Spojrzenie w lutowe niebo 2016
„ Gdy ciepło w lutym, zimno w marcu bywa”
Przysłowie oddaje nasze zaniepokojenie, jak na razie ciepłą zimą, i chyba będziemy musieli się jednak przygotować na nowe kaprysy tegorocznej aury. Natomiast precyzyjniej możemy coś powiedzieć o „pogodzie kosmicznej”, czyli co nas czeka w tym miesiącu na firmamencie niebieskim. Jednakowoż od samego tytułu „lutowe niebo” każdemu robi się zimno, aż ciarki przechodzą po plecach. Zatem, pozostaje nam tylko ciepłe i optymistyczne spojrzenie w niebo, a karnawał w tym roku będzie krótki, bowiem już 10 lutego będzie Popielec. W tym najkrótszym, często najchłodniejszym miesiącu roku, w Małopolsce przybędzie dnia ponad półtorej godziny. Przyznacie Państwo, że brzmi to bardzo optymistycznie. Słońce, chociaż jeszcze nadal przebywa na południowej półkuli nieba, to mimo wszystko systematycznie pnie się po Ekliptyce coraz wyżej i wyżej, przez co dnia nam znacząco przybywa.
W dniu pierwszego lutego Słońce w Krakowie wschodzi o godz. 7.14, a zachodzi o 16.32; czyli dzień będzie trwał 9 godzin i 18 minut. Natomiast 29 lutego wschód Słońca nastąpi o godz. 6.25, a zachód o 17.21; zatem długość dnia wyniesie już 10 godzin i 56 minut; dzień będzie zatem dłuższy od najkrótszego dnia roku (22.XII) o 2 godz. i 51 minut. Ponadto, w piątek 19 lutego o godz. 10.48, Słońce wstępuje w znak Ryb; a za dalszy miesiąc w znak Barana – czyli wtedy będziemy mieli początek astronomicznej Wiosny, oby nie tylko w kalendarzu!
Słońce w tym miesiącu wykazywać będzie średnią aktywność magnetyczną. Mimo tego, zawsze należy się liczyć z możliwością pojawienia paru grup plam na jego tarczy i towarzyszącym im nagłym wyrzutem plazmy w przestrzeń międzyplanetarną, szczególnie w pierwszej i ostatniej dekadzie lutego. Może w związku z tym, zaobserwujemy w zjawisko zorzy polarnej?
Ciemne, bezksiężycowe noce, dogodne do obserwacji astronomicznych, wystąpią na przełomie pierwszego i drugiego tygodnia miesiąca, a kolejność faz Księżyca będzie następująca: ostatnia kwadra 1.II. o godz. 04.29, nów 8.II. o godz. 15.39, pierwsza kwadra 15.II. o godz. 08.46 i pełnia 22.II. o godz. 19.20. W perygeum (najbliżej Ziemi) znajdzie się Księżyc 11.II. o godz. 04, a w apogeum (najdalej od Ziemi) będzie 27.II. o godz.. 04.
Jeśli chodzi o planety, to Merkurego będzie można dostrzec przez cały miesiąc, tuż po zachodzie Słońca nad południowo - zachodnim horyzontem. Z całą pewnością odszukanie Merkurego, na wieczornym niebie, ułatwi nam rogalik Księżyca, który 6.II. o godz. 18, zbliży się do planety na odległość 4 stopni. Natomiast Wenus jako Gwiazda Poranna, przez cały miesiąc króluje swym blaskiem, na co najmniej godzinę przed świtem, jednak z dnia na dzień coraz to niżej nad południowo-wschodnim horyzontem. Czerwonawy Mars widoczny będzie przez cały miesiąc w drugiej połowie nocy, goszcząc w gwiazdozbiorze Wagi. Jowisza, który wschodzi tuż po północy, wraz z jego gromadką księżyców, możemy obserwować przez cały miesiąc na południowo - wschodnim niebie, w gwiazdozbiorze Lwa. Nad ranem 24 lutego o godz. 5, do planety zbliży się Księżyc, tuż po pełni, na odległość prawie 2 stopni. Natomiast późno, w drugiej połowie nocy, w gwiazdozbiorze Wężownika dostrzeżemy Saturna z pierścieniami. Zaś wieczorem nisko nad południowo-zachodnim horyzontem, w gwiazdozbiorze Ryb, możemy dostrzec przez lunetę planetę Uran. Neptun goszczący w Wodniku, już z początkiem lutego zniknie w promieniach zachodzącego Słońca, aby pojawić się nam na porannym niebie, ale dopiero w połowie marca.
Należy też pamiętać, jak przystało na miłośników astronomii, że w piątek 19 lutego, przypada 543 rocznica urodzin Mikołaja Kopernika i z tej okazji, aby te wszystkie zjawiska na niebie móc dobrze zaobserwować, warto złożyć wizytę w Młodzieżowym Obserwatorium Astronomicznym w Niepołomicach (tel. 12-281-15-61).
W tym miesiącu nie „przewiduje się” bogatych deszczy meteorów, chociaż 25 lutego przypada maksimum mało aktywnego roju, promieniującego z okolicy „delty” w gwiazdozbiorze Lwa. Księżyc dwa dni po pełni będzie nam przeszkadzał w ich wieczornych obserwacjach. Jak z tego widać, luty – choć krótki – to będzie dość interesujący dla miłośników obserwacji nieba.
Dysponując zaś wolna chwilą, zachęcam gorąco Państwa do wieczornych spacerów, a przy okazji spójrzmy w niebo, pamiętając jednocześnie o staropolskim przysłowiu:
„ Gdy luty stały - to wiosną bywają upały"
Adam Michalec
http://orion.pta.edu.pl/niebo/spojrzeni ... niebo-2016