

- Sprawdź aktualne zachmurzenie
- Kalendarz zjawisk astronomicznych w 2017 roku
- Kalendarz zjawisk astronomicznych w 2018 roku
- Maksimum meteorów z roju Ursydów 2017 - Noc z 22/23 grudnia


Źródło: astronomia24.com
http://www.astronomia24.com/news.php?readmore=721

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Planety sprzyjające życiu krążące wokół pulsarów?
2017-12-21.
Wokół pulsarów mogą istnieć planety sprzyjające powstaniu życia – przynajmniej teoretycznie. Tego typu planety musiałyby posiadać rozległe atmosfery, które zamieniałyby śmiertelne promieniowanie rentgenowskie i wysokoenergetyczne cząstki emitowane przez pulsary w ciepło. Do takich wniosków doszli astronomowie Alessandro Patruno oraz Mihkel Kama w artykule, który wczoraj ukazał się w periodyku Astronomy & Astrophysics.
Pulsary to gwiazdy neutronowe o średnicy od 10 do 30 kilometrów charakteryzujące się niezwykle silnym polem magnetycznym, akreujące materię i regularnie rozbłyskujące dużymi ilościami promieniowania rentgenowskiego. Pomimo to Alessandro Patruno (Uniwersytet w Lejdzie oraz ASTRON) oraz Mihkel Kama (Uniwersytet w Lejdzie i Uniwersytet Cambridge) twierdzą, że w pobliżu tych gwiazd może istnieć życie.
Naukowcy jako pierwsi podjęli się próby obliczenia tak zwanych ekosfer wokół gwiazd neutronowych. Rachunki wskazują, że ekosfery wokół gwiazdy neutronowe mogą być równie duże jak wokół Słońca. Istotnym zastrzeżeniem jest fakt, że abyśmy mogli mówić o planecie przyjaznej do życia, o owa planeta musi być superziemią o masie między 1 a 10 mas Ziemi. Mniejsza planeta w takim otoczeniu utraci swoją atmosferę w ciągu zaledwie kilku tysięcy lat. Oprócz tego, atmosfera tej planety musi być milion razy gęstsza od ziemskiej. Warunki panujące na powierzchni planety krążącej wokół pulsara mogą przypominać te panujące w głębinach oceanicznych.
W ramach swoich badań astronomowie analizowali pulsar PSR B1257+12 znajdujący się około 2300 lat świetlnych od Ziemi w kierunku gwiazdozbioru Panny. Danych obserwacyjnych dostarczył Kosmiczny Teleskop Chandra obserwujący obiekty kosmiczne w zakresie rentgenowskim. Wobec tego konkretnego pulsaru, który niedawno otrzymał nazwę Lich krążą trzy planety (Draugr, Poltergeist i Fobetor), w tym dwie superziemie o masie od 4 do 5 mas Ziemi. Obie planety krążą na tyle blisko pulsara, że na ich powierzchniach może być ciepło. Jak mówi Patruno „według naszych obliczeń, temperatura panująca na powierzchni tych planet może sprzyjać obecności wody w stanie ciekłym. Aczkolwiek jak na razie nie wiemy czy te dwie superziemie mają odpowiednie, wyjątkowo gęste atmosfery”.
Szacuje się, że w Drodze Mlecznej jest około miliarda gwiazd neutronowych, z czego około 200 000 to pulsary. Jak dotąd przebadano około 3000 pulsarów i odkryto wokół nich tylko 5 planet. Lich to dobrze zbadany pulsar. W 1992 roku prof. Aleksander Wolszczan ze swoim zespołem odkrył wokół niego pierwsze w historii egzoplanety.
Źródło: Netherlands Research School for Astronomy
http://www.pulskosmosu.pl/2017/12/21/pl ... -pulsarow/


http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Centrum Badań Kosmicznych PAN z wizytą w Astrobazie Kruszwica
2017-12-21. Wysłane przez grochowalski
W dniu 15 listopada 2017 r. w Astrobazie Kruszwica gościli przedstawiciele Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie oraz ich partnerzy w projekcie edukacyjnym "SAT Project - od śrubki do satelity" – nauczyciele i popularyzatorzy nauk ścisłych Narodowego Centrum Kosmicznego w Leicester (Wielka Brytania) oraz centrum nauki Cité de l'espace w Tuluzie (Francja). Celem wizyty było zapoznanie się z najlepszymi polskimi osiągnięciami w dziedzinie nauczania przedmiotów ścisłych.
Projekt edukacyjny sieci Astrobaz jest wyjątkową inicjatywą nie tylko na skalę Polski, ale także i Europy, a może nawet całego świata. Czternaście Astrobaz czyli w pełni wyposażonych obserwatoriów astronomicznych, zlokalizowanych przy szkołach (podstawowych, gimnazjach lub liceach) w średnich i małych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego, stało się lokalnymi centrami nauk ścisłych oraz kuźnią przyszłych astronomów. 1 czerwca 2011 r. otwarta została pierwsza Astrobaza w Gniewkowie, ale najbardziej aktywnymi Astrobazami są dwie zlokalizowane w zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego czyli w Inowrocławiu i w Kruszwicy. Jakość pracy Astrobaz zależy od wiedzy, zaangażowania i umiejętności organizacyjnych ich koordynatorów.
Centrum Badań Kosmicznych PAN wybrało Astrobazę w Kruszwicy dlatego, że prowadzona jest tu bardzo aktywna praca edukacyjna z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi, ze szczególnym uwzględnieniem studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Ponadto Astrobaza współpracuje z lokalnymi miłośnikami astronomii, z Polskim Radiem PiK, w którym prowadzone są audycje edukacyjne związane z astronomią, z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, z reakcją „Uranii – Postępów Astronomii” wydawanej przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne oraz z władzami miasta i województwa, które popierają edukację nauk ścisłych, ze szczególnym uwzględnieniem astronomii.
W trakcie wizyty zaproszonych przez CBK PAN gości z Anglii i z Francji gospodarze Astrobazy w Kruszwicy, czyli koordynatorski Ilona Dybicz i Magdalena Musiałowska oraz członkowie koła astronomicznego i Zbigniew Rakoczy (kruszwicki miłośnik astronomii i astrofotografii współpracujący z astrobazą) zaprezentowali gościom działalność przyszkolnego obserwatorium, opowiedzieli o realizowanych projektach i badaniach astronomicznych, a także przedstawili dokumentację fotograficzną wykonaną podczas obserwacji niecodziennych zjawisk astronomicznych, takich jak tranzyty Wenus i Merkurego czy zaćmienia Słońca i Księżyca. Młodzież przedstawiła również swoje dokonania artystyczne: taneczne i muzyczne zainspirowane Kosmosem. Zagraniczni goście zapoznali się także ze sprzętem obserwacyjnym i wyposażeniem Astrobazy.
W spotkaniu uczestniczyli także wicemarszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Zbigniew Ostrowski, burmistrz Kruszwicy Dariusz Witczak oraz dyr. Zespołu Szkół Samorządowych nr 1 w Kruszwicy Marzena Szałkowska.
W ramach rewizyty młodzi astronomowie działający przy Astrobazie w Kruszwicy planują odwiedzić Centrum Badań Kosmicznych PAN w Warszawie.
"SAT Project - od śrubki do satelity" - dobre praktyki w nauczaniu fizyki w szkołach, powstał dzięki inicjatywie Centrum Badań Kosmicznych PAN, we współpracy z Cite de l’espace oraz National Space Center i stanowi odpowiedź na aktualne problemy dotyczące nauczania fizyki w polskich szkołach oraz szkołach publicznych we Francji i Zjednoczonym Królestwie. Koordynatorem projektu z ramienia CBK PAN jest dr Ryszard Gabryszewski.

Ilona Dybicz, Magdalena Musiałowska, Paweł Z. Grochowalski
Foto: Astrobaza Kruszwica
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/cen ... -3901.html

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Priorytetem szukanie planet podobnych do Ziemi. Nowe spojrzenie na system Alpha Centauri.
2017-12-21, Piotr.
Astronomowie Yale na nowo spojrzeli na pobliski i wciąż tajemniczy system gwiazd Alpha Centauri. W efekcie znaleźli nowe sposoby na to, aby zawęzić obszar poszukiwania nadających się do zamieszkania planet. Według badań przeprowadzonych przez profesor Debrę Fischer i absolwentkę Lily Zhao w Alpha Centauri mogą znajdować się małe, podobne do Ziemi planety, które zostały przeoczone. Badanie wykluczyło jednocześnie istnienie części z większych planet w systemie, które pojawiły się w poprzednich modelach.
Wszechświat powiedział nam, że najczęstsze typy planet to małe planety, a nasze badania pokazują, że to właśnie te najprawdopodobniej krążą wokół Alfa Centauri A i B," - powiedziała Fischer, czołowa ekspert w dziedzinie egzoplanet, która poświęciła dekady badań w poszukiwaniu analogów Ziemi.

System Alpha Centauri znajduje się w odległości około 40 bilionów kilometrów od Ziemi, co czyni go naszym najbliższym systemem sąsiednim. Ma trzy gwiazdy: Centauri A, Centauri B i Proxima Centauri. W ubiegłym roku odkrycie ziemiopodobnej planety orbitującej wokół Proxima Centauri wywołało ogromną falę naukowego i publicznego zainteresowania. O temacie tym niejednokrotnie mogliście przeczytać na naszym portalu.

- Obserwatorium ALMA odkryło zimny pył wokół najbliższej gwiazdy Proxima Centauri
- Project Blue zakłada budowę teleskopu, który zbada układ Alfa Centauri
- Odkryto Proximę b - planetę bliźniaczo podobną do Ziemi

"Ponieważ Alfa Centauri jest tak blisko, jest to nasz pierwszy przystanek poza naszym układem słonecznym" - powiedziała Fischer. "Jest niemal pewne, że wokół Alfa Centauri A i B krążą małe skaliste planety."

Wyniki oparte są na danych pochodzących z nowej fali bardziej zaawansowanych instrumentów spektrograficznych w obserwatoriach zlokalizowanych w Chile: CHIRON - spektrograf zbudowany przez zespół Fischera; HARPS - zbudowany przez zespół z Genewy; i UVES, będącego częścią Very Large Telescope Array. "Dokładność naszych instrumentów nie była wystarczająco dobra, aż do teraz" - powiedziała Fischer.

Naukowcy stworzyli system siatki dla systemu Alpha Centauri i zapytali, na podstawie analizy spektrograficznej: "Gdyby w strefie zamieszkałej była mała, skalista planeta, czy bylibyśmy w stanie ją wykryć?" Często pojawiała się odpowiedź: "Nie"

Zhao, pierwsza autorka badania, ustaliła, że w przypadku Alpha Centauri A prawdopodobnym jest, że wciąż krążą nieodkryte planety o wielkości mniejszej niż 50 mas Ziemi. W przypadku Alfa Centauri B mogą to być planety mniejsze niż 8 mas Ziemi, a w przypadku Proxima Centauri mogą to być planety mniejsze niż połowa masy Ziemi. Zhao wyjaśnia ponadto, że "korzystając z danych w inny sposób, jesteśmy w stanie wykluczyć duże planety, które mogłyby zagrozić małym, nadającym się do zamieszkania i pozwala to zawęzić obszar poszukiwań w przyszłych badaniach."

Te nowe dane pomogą astronomom w ustaleniu priorytetów. Położenie nacisku na wykrycie dodatkowych planet w systemie jest uzasadnione. Z kolei ciągłe wysiłki Fischer i innych w celu ulepszenia technologii spektrograficznej pomogą je zidentyfikować i zrozumieć skład egzoplanet.

Badanie zostało sfinansowane w części przez NASA i National Science Foundation i pojawiło się w prestiżowym czasopiśmie Astronomical Journal.
Źródło: phys.org fot: Michael S. Helfenbein.
http://www.astronomia24.com/news.php?readmore=722

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Ależ Ona jest piękna. Zachwycające zdjęcie Ziemi wykonane z ISS
2017-12-21. Piotr.
Vande Hei i jego towarzysze na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) prowadzą nie tylko nowatorskie badania, ale też wykonują setki fantastycznych zdjęć naszej planety. Pomagają tym samym monitorować warunki panujące na Ziemi i jednocześnie ukazują jej piękno. Na naszym portalu już tradycyjnie publikujemy wyjątkowe fotografie i z przyjemnością dzielimy się nimi z Wami. Tak jest i w tym przypadku!
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) często jest obiektem obserwacji wielu miłośników astronomii. Patrząc w górę należy zdać sobie sprawę z tego, że w tym samym momencie na Ziemię patrzy właśnie załoga przebywająca na stacji. Oprócz wspomnianych eksperymentów takich jak chociażby uprawa sałat różnego gatunku (Link), załoga wykonuje niezliczone ilości kapitalnych zdjęć, które często giną gdzieś w sieci. My staramy się wyłowić niektóre z nich, by móc podzielić się nimi z Wami – w końcu łączy nas wspólna pasja. Nie przedłużając prezentujemy poniżej zdjęcie Ziemi nocą rozświetlonej miejscami sztucznym światłem. Robi wrażenie szczególnie w wysokiej rozdzielczości!

Zobacz też:

- Kalendarz zjawisk astronomicznych w 2017 roku
- Kalendarz zjawisk astronomicznych w 2018 roku
- Maksimum meteorów z roju Ursydów 2017 - Noc z 22/23 grudnia
- Uprawa sałaty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej właśnie się rozpoczyna!
Źródło: nasa.gov
http://www.astronomia24.com/news.php?readmore=723

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Tak wyglądałoby niebo, gdybyśmy mogli zobaczyć ciemną materię
2017-12-21.
Świat astronomii coraz więcej uwagi poświęca badaniom ciemnej materii i energii. Jako że są one kluczowymi elementami formowania się i obecnej ekspansji Wszechświata, poznanie ich tajemnicy pozwoli nam lepiej zrozumieć istotę funkcjonowania otaczającego nas świata.
Naukowcy z Uniwersytetu w Zurychu przygotowali symulację rozkładu galaktyk w naszym Wszechświecie z pomocą superkomputera pracującego w Szwajcarskim Narodowym Centrum Obliczeniowym (CSCS).
Maszyna wygenerowała 25 miliardów wirtualnych galaktyk stworzonych z 2 bilionów cyfrowych cząstek. Na wygenerowanej grafice możecie zobaczyć, jak wyglądałoby ziemskie niebo, gdybyśmy mogli zobaczyć na własne oczy galaktyki i ciemną materię w odległości miliarda lat świetlnych od nas.
Jasne obszary reprezentują małe nagromadzenie ciemnej materii, tymczasem w ciemnych obszarach, które są ze sobą połączone, występuje największe nagromadzenie ciemnej materii, z halo oznaczonym żółtymi kropkami.
Symulacja pomoże astronomom dobrze skalibrować instrumenty pomiarowe zainstalowane na pokładzie sondy Euclid, która znajdzie się w kosmosie w 2020 roku. Jej celem będą wnikliwe badania ciemnej materii i energii.
Sonda Euclid pozwoli przechwycić światło miliardów galaktyk z dużych obszarów nieba. Astronomowie będą mierzyć bardzo subtelne zniekształcenia, które pojawiają się właśnie w dochodzącym z nich świetle. Na tej podstawie można będzie ustalić rozkład masy w galaktykach, wykryć ciemną materię i lepiej poznać tajemnicę ekspansji Wszechświata tuż po Wielkim Wybuchu.
Źródło: TwojaPogoda.pl / PhysOrg.
http://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/201 ... a-materie/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

NASA planuje misję międzygwiezdną na 2069 rok

2017-12-21

Naukowcy NASA rozważają możliwość przeprowadzenie misji międzygwiezdnej w 2069 roku. Jej celem ma być gwiazda Alfa Centauri.


Misja ma polegać na wysłaniu statku kosmicznego poruszającego się z prędkością 1/10 prędkości światła do Alfa Centauri, naszego najbliższego układu planetarnego oddalonego od nas o odległość 4,2 lat świetlnych. Statek kosmiczny zostanie umieszczony na orbicie jednej z planet i stamtąd będzie poszukiwał oznak życia.

- Rok 2069 ma pewien rezonans dla tych z nas, którzy pracują w NASA - to setna rocznica lądowania Apollo 11 na Księżycu - powiedział Anthony Freeman z JPL NASA.

Przy takiej prędkości statku kosmicznego, minęłoby prawdopodobnie co najmniej 100 lat zanim dotarłby on do egzoplanety w układzie Alfa Centauri. Wiele technologii, które byłyby potrzebne do realizacji tej misji jeszcze nie istnieje. Gdyby misja się udała, zyskalibyśmy niesamowite dane o obcym świecie.

- Krytyczne technologie musiałyby zostać doprowadzone do znacznie wyższego poziomu dojrzałości, zanim moglibyśmy podejść do jakiegokolwiek formalnego procesu zatwierdzania. Kluczowym wyzwaniem dla każdej misji międzygwiezdnej jest uzyskanie ułamka prędkości światła za pomocą technologii napędu, która dzisiaj nie istnieje - powiedział Freeman.

Nie tylko NASA planuje misje do układu pozasłonecznego. Breakthrough Starshot zakłada wysłanie żagla napędzanego laserem do planety Proxima b. Zmodyfikowana wersja sondy zaproponowana przez Rene Hallera i Michaela Hippkego mogłaby nawet wrócić na Ziemię po stu latach.

Póki co, nie ma dokładnych szczegółów dotyczących misji Freemana. W tej chwili wiemy tylko, że jej celem miałaby zostać planeta w systemie Alfa Centauri.

- Jestem pewien, że nowe pokolenia naukowców i innych osób byłyby emocjonalnie związane z pracą, którą zaplanowali, zbudowali i uruchomili ich przodkowie. Potwierdzają to sondy Voyager 1 i Voyager 2 - podsumował Freeman.

Alfa Centauri to tylko jeden z możliwych celów misji. Jeżeli znajdziemy inne pobliskie gwiazdy z egzoplanetami, możemy zechcieć je odwiedzić.


http://nt.interia.pl/raporty/raport-kos ... Id,2480736


www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Pierwsze zdjęcia Falcon Heavy

2017-12-21.

Elon Musk przedstawił pierwsze zdjęcia złożonej rakiety Falcon Heavy

Na przestrzeni całego 2017 roku firma SpaceX znacznie zbliżyła się do debiutanckiego lotu ciężkiej rakiety Falcon Heavy (FH). W kwietniu tego roku doszło do pierwszych testów jednego z członów dolnego stopnia FH. Test przeprowadzony został na stanowisku w McGregor w Teksasie. W maju przeprowadzono test głównego członu dolnego stopnia FH - także w McGregor. Próby zostały zakończone na początku września udanym odpaleniem ostatniego członu pierwszego stopnia.

Na przestrzeni ostatnich miesięcy dochodziło do stopniowych opóźnień planowanego debiutu rakiety FH. Pod koniec września datę startu wyznaczano na 28 listopada. Start potem opóźniono do 29 grudnia – jeszcze przed końcem roku. Natomiast pod koniec listopada firma SpaceX oficjalnie poinformowała o przełożeniu startu rakiety do stycznia 2018 roku. Na początku grudnia pojawiła się z kolei informacja, że w tym locie ładunkiem będzie samochód Tesla Roadster.


20 grudnia Elon Musk zaprezentował pierwsze zdjęcia zintegrowanej rakiety FH. Zdjęcia przedstawiają trzy człony rakiety i drugi stopień. Do rakiety nie przyłączono jeszcze ładunku i owiewki aerodynamicznej. Zdjęcia jednak pokazują, że pierwszy lot rakiety FH odbędzie się w ciągu najbliższych tygodni.

Źródło informacji: Kosmonauta.net
http://nt.interia.pl/raporty/raport-kos ... Id,2480929

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Łatwiejszy dostęp do danych programu Copernicus
2017-12-21. Redakcja

Dzięki programowi Unii Europejskiej Copernicus ogromna ilość darmowych danych satelitarnych, które mają służyć do zarządzania zasobami naturalnymi i przynosić korzyści obywatelom Europy, jest swobodnie dostępna.
Program Copernicus daje ogromne możliwości, ale pobieranie i zapisywanie tych danych było dużym logistycznym wyzwaniem. Teraz to się zmieni.
Komisja Europejska stara się, by dostęp tych dużych ilości zebranych danych był łatwiejszy oraz by problematyczne kwestie techniczne zostały ograniczone. W tym celu Komisja Europejska uruchomiła Copernicus Data and Information Access Services (DIAS).
Po ogłoszeniu przetargu oraz ewaluacji zgłoszonych wniosków ESA w imieniu Komisji Europejskiej podpisała kontrakty DIAS z czterema konsorcjami przemysłowymi. DIAS ma dać w pełni nielimitowany i bezpłatny dostęp do danych z programu Copernicus.
DIAS dostarczy skalowalne środowisko obliczeniowe przechowywanych danych dla podmiotów zewnętrznych. Te będą mogły zaoferować zaawansowane usługi swoim użytkownikom, integrując dane Copernicusa z własnymi danymi.
Zgodnie z kontraktami podpisanymi przez Josefa Aschbachera, dyrektora ESA ds. programów obserwacji Ziemi, w drugim kwartale 2018 roku użytkownikom zostanie udostępnione pięć DIAS, w tym jeden rozwijany wspólnie przez Eumetsat wraz z Europejskim Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF) oraz Mercator Ocean.
DIAS to nie tylko jedno miejsce ze wszystkimi danymi z satelitów oraz sześciu usług programu Copernicus w chmurze, lecz również możliwość dostępu do zasobów oraz zaawansowanych narzędzi przetwarzania danych.
Philippe Brunet, dyrektor ds. polityki kosmicznej, Programu Copernicus i bezpieczeństwa w DG GROW Komisji Europejskiej powiedział: „Jest to ważny krok milowy w Programie Copernicus. Uruchamiamy rozwój europejskich usług dostępu i przetwarzania danych”.
„W wizji Komisji Europejskiej platformy DIAS ułatwią użytkownikom z różnych dziedzin i branż tworzenie aplikacji oraz usług bazujących na danych z Copernicusa, które będą służyć ludziom w Europie i całym globie”.
Cztery zwycięskie konsorcja to:
Sero Europe (lider) wraz OVH, Gael Systems oraz Sinergise Ltd.
Creotech Instruments (lider) wraz z Cloud Ferro, Sinergise Ltd., Geomatis SAS, Outsourcing Partner oraz Wrocławskim Instytutem Zastosowań Informacji Przestrzennej i Sztucznej Inteligencji.
ATOS Integration (lider) wraz z T-SYSTEM International, DLR, eGEOS, EOX, GAF, Sinergise Ltd, Spacemetric oraz Thales Alenia Space.
Airbus Defence and Space (lider) wraz z Orange SA, Airbus Defence and Space, Geo SA, Capgemini Technology Services SAS, CLS and VITO.
Szczególnie warto zwrócić uwagę na polskie konsorcjum kierowane przez Creotech Instruments. Jest to jedyne konsorcjum kierowane przez podmiot z nowego państwa członkowskiego ESA. Pozostałe konsorcja są tworzone przez podmioty z wieloletnim doświadczeniem (tzw. hertitage) projektów dla europejskiego sektora kosmicznego. Duży kontrakt dla polskiego konsorcjum oznacza, że rozkład sił tej dziedziny gospodarki w Europie powoli się zmienia.
(Źródło: ESA)
http://kosmonauta.net/2017/12/latwiejsz ... opernicus/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Kopuła już zamontowana na obserwatorium astronomicznym w Dywitach [ZDJĘCIA i WIDEO]


Ponad 20 minut trwało podnoszenie i nasadzanie ważącej 1,5 tony kopuły na obserwatorium astronomiczne, które powstaje przy szkole podstawowej w Dywitach. Precyzyjna operacja z użyciem 40-metrowego żurawia zakończyła się pełnym sukcesem.
Nietypowa operacja techniczno-budowlana rozpoczęła się we wtorek 19 grudnia późnym popołudniem. Pod rozbudowywaną dywicką szkołą pojawił się żuraw na kołach, którego zadaniem było podniesienie i montaż na obserwatorium astronomicznym mierzącej 4 metry i ważącej 1,5 tony obrotowej kopuły o średnicy 5,5 metra w najszerszym punkcie.

— Był niewielki problem techniczny i myśleliśmy, żeby operację przenieść na środę, ale udało się go pokonać i mogliśmy ruszyć z pracą — mówi Kamil Templin, kierownik robót z firmy PBO BUDOPRZEM, generalnego wykonawcy inwestycji w Dywitach.

Operacja podniesienia i montażu kopuły trwała około 20 minut i przebiegła bez większych zakłóceń. Warto zaznaczyć, że przed montażem na szczycie obserwatorium geodeci wyznaczyli astronomiczną północ, na którą to właśnie kopuła jest zorientowana. Budowa obserwatorium astronomicznego z obrotową kopułą i odrębną windą, to tylko jeden z elementów rozbudowy szkoły w Dywitach. — Wcześniej oddaliśmy już część sportową z zapleczem kuchennym i stołówką — mówi Jacek Szydło, wójt Gminy Dywity. — Sala gimnastyczna uzyskała większą powierzchnię, wytłumienie, nowe trybuny, a po konsultacjach z rodzicami powstały dwie dodatkowe, mniejsze sale do ćwiczeń. Teraz trwają prace nad obserwatorium. W rozbudowanej szkole powstanie też sześć nowych sal lekcyjnych, przedszkole z dwoma oddziałami z osobnym wejściem i placem zabaw. Liczba mieszkańców i dzieci nam rośnie, dlatego poprawiamy i uatrakcyjniamy bazę edukacyjną.

Cała inwestycja zakończy się w I połowie 2018 roku. Jej koszt to około 7 mln zł. Gmina pozyskała na nią 2 mln zł z ministerstwa i programów unijnych.


http://dywity.wm.pl/484887,Kopula-juz-z ... z51uQqiku8


http://www.astrokrak.pl
https://www.facebook.com/gminadywity/vi ... 707752198/

[Paweł Baran]

Astronarium
Saturn i podsumowanie misji Cassini w nowym odcinku Astronarium. Obejrzyj na YouTube: https://www.youtube.com/watch…
NASA's Cassini Mission to Saturn
Centrum Badań Kosmicznych PAN / Space Research Centre PAS
NASA - National Aeronautics and Space Administration
ESA - European Space Agency
Uniwersytet Warszawski
Planetarium Toruń
Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
https://www.youtube.com/watch?v=nDCEOmI ... m&index=49

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Astronomowie rzucają światło na formowanie się czarnych dziur i galaktyk
Wysłane przez nowak w 2017-12-21
Astronomom wydawało się, że supermasywne czarne dziury mają wpływ na formowanie się gwiazd w galaktykach, ale mechanizm tego, jak to się dzieje, do tej pory nie był jasny.
„Supermasywne czarne dziury są urzekające. Zrozumienie, dlaczego i w jaki sposób wpływają one na swoje galaktyki jest wyjątkową zagadką w ich procesie formowania się” – mówi autor badania, Shelley Wright, profesor fizyki na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego.
W badaniu opublikowanym 20 grudnia w Astrophysical Journal, Wright, absolwent Andrey Vayner oraz ich koledzy zbadali energetykę otaczającą potężne wiry generowane przez jasną supermasywną czarną dziurę (znaną jako kwazar), w centrum galaktyki 3C 298 znajdującej się 9,3 miliarda lat świetlnych stąd.
„Badamy supermasywne czarne dziury w bardzo wczesnym Wszechświecie, gdy te aktywnie rosną poprzez gromadzenie ogromnych ilości materii gazowej. Podczas gdy czarne dziury same nie emitują światła, gazowa materia jest podgrzewana do ekstremalnych temperatur, czyniąc je najbardziej świecącymi obiektami we Wszechświecie” – mówi Wright.
Badania zespołu z UC San Diego wykazują, że te wiatry wieją przez całą galaktykę i mają wpływ na wzrost gwiazd.
Dzisiaj, sąsiednie galaktyki pokazują, że ich masa jest ściśle skorelowana z masą supermasywnej czarnej dziury. Badania Wrighta i Vaynera wskazują, że 3C 298 nie pasuje do normalnego związku skalowania pomiędzy pobliskimi galaktykami a supermasywnymi czarnymi dziurami, które czają się w ich centrum. Ale, jak pokazują ich badania, we wczesnym Wszechświecie galaktyka 3C 298 jest 100 razy mniej masywna, niż powinna być, biorąc pod uwagę masę jej potwornej, supermasywnej czarnej dziury.
Oznacza to, że masa supermasywnej czarnej dziury jest ustalona na długo przed galaktyką, a potencjalna energetyka z kwazaru jest w stanie kontrolować jej wzrost.
Aby przeprowadzić to badanie, naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego wykorzystali wiele najnowocześniejszych obiektów astronomicznych. Pierwszym z nich był instrument Obserwatorium Kecka OSIRIS (OH-Suppressing Infrared Imaging Spectrograph – Spektrograf z obrazowaniem w podczerwieni) oraz zaawansowany system optyki adaptywnej. System ten pozwala naziemnym teleskopom uzyskać obrazy o wyższej jakości, korygując rozmycie spowodowane ziemską atmosferą. Powstałe obrazy są tak dobre, jak te uzyskane z kosmosu.
Drugim ważnym obiektem jest ALMA, międzynarodowe obserwatorium w Chile, które jest w stanie wykryć milimetrowej długości fale używając ponad 66 anten w celu uzyskania w wysokiej rozdzielczości obrazów gazu otaczającego kwazar.
„Najprzyjemniejszą częścią badania tej galaktyki było zebranie wszystkich danych z różnych długości fal i technik. Każdy nowy zbiór danych, który uzyskaliśmy od tej galaktyki, odpowiedział na jedno pytanie i pomógł nam połączyć niektóre elementy układanki. Jednocześnie stworzyły nowe pytania dotyczące natury formowania się galaktyki i supermasywnej czarnej dziury” – powiedział Vayner.
Wright zgadza się, mówiąc, że zbiory danych z obydwu obserwatoriów, Kecka oraz ALMA, były „niesamowicie wspaniałe”, oferując bogactwo nowych informacji o Wszechświecie.
Odkrycia te są pierwszymi wynikami większego badania odległych kwazarów i ich wpływu energetycznego na powstawanie gwiazd i wzrost galaktyk. Vayner i zespół będą nadal opracowywać wyniki na bardziej odległych kwazarach, wykorzystując nowe urządzenia i możliwości Obserwatorium Kecka i ALMA.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Więcej:
Astronomers Shed Light on Formation of Black Holes and Galaxies
Na zdjęciu: Obraz kwazaru z danych do badań zespołu z Uniwersytetu Kalifornijskiego. Czterokolorowe zdjęcie jest wynikiem zastosowania Obserwatorium Kecka oraz ALMA. Źródło: Vayner i zespół.
Źródło: Obserwatorium Kecka
http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ast ... -3903.html


www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Badania sugerują, że Mars mógł uformować się w pasie asteroid
autor: John Moll (21 Grudzień, 2017 - 22:40)
Uważa się, że Mars powstał mniej więcej w tym samym regionie we wczesnym Układzie Słonecznym co Ziemia. Jednak jak wyjaśnić fakt, że obie planety posiadają inny skład chemiczny? Wyniki najnowszych badań być może udzieliły odpowiedzi na to pytanie.
Międzynarodowy zespół naukowców wykonał liczne symulacje komputerowe sugerujące, że Czerwona Planeta mogła uformować się w pasie asteroid a następnie przemieścić się nieco bliżej Słońca, czyli w miejsce, w którym znajduje się obecnie. Sprawcą tego zamieszania w młodym Układzie Słonecznym mógł być Jowisz.
W symulacji uwzględniono teorię Wielkiego Halsowania. Zakłada ona, że Jowisz zmierzał wprost w centrum Układu Słonecznego i następnie wrócił na swoje poprzednie miejsce za sprawą sił grawitacyjnych potężnego Saturna. Doprowadziło to reorganizacji systemu, w tym do zmiany orbity planety Mars, która mogła uformować się w pasie asteroid i za sprawą interakcji z gazowym gigantem zbliżyć się do Ziemi i Słońca.
Badania mogą wyjaśniać dlaczego Mars i Ziemia różnią się między sobą składem chemicznym. W rzeczywistości jest to jedna z wielu teorii opisujących powstanie czwartej planety od Słońca, zaś sami autorzy tego badania przyznają, że w ich przekonaniu scenariusz przedstawiony w symulacji komputerowej wydaje się raczej mało prawdopodobny. Jednak ich zdaniem mało prawdopodobny nie oznacza niemożliwy.
Źródło:
http://www.sciencealert.com/mars-and-ea ... -after-all
http://tylkoastronomia.pl/wiadomosc/bad ... e-asteroid

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Katalog infrastruktury od ARP
2017-12-22. Wojciech Leonowicz
Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. zaprezentowała Krajowy katalog infrastruktury laboratoryjno-testowej dla branży kosmicznej.
Katalog opisuje 20 wybranych laboratoriów zlokalizowanych w Polsce, które podzielono na kategorie, według testów możliwych do przeprowadzenia w danym zakładzie. Są to:
testy termiczno–próżniowe,
• testy wibracyjne,
• testy kompatybilności elektromagnetycznej,
• testy akustyczne,
• testy specjalne.
Na 26 stronach zawarto bazę firm i jednostek naukowych wraz z podstawowymi danymi technicznymi. Będzie to przydatne narzędzie zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, które dopiero zaczynają swoją przygodę z sektorem kosmicznym, ponieważ znacząco obniży to koszty badań i testów.
Produkcja komponentów i podsystemów satelitarnych wymaga dostępu do infrastruktury umożliwiającej świadczenie w sposób rynkowy odpowiedniej jakości usług testowania. Ze względu na wysokie koszty utrzymania infrastruktury, niewiele firm z branży kosmicznej chce inwestować samodzielnie w zakup, następnie organizację laboratorium i w końcu utrzymanie wszystkich niezbędnych stanowisk testowych. Katalog, w sposób przeglądowy, przedstawia dostępną w Polsce infrastrukturę firm i jednostek naukowych na potrzeby sektora kosmicznego.
W dynamicznie rozwijających się krajowych firmach sektora kosmicznego, coraz więcej podmiotów realizujących kontrakty biznesowe, potrzebuje do ich realizacji szeregu usług specjalizowanej infrastruktury testowej. Zmiana w wielkości popytu na te usługi wymaga włączenia do tego sektora podmiotów posiadających odpowiednią infrastrukturę testową i badawczą, a często bezpośrednio nie działającą w ramach tego sektora. W krajach o ugruntowanym doświadczeniu w branży kosmicznej, często są powoływane specjalistyczne centra testowe, posiadające specjalistyczna aparaturę. Innym rozwiązaniem, przedstawionym w niniejszym katalogu, jest wykorzystanie już istniejącej infrastruktury z branż pokrewnych, co pozwala na osiągnięcie odpowiedniego poziomu konkurencyjności rynkowej i uniknięcie dublowania wysiłku inwestycyjnego zrealizowanego już w przemyśle. duplikowania nakładów finansowych poniesionych na zrealizowane rozwiązania. Proces weryfikacji urządzeń satelitarnych
Przestrzeń kosmiczna należy do jednych z najbardziej wymagających środowisk pracy dla maszyn – próżnia, promieniowanie czy wymagające warunki startu znacznie podwyższają wymagania techniczne dla urządzeń działających na orbicie okołoziemskiej. Dlatego, skomplikowany proces walidacji i weryfikacji możliwości funkcjonalnych i parametrów technicznych urządzeń jest integralną częścią rozwoju i certyfikacji nowych produktów w tej branży. Jedną z podstawowych metod procesu weryfikowania wyprodukowanych urządzeń jest testowanie. Stosuje się je zarówno na etapie rozwoju tych urządzeń, jak i finalnej certyfikacji gotowego produktu.
Katalog w pełnej wersji do wglądu tutaj
(ARP)
http://kosmonauta.net/2017/12/43186/

http://www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Promienie galaktyczne i cykle słoneczne wpływają na jasność Urana
2017-12-22.
Zmiany aktywności słonecznej wpływają na kolor i formowanie się chmur na Uranie – wskazują badacze z uniwersytetów w Oksfordzie i Reading.
Uran to przedostatnia ze znanych ośmiu planet Układu Słonecznego, okrążająca Słońce w czasie 84 lat ziemskich.
Badacze odkryli, że po przeanalizowaniu długich i osobliwych pór roku w atmosferze lodowej planety dostrzegli, że jej jasność wzrasta i maleje cyklicznie co 11 lat. To także okres regularnego cyklu aktywności słonecznej.
Karen Aplin z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Oksfordzkiego realizowała badania wraz z Gilesem Harrisonem, fizykiem atmosfer z Wydziału Meteorologii Uniwersytetu w Reading.
Dr Alpin powiedziała: „Atmosfera Urana jest jedną z najzimniejszych w Układzie Słonecznym, ale podobnie do naszej atmosfery zawiera chmury i lód. Zmieniająca się jasność planety wskazuje, że coś wpływa na warstwę chmur na Uranie. Odkryliśmy, że za te zmiany odpowiadają dwa procesy. Jeden z nich jest procesem chemicznym spowodowanym przez wahania poziomu promieniowania ultrafioletowego, które zmienia barwę cząstek tworzących atmosferę. Drugi natomiast spowodowany jest wysokoenergetycznymi cząstkami spoza Układu Słonecznego, tak zwanymi promieniami kosmicznymi, które bombardują atmosferę i wpływają na procesy formowania się chmur”.
Naukowcy do swoich badań wykorzystali dane zebrane za pomocą teleskopów naziemnych jak i dane dotyczące promieni kosmicznych zarejestrowane przez sondę Voyager 2.
Prof. Harrison dodaje: „Słońce posiada pole magnetyczne, które chroni nasz układ planetarny przed galaktycznymi promieniami kosmicznymi. Poziom tej ochrony zmniejsza się w minimum aktywności słonecznej występującym co 11 lat, przez co więcej promieniowania kosmicznego spoza Układu Słonecznego dostaje się do jego wnętrza”.
„Atmosfera Urana, tak samo jak i Neptuna, oddziałuje z docierającymi do niej energetycznymi promieniami kosmicznymi. To zdumiewające, że ich wpływ widoczny jest nawet z Ziemi, z odległości miliardów kilometrów”.
Wyniki badań opublikowano w periodyku Geophysical Research Letters.
Źródło: Uniwersytet Oksfordzki
http://www.pulskosmosu.pl/2017/12/22/pr ... osc-urana/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

Układ Słoneczny mógł powstać w otoczce olbrzymiej gwiazdy
2017-12-22.
Pomimo wielu zdumiewających odkryć dotyczących wszechświata, naukowcy nadal nie są pewni w jaki sposób powstał nasz Układ Słoneczny.
Naukowcy z Uniwersytetu w Chicago przedstawili kompleksową teorię opisującą w jaki sposób nasz układ planetarny mógł uformować się w rozwiewanych wiatrami bąblach wokół olbrzymiej gwiazdy, która dawno już zakończyła swoje życie. Artykuł opublikowany dzisiaj w periodyku Astrophysical Journal dotyczy tajemniczej nadwyżki dwóch pierwiastków chemicznych w Układzie Słonecznym.
Powszechnie przeważająca teoria mówi, że nasz układ planetarny powstał miliardy lat temu w pobliżu eksplozji supernowej. W przeciwieństwie do niej nowy scenariusz umieszcza początek naszego układu w pobliżu olbrzymiej gwiazdy Wolfa-Rayeta o rozmiarach 40-50 większych od Słońca. Gwiazdy Wolfa-Rayeta to najgorętsze gwiazdy we Wszechświecie, produkujące tony pierwiastków chemicznych, które wywiewane są z ich powierzchni przez intensywne wiatry gwiezdne. Gdy gwiazda Wolfa-Rayeta pozbywa się masy, wiatry gwiezdne rozpychają otaczającą ją materię tworząc swego rodzaju bąble otoczone dość gęstą powłoką materii.
„Taka powłoka bąbla to dobre miejsce do powstawania gwiazd” ponieważ pył i gaz zostają w niej uwięzione i z czasem ulegają kondensacji w gwiazdy – mówi współautor opracowania Nicolas Dauphas, profesor na Wydziale Nauk Geofizycznych. Autorzy szacują, że 1 do 16 procent wszystkich gwiazd podobnych do Słońca mogło powstać właśnie w takich gwiezdnych żłobkach.
Powyższa teoria różni się od hipotezy mówiącej o supernowej w tym względzie, że tłumaczy dwa izotopy, które we wczesnym układzie słonecznym występowały w innych proporcjach niż w reszcie galaktyki. Meteoryty będące pozostałością po wczesnym okresie istnienia Układu Słonecznego wskazują, że było tu mnóstwo glinu-26. Oprócz tego badania (w tym także realizowane w 2015 roku przez Dauphas i jednego e studentów) wskazują, że było tutaj mniej żelaza-60.
Jak dotąd była to nie lada zagadka, bowiem supernowe produkują oba izotopy. „Powstawało pytanie dlaczego jeden z nich dotarł do Układu Słonecznego, a drugi nie” mówi Vikram Dwarkadas, badacz i profesor astronomii.
Problem ten przywiódł naukowców do gwiazd Wolfa-Rayeta, które produkują mnóstwo glinu-26, ale nie produkują żelaza-60.
„Nasza teoria mówi, że glin-26 wywiewany przez gwiazdę Wolfa-Rayeta transportowany jest na zewnątrz na ziarnach pyłu powstałych w bezpośrednim otoczeniu gwiazdy. Takie ziarna mają wystarczający moment pędu, aby przebić się przez jedną stronę otoczki, gdzie ulegają zniszczeniu więżąc glin w samej otoczce” mówi Dwarkadas. Z czasem część otoczki zapada się pod względem grawitacji prowadząc do powstania układu planetarnego.
Co do owej gigantycznej gwiazdy Wolfa-Rayeta: jej życie zakończyło się już dawno temu, albo w eksplozji supernowej, albo w bezpośrednim kolapsie do czarnej dziury. Tego typu kolaps doprowadziłby do powstania tylko niewielkiej ilości żelaza-60. Jeżeli natomiast doszło do eksplozji supernowej, żelazo-60 powstałe w eksplozji mogło nie przedostać się przez ścianki bąbla, albo nieregularnie się rozłożyło.
Źródło: Uniwersytet Chicagowski
http://www.pulskosmosu.pl/2017/12/22/uk ... j-gwiazdy/

www.astrokrak.pl

[Paweł Baran]

W kosmicznym obiektywie: Plazmowe fale na Słońcu
2017-12-22. Laura Meissner
Przedstawione powyżej zdjęcie zostało wykonane przez Solar Dynamics Observatory, który jest satelitą badającym dynamikę aktywności słonecznej. Fotografia ukazuje strumienie plazmy, które przemieszczają się po liniach pola magnetycznego. Promieniują one tylko w zakresie fal ultrafioletowych. Jasna struktura, która widocznie wychodzi poza brzeg tarczy Słońca to protuberancja. Jest to chłodniejsze pasmo plazmy, które cechuje się niestabilnością i zwykle rozpada się w ciągu kilku godzin lub dni. Cały 30-godzinny proces wyrzucania i powracania do Słońca pewnej ilości plazmy uwieczniony został na zdjęciu 13 i 14 grudnia bieżącego roku.
https://news.astronet.pl/index.php/2017 ... na-sloncu/

www.astrokrak.pl