Montaż Astro-Physics AP1200GTO

PostDominik Woś | 25 Lis 2006, 17:20

Astro-Physics 1200GTO

Wstęp

Image Image

Po dwuletnim okresie użytkowania bardzo dobrego montażu Takahashi NJP, w tym przez parę miesięcy z dość ciężkim teleskopem Newtona o aperturze 12,5 cala, zdecydowałem się wejść w posiadanie jednego z większych dostępnych amatorskich montaży paralaktycznych produkowanego przez amerykańską firmę Astro-Physics. Parametry montażu pozwalają na używanie go z dość już dużymi i ciężkimi teleskopami a przy tym jest on wyposażony w system GoTo o możliwej maksymalnej prędkości naprowadzania wynoszącej 1200x. Montaż jest lub będzie wykorzystywany zarówno z ciężkim Newtonem jak i mniejszymi teleskopami, w tym refraktorem APO TEC140, którego recenzję można znaleźć tutaj http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?t=1171.

Montaż AP1200 jest produkowany od roku 1992 a wersja GTO ( z GoTo) produkowana jest od 1998 roku. Najnowszy model AP1200GTO oznaczony jest kodem GTOCP3. Mój egzemplarz to GTOCP2 i różni się od najnowszego modelu trochę starszą wersją elektroniki i oprogramowania. Od czasu rozpoczęcia produkcji modelu GTO montaż ten cieszy się bardzo dobrą reputacją w szczególności przy zastosowaniach astrofotograficznych. Intencją producenta AP1200 było zaprojektowanie i wykonanie montażu, który cechowałaby bardzo duża nośność i dokładność prowadzenia przy zachowaniu niewielkich rozmiarów i wagi. Istotne dla niego było aby montaż nadawał się zarówno do postawienia w obserwatorium jak również zachowana była możliwość wykorzystywania go w terenie (przenoszenia). Jakie są moje wrażenia z dotychczasowego użytkowania montażu można przeczytać poniżej. Jednak zacznijmy od początku.

Garść danych technicznych

Szerokość geograficzna umożliwiająca korzystanie z montażu:
20-68 st.

Możliwość regulacji w azymucie:
ok. 14 st.

Nośność:
ok. 64 kg

Waga: cały montaż bez pręta przeciwwagi:
36,7 kg (część z osią D.E. 14,1 kg, część z osią R.A. 22,7 kg)

Waga pręta przeciwwagi:
10 kg

Pierwsze wrażenia

Wykonanie i wykończenie elementów montażu jest na najwyższym światowym poziomie. Jako ciekawostkę dodam, ze do niedawna (do momentu zakończenia rozbudowy fabryki Astro-Physics’a) aby nabyć montaże AP trzeba było zamówić montaż z kilkuletnim wyprzedzeniem a szczęśliwcy, którzy dostali informację, że za kilka tygodni będą mogli go odebrać, mieli możliwość odsprzedania miejsca w kolejce z całkiem przyzwoitym zarobkiem.

Duży i ciężki - w porównaniu do innych montaży amatorskich. Jednak rozkłada się na dwie (lub nawet trzy) części a jego złożenie w całość dzięki pomysłowemu systemowi łączenia nie trwa więcej niż kilkanaście sekund. Dzięki temu, że montaż jest rozkładany można zaliczyć go do kategorii montaży przenośnych (no może bardziej – przewoźnych). Bez możliwości rozłożenia głowicy montażu na części dość ciężko byłoby postawić głowicę na wyższym statywie lub słupie.

Image

Mile zaskakującą rzeczą jest fakt, że montażowi do działania, nawet z maksymalną prędkością GoTo (1200x), w zupełności wystarczy zasilanie z akumulatora lub zasilacza o napięciu 12V. Maksymalna prędkość GoTo robi dość duże wrażenie gdyż przesuwanie teleskopu z jednego obiektu na drugi odbywa się z prędkością 5 stopni na sekundę.

Do korzystania z naprowadzania nie potrzeba korzystać z komputera lub laptopa (chociaż dla chcących wykorzystywać laptopa nie będzie żadnego problemu a nawet można podłączyć równocześnie dwa laptopy, z których każdy będzie komunikował się z montażem w tym samym czasie). Wszelkie funkcje GoTo realizowane są z wykorzystaniem podłączonego do montażu sterownika wyposażonego w wyświetlacz i klawiaturę. Sterownik ma wbudowane dość obszerne bazy obiektów zarówno naszego układu słonecznego jak i obiektów głębokiego nieba (DS-ów).

Dodatkowo oprogramowanie umożliwia nawet ustawianie montażu „na polarną” w dzień (no może nie będzie to ustawienie tak dokładne jak za pomocą lunetki biegunowej, ale jest możliwe), do czego będziemy potrzebować jednak poziomicy (taka zwykła budowlana będzie więcej niż wystarczająca).

W przypadku korzystania z montażu w obserwatorium AP1200GTO umożliwia tzw. zaparkowanie. Po wybraniu opcji parkowania montaż zatrzyma się w zaprogramowanym lub dowolnie wybranym przez nas położeniu, w którym prowadzenie zostanie zatrzymane. Nawet jeśli wyłączymy montaż z prądu to po ponownym podłączeniu montażu do prądu będzie on wiedział, gdzie aktualnie patrzy teleskop i po wybraniu za pomocą sterownika GoTo obiektu, który chcemy obserwować teleskop zostanie naprowadzony na ten obiekt. Ma to szczególne znaczenie w przypadku ewentualnych obserwacji gwiazd i planet w ciągu dnia.

Przy pierwszym wrażeniu warto jeszcze wspomnieć o innym niż w poprzednio przeze mnie używanych montażach sprzęgłach dla osi R.A. i D.E. W montażu AP sprzęgło to aż 4 śruby, których lekkie dokręcenie spowoduje właśnie „zasprzęglenie” montażu. Aby końcówki tych śrub nie zahaczyły o kabel do silnika D.E. dwie śruby wystarczy ewentualnie zastąpić śrubami, które będą delikatnie dokręcane przy pomocy klucza ampulowego.

Image Image

Prowadzenie

Według zapewnień producenta błąd okresowy (PE) dla AP1200 wynosi ok. 5 sekund łuku czyli inaczej mówiąc PE = +-2,5. Jest to jedna z najlepszych możliwych do uzyskania wartości wśród montaży amatorskich a dokładność prowadzenia można dodatkowo zwiększyć poprzez wgranie tzw. PEC (periodic error correction) I powinna ona wtedy oscylować w granicach +-1 a więc praktycznie poniżej błędów wprowadzanych przez seeing. Inaczej mówiąc (w przypadku bardzo dobrego ustawienia montażu „na polarną”) możliwe są nieguidowane ekspozycje nawet z długimi ogniskowymi (powyżej 2000mm).

Wykonany przeze mnie pomiar PE dla mojego AP1200GTO przedstawia poniższy wykres.

Image

UWAGA: Powyższy wykres przedstawia błędy prowadzenia w okresie 20 minut (200 klatek co 6 sekund)

Do prowadzenia w AP1200 wykorzystywane są wysokiej jakości szwajcarskie silniki krokowe kontrolowane przez mikroprocesor z dokładnością do 0,05 sekundy łuku na krok.

Niektórzy mogli spotkać się z problemem prowadzenia za obiektem po przejściu przez południk niebieski. Niektóre montaże w takim przypadku automatycznie robią tzw. flipa (meridian flip), po którym teleskop wędruje ponownie na wschodnia część montażu. Taka automatyka nie jest wygodna w przypadku, kiedy fotografujemy jakiś obiekt z długimi czasami naświetlania. Jeśli teleskop nie kolidowałby z montażem to zazwyczaj wolelibyśmy kontynuować naświetlanie. AP1200GTO umożliwia właśnie dalsze śledzenie obiektu nawet po przekroczeniu południka.


System kontroli pracy (w tym GoTo)

Image Image

Wybór miejsca obserwacji

Uruchamiając montaż (podłączając zasilanie) mamy dwie opcje. Albo zdefiniowaliśmy wcześniej zestaw jako zamontowany na stałe w obserwatorium albo nie. Jeśli oprogramowanie montażu zostało powiadomione, że nas zestaw jest zamontowany na stałe system pomija inicjalizację wstępną i montaż jest gotowy do używania z chwilą jego podłączenia do zasilania. Można korzystać z funkcji GoTo, gdyż montaż pamięta gdzie się znajdował w momencie odłączenia go od zasilania i przelicza odpowiednie współrzędne dla wyszukiwanych obiektów.

Jeśli natomiast zdefiniowaliśmy system jako przenośny to bezpośrednio po podłączeniu zasilania oferowany jest wybór jednej z trzech lokalizacji (które wcześniej zdefiniujemy – współrzędne geograficzne).

Synchronizacja z obiektem

Synchronizacja z obiektem następuje po ustawieniu montażu na „polarną” i powiadomieniu o nazwie obiektu, który znajduje się na środku pola okularu naszego teleskopu (lub chipu kamery zestawu astrofotograficznego). Od momentu synchronizacji możemy korzystać dowolnie z funkcji GoTo.

Dostępna lista obiektów

Dostępna jest duża liczba obiektów, które mogą być wyszukiwane przy pomocy systemy GoTo. Wybór obiektu następuje w bardzo prosty sposób za pomocą naciskania klawiszy numerycznych pilota montażu.

Image Image

Dostępna baza obiektów obejmuje:
- M, NGC, IC;
- znane obiekty według nazw (np. Wielka Galaktyka w Andromedzie);
- obiekty systemu słonecznego (np. planety, księżyc);
- znane gwiazdy według nazw (np. Procjon, Betelgeze, Kastor);
- gwiazdy w danej konstelacji według nazw greckich (np. eps Umi);
- gromady galaktyk Abell;
- gwiazdy podwójne ADS (Aitken Double Star Catalogue);
- obiekty według współrzędnych;
- wyszukiwanie obiektów według określonych kryteriów (typ, jasność powierzchniowa, katalog, gwiazdozbiór).

Image Image


Guidowanie

Po podłączeniu kabla autoguidera guidowanie możliwe jest bez potrzeby uruchamiania jakichkolwiek dodatkowych funkcji. Jedynie należy za pomocą pilota do montażu wskazać prędkość z jaką będziemy chcieli guidować (zazwyczaj 0,5x ale są dostępne również prędkości 0,25x i 1x). Pewną wadą takiego rozwiązania jest możliwość zapomnienia o zmianie prędkości i rozpoczęcie guidowania z prędkością na przykład 1200x.

PEC

AP1200GTO wyposażony jest w funkcję umożliwiającą nagranie błędu okresowego montażu a następnie oprogramowanie montażu będzie odtwarzać zapis PE (oczywiście odpowiednio przetworzonego w celu wygładzenia i najlepszego dopasowania) w celu dodatkowego zniwelowania błędów prowadzenia montażu. Nagranie PE możliwe jest zarówno przy wykorzystaniu ręcznego naciskania przycisków kierunku w pilocie jak i poprzez korekty wprowadzane przez autoguider.

Parkowanie

Ciekawą funkcją w przypadku używania montażu w obserwatorium jest możliwość jego zaparkowania w trzech zdefiniowanych pozycjach lub w każdej innej po wyłączeniu zasilania montażu. Zaparkowanie w jednej z trzech zdefiniowanych pozycji powoduje, ze teleskop ustawiany jest w danym położeniu i wyłączane jest prowadzenie (silniki).

Podsumowanie

Montaż AP1200GTO może spełnić oczekiwania w zasadzie w każdym aspekcie. Duża nośność, w połączeniu jednak z możliwością transportu montażu w teren, przystosowanie do instalacji i funkcjonowania jako montaż obserwatoryjny (zainstalowany na stałe), szybkie i dokładne GoTo dodatkowo cechujące się bardzo dobrą funkcjonalnością to tylko część zalet AP1200GTO.

Mam nadzieję, że będę tym montażem dalej bawił się w astrofotografię a efekty mojej zabawy można oglądać na www.astrophotography.pl

Pozdrawiam,
Dominik
Ostatnio edytowany przez Dominik Woś, 26 Lis 2006, 15:09, edytowano w sumie 1 raz
Pozdrawiam,
Dominik
 
Posty: 4399
Rejestracja: 26 Lip 2005, 22:05
Miejscowość: Łomianki /k Warszawy

PostGregory | 25 Lis 2006, 17:43

Wspaniale przybliżyłeś nam ten sprzęt Dominiku. :) Recenzję bardzo fajnie się czyta, i ogląda też tą fotograficzną dokumentację. Gratuluję! :)

Pozdrawiam,
Gregory
Gregory
 

PostSebastian_wawa | 25 Lis 2006, 18:24

Kolejna dobra recenzja w Twoim wykonaniu Image Zarówno recenzja jak i sam montaż robią duże wrażenie - GRATULACJE

ps. Pozwolę sobie przytoczyć słowa Janusza - ten montaż ma tylko jedną wadę - nie jest mój ;)

Pozdrawiam,
Seba
Mak127, SW AZ-GOTO
NA SPRZEDAŻ: Modyfikowany LB12" + NGC SkyVector & JMI TNT + 12" szklany filtr Słoneczny ORION - info na PW
http://www.novoslim.net
Awatar użytkownika
 
Posty: 1058
Rejestracja: 30 Wrz 2006, 13:46
Miejscowość: Warszawa

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 5 gości

AstroChat

Wejdź na chat