Obiekt tygodnia 02.12.2013 M35, NGC 2168

Postlukost | 01 Gru 2014, 23:38

Autor: Paweł Trybus

Znów przyszedł grudzień, a wraz z nim najdłuższe noce w roku. Jeżeli dopisze nam szczęście i nad obszarem Polski rozgości się stabilny, kontynentalny wyż, będzie to wspaniały czas dla miłośników astronomii. Uwielbiam grudniowe noce. Obserwacje można zaczynać już po 17:00, kiedy na niebie czuć jeszcze wczesną jesień - w pobliżu zenitu świecą Łabędź, Kasjopeja, Andromeda, nieco później lokalny południk osiąga Wielka Galaktyka w Rzeźbiarzu (NGC253) i w tym samym czasie na wschodzie nieba majestatycznie podnosi się Orion, królujący na niebie zimowym. Można również zacząć obserwacje grubo po północy i pobuszować w tak bogatych w galaktyki wiosennych konstelacjach Lwa, Panny, Warkocza Bereniki... Dla każdego coś dobrego.
Zbliża się też najbardziej magiczna noc w roku, gdy pod rozgwieżdżonym niebem wędrujemy na Pasterkę. Góruje Orion, w zenicie świeci Kapella, której w tym roku palmę pierwszeństwa odbierze lśniący nieopodal Jowisz. Oby tylko pochmurne niże dały nam od siebie odpocząć.
Na początku grudnia proponuję spojrzeć na jedną z najpiękniejszych zimowych gromad otwartych, M35 w gwiazdozbiorze Bliźniąt.
Charles Messier umieścił ją w swoim katalogu w sierpniu 1764 r., ale pierwsze udokumentowane obserwacje pochodzą z 1745 r. (P.L. de Cheseaux) i - niezależnie - z 1750 r. (John Bevis).
Gromada jest bardzo młoda, powstała około 100 mln lat temu. Leży około 2800 lat świetlnych od nas, ma około 24 lat świetlnych średnicy i zawiera kilkaset gwiazd. Jej jasność wizualna to 5.1 mag, a rozmiar na niebie to 25', czyli niemal tyle, ile Księżyc w pełni.

Image

żródło: www.willgater.com

Znaleźć ją niezmiernie łatwo, wystarczy spojrzeć nieco nad "stopę" prawego z bliźniąt.

Image

żródło: www.oneminuteastronomer.com

Pod bardzo ciemnym niebem M35 można dostrzec gołym okiem. Natomiast już niewielka lornetka pokaże ją bez trudu, a im większym instrumentem się posłużysz, tym więcej zobaczysz. Niezłomna zasada obserwacji wizualnych ) Ale przejdźmy do konkretów.
W małej lornetce dostrzeżesz srebrzystą plamkę na niebie, w której wyróżnisz zaledwie kilka osobnych gwiazd. Silniejsza lornetka lub mały teleskop z długoogniskowym okularem pokaże 40-50 gwiazd. Natomiast teleskop o średnicy 20cm lub więcej pozwoli na prawdziwą ucztę dla oka - zobaczysz ponad setkę różnokolorowych gwiazd układających się w łukowate linie wychodzące z dość rzadkiego centrum, niczym wybuchające fajerwerki. Gromada jest młoda, gwiazdy gorące, więc zobaczysz przede wszystkim białe i bladoniebieskie iskierki. Ale trafi się też kilka czerwonych olbrzymów, musisz się tylko dobrze przyjrzeć. Poniżej kilka przykładowych szkiców znalezionych w sieci.

Image
Image

Tuż obok M35 widać niewielką mgiełkę - to gromada otwarta NGC 2158 (8.6 mag, 5.0'), Razem tworzą śliczną parę, ale bardzo się od siebie różnią. NGC 2158 jest około dziesięciokrotnie starsza, leży od nas ponad pięć razy dalej (16000 lat świetlnych), jest bardziej zwarta i zawiera dużo więcej gwiazd. Z tych powodów jeszcze w latach 50-tych XX wieku uważaną ją za gromadę kulistą (za wikipedią).

Image

żródło: spider.seds.org

Ale wróćmy do naszej bohaterki. Obserwowałem ją wielokrotnie i różnymi instrumentami, w każdym wygląda wspaniale. Duży teleskop z długoogniskowym okularem to idealne połączenie, by zanurzyć się na dłużej w tym gąszczu gwiazd. Nie spiesz się, spróbuj dopatrzyć się różnych kolorów i kształtów, w które układają się gwiazdy. Gdy używasz lornetki, zwłaszcza umieszczonej na statywie - usiądź wygodnie, zarzuć kaptur na głowę i ciesz się przestrzennym widokiem gromady młodych gwiazd zawieszonych w przestrzeni. A jeżeli zdarzy Ci się akurat obserwować z terenu Sudetów albo Gór Świętokrzyskich wiedz, że gwiazdy,na które patrzysz są młodsze od skał, na których stoisz!

Najbliższej pogodnej nocy na pewno spojrzę na M35. A Ty?...

SPRÓBUJ I DAJ ZNAĆ, JAK POSZŁO!
 
Posty: 998
Rejestracja: 28 Lis 2009, 20:10

 

Postrokita | 02 Gru 2014, 00:40

Łatwa do namierzenia przepiękna "Emka" - obserwacyjnie cały patent polega na tym, aby "podejść" do niej w odpowiednio szerokim polu - w którym jednym "merdnięciem ogona" możemy wyłapać kilka mgławic.
Obiekt tygodnia 02.12.2013 M35, NGC 2168: NGC 2168.jpg

Obiekt tygodnia 02.12.2013 M35, NGC 2168: NGC 2168_1.jpg

Pozdrawiam
12" F/5
 
Posty: 400
Rejestracja: 28 Lis 2011, 16:28
Miejscowość: Wrocław

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 8 gości

AstroChat

Wejdź na chat