[Komety SOHO] Krótki wstęp.

Polski wkład w projekt SOHO

PostMichalKusiak | 09 Lis 2008, 14:02

Cześć,

Ponieważ ostatnimi czasy wzrosło zainteresowanie wśród forumowiczów projektem poszukiwań komet SOHO, postanowiłem opublikować część zagadnień bardziej powszechnemu gronu czytelników tekst który napisałem kilka miesięcy temu na jednym z portali edukacyjnych.

Czy każdy może odkryć kometę SOHO?
Michał Kusiak, 2008 rok



Problem uczestniczenia w projekcie SOHO Comets jest związany ze stosunkowo częstym raportowaniem potencjalnych komet, chciałbym więc przedstawić najistotniejsze informacje oraz rady na ten temat. Program poszukiwań jest powszechnie dostępny. Często jednak początkujący „łowcy” komet SOHO nie posiadają stosownej wiedzy na temat właściwego raportowania czy też wyglądu prawdziwej komety obserwowanej na zdjęciach koronalnych Lasco, stąd zgłaszają niejednokrotnie raporty, które zawierają błędy lub przedstawiają obiekt nie będący kometą. Zacznijmy jednak od początku.
Adres Projektu: http://sungrazer/nrl.navy.mil



Skąd pobierać zdjęcia?


Zdjęcia Lasco przesyłane są na kilka serwerów, w tym 2 z nich są najczęściej używane:


-http://lasco-www.nrl.navy.mil/javagif/gifs/ - serwer Naval Research Laboratory, na którym zdjęcia pojawiają się najszybciej (10-20 minut) po ich wykonaniu i przesłaniu na Ziemię
-http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/ - serwer NASA, który niejednokrotnie służy za główne źródło zdjęć w razie awarii czy też przerw technicznych wcześniej wymienionej strony

Korzystając z witryn użytkownik pobiera zdjęcia zawierające w nazwie C2 lub C3 w rozdzielczości 1024x1024
Zdjęcia mają pojemność 600 – 800 kilobajtów. Warto posiadać stabilne łącze, dzięki któremu obrazek pobierzemy w czasie nie dłuższym niż kilkanaście sekund. Obecnie w projekcie bierze udział duża grupa obserwatorów, więc spóźnienie ze zgłoszeniem o kilkadziesiąt sekund może kosztować utratę odkrycia.

Pliki FTS wymagające własnoręcznej obróbki:
ftp://lasco6.nascom.nasa.gov/pub/lasco/ ... /level_05/


W jakim programie najlepiej analizować zdjęcia Lasco?

W zasadzie każdy edytor graficzny jest dobry. Ważne jednak jest żeby miał on możliwość wyznaczania współrzędnych miejsca na zdjęciu, gdzie znajduje się potencjalna kometa. Współrzędne wyznacza się jako X i Y. Elementy obu osi zmieniają się w zakresie 0 – 1024. W zależności, jaki program wykorzystujemy punkt (0,0) znajduje się w jednym z czterech rogów zdjęcia. Większość programów wyznacza współrzędne według lewego górnego rogu zdjęcia. Część programów nalicza położenie wobec lewego dolnego rogu. Warto, więc przyjrzeć się używanemu edytorowi, w jaki sposób nalicza współrzędną. Jest to istotne, ponieważ punkt odniesienia (0,0) podawany jest w formularzu zgłoszenia.

Dobrze, jeśli nasz edytor posiada możliwość załadowania do swojej pamięci większej ilości zdjęć lub też może wykonywać animacje z pobranych przez nas ujęć. Ciekawym programem wydaje się być Ulead Gif Animator (darmowa wersja działa tylko 30 dni), dzięki któremu można na bieżąco dodawać pobierane przez nas zdjęcia a zmiany w wyglądzie analizować poprzez stymulację strzałkami klawiatury.



Jak wypełnić formularz zgłoszenia?


Gdy znajdziemy potencjalną kometę należy wypełnić raport. Poniżej przedstawiam przykład raportu wysłanego przez nowego uczestnika projektu. Raport został wypełniony poprawnie, aczkolwiek nie przedstawia on prawdziwej komety, stąd został on odwołany.
ZDJĘCIE
http://www.partnerstwodlaprzyszlosci.ed ... mularz.gif





1.Jeśli bierzemy udział w projekcie w niniejszym polu wybieramy opcję New User
2.Zgłaszając nową kometę wybieramy opcję „potential comet”. Okienko opiszę szerzej.
3.a) Time: niniejsze okienko wypełniamy w kolejnych raportach, odwołujących nasze zgłoszenie lub dosyłając kolejne pozycje naszego wcześniej zgłaszanego obiektu B) Date: W pierwszym raporcie podajemy datę wykonania zdjęć, którą odczytamy z nazwy pliku graficznego który pobraliśmy z serwera (pod żadnym pozorem datę obserwacji!). Do tego pola wrócę jeszcze później.
4.Camera and image size: wybieramy właściwą opcję, zależną od tego, który typ zdjęć analizujemy (C2 czy C3). Jak wspominałem wyżej, warto pobierać zdjęcia o najwyższej dostępnej rozdzielczości (1024) i na ich podstawie wysyłać zgłoszenie.
5.Pozycja (0,0) o której już pisałem, to miejsce, od którego naliczana jest współrzędna naszego obiektu (Upper Left – lewy górny róg, Lower left – lewy dolny)
6. Rodzina komet. Znając podstawowe informacje na temat rodzin komet, o których napiszę w innej części poradnika, wybieramy opcję, która odpowiada najlepiej znanym i ustalonym trasom ruchu poszczególnych grup.
7.Pozycje potencjalnej komety na zdjęciach. Ta część formularza składa się z trzech kolumn i 6 wierszy. W pierwszej kolumnie podajemy godzinę zdjęcia jest ona zawarta tak samo jak data w nazwie naszego pobranego pliku. W dwóch kolejnych podajemy współrzędne X i Y. Należy pamiętać, że wysyłając zgłoszenie na podstawie aparatu C3 w pierwszym raporcie należy nadesłać minimum 3 pozycje! W przypadku aparatu C2 należy w pierwszym raporcie trzeba zawrzeć minimum 2 pozycje! Natomiast żeby nasz raport został sprawdzony przez koordynatora trzeba wysłać raport uzupełniający z dalszymi 3 pozycjami. Prawdziwa (najsłabsza i najmniejsza) kometa zawsze obserwowana jest na minimum 6, 7 zdjęciach.


Gdy raport uzupełnimy klikamy na preview, w różowym polu pojawi się nasze zgłoszenie, które po wciśnięciu klawisza submit zostanie dodane do listy raportów. New User musi podać w odrębnym polu swoje dane: Imię i Nazwisko, e-mail i zamieścić tam raport który wyświetlił się w podglądzie.


Nasze zgłoszenie zostanie dodane na poniższą stronę.
ZDJĘCIE
http://www.partnerstwodlaprzyszlosci.ed ... aporty.gif


Zgłoszenie zostało wysłane 9 lutego o godzinie 4:47:12 czasu obowiązującego w Waszyngtonie (GMT-5).


Wracając do zakładek 2 i 3a, chciałbym teraz opisać poszczególne opcje i czynności jakie należy wykonać w przypadku odwoływania, dosyłania pozycji...


W zakładce 2 mieszczą się następujące opcje:


-Potential comet: opisana szczegółowo powyżej

-Further to my post of: Jeśli obiekt jest widoczny na kolejnych zdjęciach a my w pierwszym raporcie zawarliśmy mniej niż 5 (dla C2) lub 6 (dla C3) pozycji wysyłamy kolejne używając niniejszej opcji. Wpisujemy datę i godzinę zamieszczenia raportu na stronie projektu (napisana na zdjęciu tłustym drukiem)

-Retracting my claim of: Gdy obiekt jest nieprawdziwy (znika, jest widoczny na zbyt małej ilości zdjeć), używamy tej opcji, żeby odwołać nasze zgłoszenie. W tym celu wykonujemy procedurę podobną jak w przypadku wysyłania raportu potential comet, tyle, że w okienkach Time i Date wpisujemy Datę i Godzinę dodania raportu (na powyższym zdjęciu wytłuszczona w nagłówku raportu). Nie trzeba również zawierać pozycji. Wpisujemy tylko najistotniejsze elementy, które dotyczą naszego wcześniejszego zgłoszenia.

-Correction: Gdy w naszym raporcie popełniliśmy błąd (omyłkowo zaznaczyliśmy złą kamerą w zakładce, pomyliliśmy się w dacie itp.) wówczas wypełniamy raport Correction według podobnej procedury jak Potential Comet

-Known comet, now entering: Zdarza się często że odkryta kometa początkowo widoczna na kamerze C3, zbliżając się do Słońca (centralnych część zdjęcia) wchodzi w zasięg kamery o mniejszym polu widzenia (C2) wówczas można wysłać raport który oznajmia ten fakt. Ta opcja właśnie do tego służy.

-Possible fragment/companion: Zdarza się, że za jaśniejszą kometą podążą w jej pobliżu mniejszy i słabszy składnik będący jej odłamkiem. Wówczas wysyłamy taki raport, podając jednak informacje w tak samo jak dla opcji Potential Comet



„Fałszywe komety”

Często obserwator, który rozpoczyna swoje obserwacje popełnia bardzo proste błędy wysyłając raporty obiektów nie będących kometami. Są to m.in.


Raporty gwiazd i planet:

Gwiazdy i planety poruszają się na zdjęciach Lasco niemal poziomo (nie zmienia się współrzędna Y). Ich ruch jest przy tym dużo mniejszy jak w przypadku obserwowanych na SOHO komet.


Szum i cosmic ray:


Sonda SOHO jest cały czas bombardowana przez wysokoenergetyczne cząstki biegnące ze Słońca, one też powodują bardzo często pojawienie się artefaktów w postaci punktów, plamek i kresek. Ten typ fałszywych obiektów sprawia trudności każdemu, nawet doświadczonemu obserwatorowi. Dlatego też stworzono opcję odwoływania raportów.


Najważniejsze informacje dotyczące komet SOHO


1. Można przyjąć, że komety na zdjęciach SOHO w krótkim czasie (kilka godzin) poruszają się ze stałą szybkością. Dlatego w równych odstępach czasu powinny występować stosunkowo stałe zmiany w wartościach współrzędnych. Zdjęcia często wykonywane są w nierównych przedziałach, dlatego trzeba zwracać uwagę na fakt, że przykładowo w krótszym czasie kometa zrobi mniejszy skok!
2. W przypadku rodziny Kreutza występują takie okresy kiedy możemy spodziewać się większej liczby odkryć. Spowodowane jest to zmianą geometrii orbit i tym samym widzialności komet na zdjęciach. W okresie kwiecień-czerwiec oraz październik-grudzień orbity komet Kreutza ustawiają się w bardzo korzystny sposób w polu widzenia sondy. Dzięki temu małe obiekty o niższej jasności niewidoczne na kamerze C3 pojawiają się w polach widzenia kamery C2!
3. Warto wiedzieć, z jakich rejonów zdjęcia ‘nadlatują’ najczęściej komety. Zdecydowana większość odkrywanych ciał należy do rodziny Kreutza. Stanowi ona 84% wszystkich pojawiających się obiektów. Dlatego początkującemu miłośnikowi polecam rozpoczęcie samodzielnych poszukiwań właśnie pod kątem tej grupy. W zależności od miesiąca komety poruszają się w innym obszarze obrazów Lasco. Bardzo dobrze opisane mapki znajdują się na stronie jednego z łowców komet Rainera Krachta:

[url="http://rkracht.de/soho/c3kreutz.htm"]http://rkracht.de/soho/c3kreutz.htm[/url]

Trasy komet z innych rodzin:

[url="http://rkracht.de/soho/meyertracks.htm"]http://rkracht.de/soho/meyertracks.htm[/url]
[url="http://rkracht.de/soho/marsdentracks.htm"]http://rkracht.de/soho/marsdentracks.htm[/url]
[url="http://rkracht.de/soho/krachttracks.htm"]http://rkracht.de/soho/krachttracks.htm[/url]

4. Gdy zgłaszamy kometę SOHO, należy wykazać się refleksem! Żeby odkrycie komety otrzymać na swoje konto, obserwator musi wysłać zgłoszenie pierwszy. Jeśli natomiast obiekt zaobserwowało kilku obserwatorów różnica czasowa w zgłoszeniach nie może być większa niż ~30 sekund za pierwszym obserwatorem! Raporty dodawane są on-line. Koordynator przyjął że biegle piszący na klawiaturze jest w stanie wypełnić formularz w takim czasie. Tak krótki odstęp uniemożliwia „skopiowanie” odkrycia.


źródło: partnerstwodlaprzyszlosci.edu.pl
Ostatnio edytowany przez MichalKusiak 13 Sty 2012, 21:24, edytowano w sumie 2 razy
Postaci bogów, którzy wszystkim rządzą.
kiedy stworzenia inne w ziemię patrzą,
Dał człowiekowi postać wzniosłą, kazał
Oczy ku niebu podnosić, ku gwiazdom.

Owidiusz - Przemiany
Awatar użytkownika
 
Posty: 353
Rejestracja: 19 Mar 2006, 19:39
Miejscowość: Żywiec / Kraków

Posttomciol24 | 10 Lis 2008, 17:36

Witam!!
Podziwiam Cie za ta cała włozona prace.Tez bym chciał kiedys odkryc jakąs własna komete i nie tylko chyba ja :)

Czy komus nie wchodzi ta pierwsza strona ze zdjeciami która podał Michał??
Bo mi niechce niestety wejsc :x
Newton Messier 203/1000 montaz MON-2 : okulary Pl 10mm, PL 15mm, 25mm. 2X barlow achr.
Canon 350D + kitowy obiektyw 18-55mm,Tamron 55-200mm, Filtr UV Hama
Co warty człowiek jest, gdy nie ma w sercu Boga.....- Human
Awatar użytkownika
 
Posty: 198
Rejestracja: 02 Sie 2008, 08:46
Miejscowość: Kleszczów woj.Łódzkie

 

PostAstroLamka | 10 Lis 2008, 18:53

Ten pierwszy link a właściwie server nie działa od jakiegoś czasu ... zdjęć kolorowych teraz w lasco w ogóle nie da się pobrać ale są za to b/w:

ftp://lasco6.nascom.nasa.gov/pub/lasco/ ... img_C2.gif
ftp://lasco6.nascom.nasa.gov/pub/lasco/ ... img_C3.gif
 
Posty: 136
Rejestracja: 18 Mar 2008, 16:00

PostLukasL-ca | 07 Gru 2008, 21:14

Ściągnąłem ten program za darmo na 15 dni : Ulead Gif Animator ale jak go włączam to nie wiem jak zrobić żeby zdjęcie zachowało swoje rozmiary. Zamiast pełnego zdjęcia pojawia się cienki prostokąt , który blokuje mi widok całego zdjęcia , jak to usunąć by było widać całe zdjęcie ? I co do tego zgłoszenia to gdzie jest ten formularz do wypełnienia ?
TELESKOPY: Synta 8" Dobson LORNETKI: 10x25 , 40x70 OKULARY : SP10 , SP25 , Orto 6 FILTRY: księżycowy , słoneczny OBSERWACJE : Słońce , Księżyc , Wenus , Mars , Saturn , Jowisz , M42 , M43 , M45 , M35 , M31.
 
Posty: 169
Rejestracja: 05 Gru 2008, 16:40
Miejscowość: Legnica

 

PostMichalKusiak | 06 Mar 2009, 10:36

Dla zainteresowanych przeszukiwaniem zdjęć archiwalnych pod kątem komet i innych ciekawych zjawisk polecam skorzystać z serwera
http://idc-medoc.ias.u-psud.fr/index.jsp

Znajdują się tam dane praktycznie ze wszystkich instrumentów SOHO.
Według mnie warto przyjrzeć się bliżej zdjęciom archiwalnym, gdyż istnieje spora szansa że na zdjęciach możemy znaleźć jeszcze trochę słabych (przeoczonych w ub. latach komet). Oczywiście zajęcie jest czasochłonne i trudne dla niedoświadczonego obserwatora.

-Musimy precyzyjnie określić które okresy działania SOHO, mogą kryć przeoczone obiekty. Jeśli chodzi o komety Kreutza to w latach 2000-2005 Michael Oates, Rainer Kracht i Xawier Leprette, odkryli mnóstwo archiwalnych komet z całego okresu trwania misji, przez co szanse na odnalezienie jasnych składników są małe. Pozostały moim zdaniem tylko te najmniejsze obiekty. Z kolei szanse na odkrycie komet z innych grup bądź komet sporadycznych są większe.
-Zdjęcia w postaci fts zawierają mnóstwo zakłóceń i na samo kalibrowanie i uzyskanie konkretnego sygnału potrzebujemy dość dużo czasu.
Gotowe dane służące do kalibracji danych możemy odnaleźć na stronie:
http://lasco-www.nrl.navy.mil/retrieve/monthly/

Piszę o tym ponieważ niespodziewanie podczas własnej samodzielnej pracy nad okresleniem błędów w astrometrii za pomocą aparatów LASCO natrafiłem na malutki przeoczony obiekt z grupy Kreutza na zdjęciach z 4 grudnia 1999 roku.
Image
Unk. SOHO (4.12.1999, 11:54UT)

Dane z tego okresu przeglądali Kracht oraz Oates, a więc takich "przeoczeń, przeoczonych komet" :) będzie więcej. Zdjęcia z grudnia 1999 i grudnia 1998 są odwrócone o kąt 80-90 stopni spowodowane to było problemami technicznymi w pracy sondy czego skutkiem było utrudnienie w odkryciach małych komet.

Na stronie http://sungrazer.nrl.navy.mil/index.php odnajdziemy tabele ze wszelkimi odkryciami komet, na podstawie których możemy samodzielnie określić który obszar czasowy może przynieść odkrycie.

powodzenia
Postaci bogów, którzy wszystkim rządzą.
kiedy stworzenia inne w ziemię patrzą,
Dał człowiekowi postać wzniosłą, kazał
Oczy ku niebu podnosić, ku gwiazdom.

Owidiusz - Przemiany
Awatar użytkownika
 
Posty: 353
Rejestracja: 19 Mar 2006, 19:39
Miejscowość: Żywiec / Kraków

PostMichalKusiak | 07 Mar 2009, 13:32

KALIBRACJA ZDJĘĆ SOHO LASCO ZA POMOCĄ PROGRAMU "IRIS"


Ponieważ nie zawsze zdjęcia "skybackground" pozwalają nam na uzyskanie właściwego obrazu z SOHO, postanowiłem zamieścić metodę która pozwoli na szybkie uzyskanie zdatnego do poszukiwań komet obrazu. Zdjęcia skybackground wykonywane są średnio co 2-3 tygodnie. A jak wiemy warunki obserwacji mogą się w tym czasie zmienić, co skutkuje innym stopniem zaszumienia i zniekształcenia obrazu. Dlatego warto obraz wykonać samodzielnie.

Dla zdjęć SOHO możemy wybrać dowolną wersję programu IRIS.

1. Ustawienia programu:

Wchodzimy do Menu: File >>> Settings
Image

Wpisujemy katalog roboczy w którym odbywać się będą nasze operacje na zdjęciach.
(Ja akurat utworzyłem sobie katalog na dysku C: pod nazwą work)
Wybieramy format: najlepiej fts.

2. Pobieranie zdjęć i kalibracja

Z serwera podanego we wczesniejszym poście pobieramy interesujące nas pliki fts.
Rozpakowujemy na dysku. Część pobranych plików (polecam minimum 15) kopiujemy do katalogu roboczego (w moim przypadku jest to katalog work na dysku C). I zmieniamy nazwy pliku. Program użyje skopiowane przez nas pliki do stworzenia zdjęcia kalibracyjnego dlatego warto ażeby nazwa była powtarzalna ale ze zmieniającym się numerem. Np a1.fts, a2.fts, ..., a15.fts.

W IRISie wchodzimy do MENU: Processing >> Median stack
Image

Wpisujemy nazwę główną pliku oraz liczbę zdjęć które używamy do kalibracji zdjęć.
Klikamy OK...

i...
Image

Otrzymaliśmy zdjęcie kalibracyjne. Zapisujemy je jako plik fts.
Do tego celu wybieramy okienko komendy oznaczone strzałką i wpisujemy w nim np: >save median
W moim katalogu roboczym plik został zapisany jako median.fts

Teraz kalibrujemy zdjęcia:
Z Katalogu w którym rozpakowaliśmy wszystkie pobrane zdjęcia wybieramy jedno z nich (można również zdjęcia skalibrować automatycznie, ale w przypadku SOHO, lepsza okazuje się metoda ręczna), otwieramy je.
Następnie wchodzimy do MENU: Processing>>>Subtract

Image

Wybieramy plik median.fts, który zapisałem w katalogu work. I klikam OK.
Otrzymuję pierwsze skalibrowane zdjęcie które mogę użyć do analizy.
Image

Suwakami Threshold wzmacniam obraz i detale. Zapisuję zdjęcie (już np jako .bmp, jesli uzywamy do analizy programy animujące typu GifAnimator)
Czynność wykonujemy podobnie dla następnych zdjęć.

Powodzenia
Postaci bogów, którzy wszystkim rządzą.
kiedy stworzenia inne w ziemię patrzą,
Dał człowiekowi postać wzniosłą, kazał
Oczy ku niebu podnosić, ku gwiazdom.

Owidiusz - Przemiany
Awatar użytkownika
 
Posty: 353
Rejestracja: 19 Mar 2006, 19:39
Miejscowość: Żywiec / Kraków

Postrafaello1996 | 05 Mar 2012, 08:41

Przewodnik jak obrabiać zdjęcia FTS



I. STEREO

Przed przystąpieniem do obróbki zdjęć należy je najpierw pobrać z tego miejsca. Po pobraniu zdjęć FTS (z HI lub COR) najlepiej z całego dnia możemy przystąpić do tworzenia pliku kalibracyjnego. Do tego celu użyjemy programu FITSWORK, który możemy pobrać stąd.


Po uruchomieniu programu kliknij w menu "file" następnie "Masterdark/-flat Combining". Kliknij na "Flats". Przejdź do folderu, gdzie zapisałeś zdjęcia ze STEREO. Zaznacz i przeciągnij wszystkie zdjęcia do pustego okna po prawej stronie. Wybierz metodę "Median", wyjściową ścieżkę i nazwę pliku kalibracyjnego. Kliknij na przycisk "Process" i czekaj aż tworzenie pliku kalibracyjnego zakończy się.

Image

Teraz jesteś gotowy do obróbki zdjęć. Najpierw kliknij w menu "File" następnie "Open" i otwórz plik kalibracyjny, który stworzyłeś wcześniej. Następnie ponownie kliknij w menu "File" i "Open" i otwórz zdjęcie, które chcesz obrobić. Przejdź do menu "Image Combining" i wybierz opcję "Divide Image(Flat). W ten sposób otrzymałeś zdjęcie, które wygląda tak:

Image
Pozdrawiam,
Rafał Reszelewski
 
Posty: 142
Rejestracja: 16 Mar 2010, 16:19
Miejscowość: Świdwin

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 7 gości

AstroChat

Wejdź na chat