Baader O III - zastępstwo dla Solar Continuum? [RECENZJA]

PostRobert41 | 30 Kwi 2014, 00:32

Jako że taki temat założyłem w innym miejscu w Sieci 2 tygodnie temu pisanie go od nowa trochę mija się z celem ;) Więc po prostu skopiuję to co napisałem tam by i użytkownicy Astromaniaka mogli się zapoznać z moimi, jakże amatorskimi porównaniami tych dwóch filtrów. Może komuś się sie przyda :)

Niedawno zakupiłem filtr Baadera O III w wersji 2 calowej. O jego zastosowaniu w obserwacjach mgławic można trochę w sieci poczytać. W tym kierunku zresztą nie miałem go jeszcze okazji porządnie przetestować ze względu na kiepską pogodę i brak czasu na wyjazd w teren.
W zeszłym roku na innym forum w dyskusji na temat filtrów do obserwacji Słońca powiedziano że filtr Solar Continuum można zastąpić innym filtrem wąskopasmowym z takim samym efektem. Wykorzystując filtr przepuszczający linię tlenu mamy więc filtr uniwersalny- i do mgławic i do Słońca, natomiast Solar Continuum poza słonecznymi obserwacjami nie będzie przydatny.
Dlatego postanowiłem na 2 calową używkę O III popolować i w końcu się udało :)
Nie miałem nigdy filtra Solar Continuum więc bezpośredniego porównania nie zrobię, ale wrażenia z obserwacji Słońca przez O III są bardzo dobre. To samo co pisze się o filtrze SC w sieci można też napisać o O III gdy używa się go do tego samego celu.
Obserwacje były prowadzone przez folię słoneczną Baader ND 5, refraktorem TS ED 70/420.
Filtr świetnie tłumi turbulencje atmosfery, obraz tarczy staje się niezwykle ostry, widoczność granulacji i
pochodni zwiększa się zdecydowanie. Plamy są super kontrastowe, ostro zarysowane, półcienie i niuanse jasności bardzo dobrze widoczne. Ostrość ustawić można dosłownie idealnie- po prostu w pewnym momencie przy delikatnym ruchu mikrofocusera uzyskujemy "żyletę". Ten refraktorek i bez filtra ładnie pokazuje Słoneczko, ale z filtrem obraz zyskuje zupełnie nową jakość. Ma się takie wrażenie trójwymiarowości słonecznej kuli.
Oczywiście obraz mamy zielony- ale i w Solar Continuum też taki jest, tylko w innym odcieniu.
Przy mniejszych źrenicach wyjściowych obraz staje się za ciemny - pewnie warto byłoby popróbować z fotograficzną folią ND 3,8 która przepuści więcej światła.
Do tej pory nie kupowałem folii słonecznej na swój duży refraktor 150/750 ze względu na zapewne widoczną aberrkę i na to że mały refraktorek jakoś mi do Słońca starczał. Teraz jednak chyba się skuszę i kupię duży kawałek folii na Celestrona by poobserwować w wąskim paśmie, bez aberrki, duża soczewa da zdecydowanie lepszą rozdzielczość więc wrażenia mogą być jeszcze lepsze :D
Jeśli więc filtry O III macie a ich nie wypróbowaliście na Słońcu- popróbujcie, uważam że warto.
A jeśli zastanawiacie się nad zakupem Solar Continuum przemyślcie sprawę - być może bardziej ekonomiczny będzie zakup O III który choć droższy ma podwójne zastosowanie i przyda się nie tylko w dzień ale i nocy



Temat został uzupełniony przez kilka wypowiedzi kolegów i ich opinie o użytkowaniu w/w filtrów w obserwacji Słońca. Kolega Jacek Erbel - któremu w tym miejscu serdecznie raz jeszcze podziękuję :) zaoferował się wypożyczyć mi filtr Baader Solar Continuum do bezpośredniego porównania z O III. Filterek dotarł do mnie bardzo szybko więc po kilku dniach opisałem pierwsze wrażenia z obserwacji:


Po kilku dniach bezpośrednich porównań obu filtrów pora na opisanie pierwszych wrażeń. To co napiszę nie należy traktować jako jakieś dogłębne testy czy recenzje, na to nie czuję się na siłach. Raczej garść wrażeń niezbyt doświadczonego obserwatora ;)

Porównywane Baader O III jak i Baader Solar Continuum ( w dalszym tekście zapisywany jako BSC ) to wersja 2 calowa filtrów. Oba zewnętrznie identyczne, poza napisami. Gwinty pasują idealnie, zarówno do siebie jak i do okularów w których testowałem, wkręcając się bez problemów. Patrząc pod kątem powierzchnie obu stron odbijają światło jak lustro. Strona przednia ( od obiektywu) w zasadzie identycznie w obu. Strona przeciwna O III daje podobne odbicie , natomiast BSC ma odmienne powłoki dając obraz jakby z aberracją - z jednej strony odbijanego przedmiotu różowofioletową, z drugiej zielononiebieską.

Patrząc przez filtry obserwowany świat przybiera nienaturalne kolory. Pewne barwy ulegają skontrastowaniu, inne zaś nikną w sobie zlewając się. Filtry ze względu na swoje wąskie pasmo przepuszczają niewiele światła. Wszystko staje się dużo ciemniejsze choć jednocześnie kontury przedmiotów zyskują wyostrzenie. Przy skręceniu obu filtrów razem zgodnie z przewidywaniami: całe światło jest odbijane i zatrzymywane- nic nie zobaczymy ;)
Świat obserwowany przez oba filtry zdecydowanie różni się odcieniem. Jako że jedno zdjęcie powie często więcej niż tysiąc słów przedstawią to fotki wykonane refraktorem TS ED 70/420.

Jeśli ktoś nie miał wcześniej z tymi filtrami styczności zdjęcia dają pojęcie jakich kolorów można się spodziewać przy obserwacji.

Baader O III
Baader O III - zastępstwo dla Solar Continuum?  [RECENZJA]: O III.jpg



Baader Solar Continuum
Baader O III - zastępstwo dla Solar Continuum?  [RECENZJA]: BSC.jpg



Wizualnie O III wydaje się ciemniejszy, tak jakby przepuszczanego światła było mniej. Świat nabiera dość ponurego kolorytu. BSC daje obraz jaśniejszy, w bardziej "wesołym" jasnozielonym kolorze, BSC znacznie mocniej kontrastuje chmury na niebie przyciemniając błękit i uwydatniając biel. W O III efekt ten nie jest tak uwydatniony.
Ale oczywiście sednem jest użycie filtrów do obserwacji Słońca więc przechodzimy już do tego :)
SW ED 80/600, CG 4
Baader Hyperion: 8-24 zoom, 24, 21, 17, 13, 10, 8, 5, 3.5 mm, Aspheric 31, 36 mm, Hyperion Barlow 2,25x, diagonal ES 2".
Filtry Baader: O III
Vortex Raptor 8,5x32
Awatar użytkownika
 
Posty: 1141
Rejestracja: 28 Sty 2013, 02:04

 

PostRobert41 | 30 Kwi 2014, 00:33

Obserwacje przeprowadzane były w ciągu kilku minionych dni. Niebo nie było idealne i często Słońce niknęło za
chmurami ale było wystarczająco wiele długich momentów bez zachmurzenia by dokładnie wypróbować oba filtry.
Do testu posłużył refraktor TS ED 70/420 + filtr słoneczny ( folia ND 5,0 ).
Używane okulary to: Hyperion zoom 8-24 mm , Hyperion 5, 10, 24 mm.
Filtry wkręcałem zarówno w kątówkę jak i w redukcję 2-1,25 cala porównując wrażenia z użytkowania. Dla obu filtrów mam wspólny wniosek: z okularami które używałem zdecydowanie lepiej spisują się przy wkręceniu w kątówkę. Co prawda w obu przypadkach dają identyczne obrazy i jednakowo poprawiają widok Słońca jednak umieszczone w redukcji powodują momentami powstawanie odblasków, "duszków" , wkręcone w kątówkę dają obraz bez tych efektów. Stąd przewaga filtrów 2 calowych nad tymi 1,25 cala- których w kątówkę niestety nie wkręcimy.
Podstawowym okularem jakiego używam do Słońca jest zoom Hyperion.
Daje on w tym refraktorze powiększenia od 17,5x ( źrenica wyjść. 4 mm ) do 52,5x ( źrenica 1,33 mm ).
W ciągu każdej obserwacji wymieniałem filtry wielokrotnie starając się skupić na dostrzegalności szczegółów i różnicach pomiędzy nimi.
O obu filtrach można napisać to co napisałem w pierwszym poście tego tematu o O III :
" Filtr świetnie tłumi turbulencje atmosfery, obraz tarczy staje się niezwykle ostry, widoczność granulacji i pochodni zwiększa się zdecydowanie. Plamy są super kontrastowe, ostro zarysowane, półcienie i niuanse jasności bardzo dobrze widoczne. Ostrość ustawić można dosłownie idealnie- po prostu w pewnym momencie przy delikatnym ruchu mikrofocusera uzyskujemy "żyletę". Ten refraktorek i bez filtra ładnie pokazuje Słoneczko, ale z filtrem obraz zyskuje zupełnie nową jakość. Ma się takie wrażenie trójwymiarowości słonecznej kuli."
W bezpośrednim "starciu" trzeba przyznać że BSC pod pewnymi względami wygrywa. Obraz w nim jest nieco jaśniejszy, w większych powiększeniach trochę później zaczyna się robić "ciemno". Kolor też jest tak jakby przyjemniejszy w odbiorze. O ile gaszenie turbulencji i idealne ogniskowanie obrazu są praktycznie identyczne w obu filtrach ( w tym nie zauważyłem różnic ), to BSC trochę lepiej pokazuje granulacje i uwydatnia pochodnie. Różnica nie jest zabójczo wielka, ale zauważalna- choć koncentrując się na szczegółach widać że O III pokazuje to samo tylko jakby nieco mniej kontrastowo. Kontrast plam i półcieni jest jak dla mnie w zasadzie identyczny, może z malutką przewagą dla BSC ;). Bardziej wypływa ona z samej kolorystyki obrazu i jego odbioru przez ludzkie oko niż z tego że faktycznie widać coś "więcej" albo "lepiej".

Ogólnie można stwierdzić że BSC jest produktem specjalnie wyprodukowanym do celu obserwacji Słońca, a dla O III jest to zastosowanie dodatkowe, uboczne. Jednak w tej swojej "uboczności" efekt jaki daje jest naprawdę duży i "porażka" z BSC nie jest kolosalna- przynajmniej w moim mniemaniu.

Jeśli chodzi o użycie okularów innych niż zoom, to o widoku w Hyperionach 24 i 10 mm trudno powiedzieć cokolwiek innego niż o tych samych ogniskowych z zooma, poza innym polem obrazu nie da się zauważyć żadnych różnic, przynajmniej ja ich nie dostrzegłem. Okular 5 mm ( powiększenie 84x, źrenica 0,83 mm ) daje w obu filtrach już dość ciemny obraz, w O III nieco ciemniejszy niż BSC . Zatracają się szczegóły granulacji , widać też wpływ drgań powietrza ( bez filtrów w tych powiększeniach obraz już naprawdę mocno falował, z filtrami było to widoczne kilka razy słabiej ). W spokojnych momentach plamy wciąż były bardzo ostre i można się było koncentrować na podziwianiu ich szczegółów. Takie powiększenia to już jednak granica użycia fitrów z folią ND 5 - próbowałem jeszcze większych powiększeń z użyciem finetuning rings ale efekt już mi nie odpowiadał ( obraz zbyt ciemny i duży wpływ seeingu ).

Na razie tyle pierwszych wrażeń, w drodze z Delty jest też już folia ND 3,8 więc wkrótce dopiszę coś jeszcze o jej użyciu no i jak się uda sprawdzę jak oba filtry sprawują się w fotografii i na ile porównywalny efekt dają.
Na ostateczne wnioski i podsumowanie przyjdzie więc jeszcze czas :)


To tyle co napisałem w temacie do tej pory. Wkrótce ciąg dalszy - już na bieżąco :)
SW ED 80/600, CG 4
Baader Hyperion: 8-24 zoom, 24, 21, 17, 13, 10, 8, 5, 3.5 mm, Aspheric 31, 36 mm, Hyperion Barlow 2,25x, diagonal ES 2".
Filtry Baader: O III
Vortex Raptor 8,5x32
Awatar użytkownika
 
Posty: 1141
Rejestracja: 28 Sty 2013, 02:04

 

PostRobert41 | 01 Maj 2014, 13:37

Folię ND 3.8 miałem już okazję kilka razy wypróbować, pogoda co prawda jest zmienna i po niebie przewalają się codziennie jakieś chmury ale pomiędzy nimi udaje się czasem poobserwować Słońce.

Miałem zamiar wypróbować folię 3.8 w połączeniu z BSC oraz O III + filtr Semi APO do odcinania podczerwieni i UV.

Owszem, założyłem folię, BSC+ Semi APO, wyostrzyłem, spojrzałem...i szybko się rozmyśliłem. Obraz jest w porównaniu do ND 5 bardzo jasny, choć nawet na dużej źrenicy da się patrzeć i nie razi nadmiernie, można zapewne użyć większych powiększeń zanim ściemnieje. Jednak sama myśl o tym ile niewidzialnego promieniowania UV i IR folia przepuszcza i niepewność ile tak naprawdę z tego wycinają filtry spowodowała że pomysł obserwacji sobie odpuściłem dla bezpieczeństwa wzroku. W końcu to czego nie widać czasem bywa najbardziej niebezpieczne...więc do wizuala pozostanę przy ND 5.

Natomiast w fotografii folia ND 3.8 spisuje się świetnie, zresztą przecież do tego jest przeznaczona, więc nie mogłoby być inaczej.

Foto przez ND 5 jest bardzo utrudnione, obraz z filtrami BSC czy O III jest naprawdę ciemny i czasy naświetlania muszą być długie- to powoduje rozmycie obrazu przez seeing. Natomiast z ND 3.8 przy ISO 800 czas naświetlania to około 1/1000 s i efekty są zdecydowanie lepsze.

Jeśli chodzi o rozstrzygnięcie który z filtrów: BSC czy O III jest przy fotografowaniu lepszy to moje skromne doświadczenie nie pozwala mi tego ustalić. Jak dla mnie oba sprawują się w tym praktycznie jednakowo. Po raz pierwszy za pomocą właśnie tych filtrów udało mi się zrobić zdjęcia Słońca na tyle dobre że choć w pewnym stopniu mnie zadowoliły, choć do pełni zadowolenia daleko jeszcze ;)

Osobiście trochę bardziej odpowiadają mi zdjęcia z O III, ale to kwestia indywidualna zapewne, nie będę się upierał jeśli ktoś będzie mieć inne zdanie ;). W każdym razie nie jest tak by któryś z tych filtrów wybijał się czymś wyraźnie.

O III i w fotografii potwierdza że przepuszcza mniej światła. Obrazy naświetlone z takimi samymi parametrami są nieco ciemniejsze niż w BSC.

Na koniec dwa zdjęcia Słońca z dnia wczorajszego.

Sprzęt taki jak w stopkach zdjęcia. Oba to stacki wybranych 40 najlepszych klatek spośród 90. Stackowane w Registax 6, a później obrabiane w Micrografx Picture Publisher 8. ISO 800 czas 1/1000 s

Baader O III - zastępstwo dla Solar Continuum?  [RECENZJA]: j2.jpg
Baader O III - zastępstwo dla Solar Continuum?  [RECENZJA]: c3.jpg
SW ED 80/600, CG 4
Baader Hyperion: 8-24 zoom, 24, 21, 17, 13, 10, 8, 5, 3.5 mm, Aspheric 31, 36 mm, Hyperion Barlow 2,25x, diagonal ES 2".
Filtry Baader: O III
Vortex Raptor 8,5x32
Awatar użytkownika
 
Posty: 1141
Rejestracja: 28 Sty 2013, 02:04

 

Postwodnik | 05 Maj 2014, 20:46

Solar Continuum świetnie się sprawdza przy obserwacjach Księżyca, zwłaszcza przed i po pełni. W moim achromacie 120/600 przy powiększeniu 75x obraz jest niesamowicie ostry i kontrastowy.
 
Posty: 151
Rejestracja: 25 Gru 2006, 15:32

Postneotom | 20 Wrz 2014, 17:55

Nie chcę zakładać nowego tematu dlatego pozwolę sobie zapytać w tym miejscu:

Czy bezpieczna będzie obserwacja metodą bezpośrednią Słońca przy zastosowaniu Newtona 8" z filtrem Solar Continuum ale z folią ND 3.8 (a nie 5.0).

Pytam, bo aktualnie tylko taki posiadam, a do czasu wyjazdu na obserwacje nie zdążę już kupić innego.

Proszę o opinię osoby doświadczone w temacie (chodzi o kwestię bezpieczeństwa wzroku)

Mam też filtr polaryzacyjny więc kombinuję, że ewentualnie można by było dołożyć do tego układu i zmniejszyć promieniowanie o te dodatkowe 40%.

No i jeszcze ewentualnie pozostaje kwestia większych powiększeń (ciemniejszy obraz) lub ograniczenia apertury wejściowej dla folii ND 3.8 (czyli przysłonięcie części z 8" otworu tuby).

Będę wdzięczny za opinie.
GSO 10" mod Dobson; Synta 200/1200 Dobson; LVW 8,13,22mm; ES 30mm; Barlow Soligor 2x, filtry, DO Titanium 9x63mm
 
Posty: 2
Rejestracja: 31 Sty 2009, 13:56
Miejscowość: Gdańsk

 

Postbajastro | 04 Paź 2014, 00:32

Jak nie chcesz stracić z czasem wzroku lub go uszkodzić to nie ryzykuj z tą folią w takiej aperturze. Kup lepiej ND-5. Ekspozycja na niewidzialne promieniowanie UV może wywołać zaćmę.
Nikon Action EX 10x50 CF, Orion Resolux 15x70
SW R-80/400, APM APO 107/700, EdgeHD 8", C11
LowSpec (300 & 1800 l/mm)
Awatar użytkownika
 
Posty: 727
Rejestracja: 09 Cze 2013, 20:01

Użytkownicy przeglądający to forum: Brak zarejestrowanych użytkowników oraz 2 gości

AstroChat

Wejdź na chat