Inspiracją do zajęcia się tym tematem jest istniejąca konstrukcja:
http://www.astrotrac.com/
Nie miałem okazji zapoznać się z tą konstrukcją osobiscie ale ponieważ przypuszczam, że działa ona z często używanym przeze mnie napędem śrubowym, postanowiłem opracować taki projekt całkowicie po swojemu. Temat dojrzewał od dość dawna i w zasadzie moją na niego uwagę skierowali koledzy (co najmniej dwóch), z którymi przeprowadziłem wstępne rozważania teoretyczne, i którym za tą niewątpliwą iskrę dziękuję .
Na razie zajmuję się podstawami teoretycznymi rozwiązania, więcej można przeczytać na mojej stronie:
http://lx-net.pl/aw/aw1.html
gdzie będą się kolejno pojawiać dalsze informacje.
Podstawą teoretyczną do rozwiązania jest rysunek:

W skrócie mówiąc aby zapewnić równomierny ruch napędu nożycowego należy utrzymać zmianę prędkości sterowania zgodnie z cosinusem połowy kąta rozwarcia nożyc napędu. Jest to oczywiście zależność nieliniowa, którą można zaprogramować z pomocą mikrokontrolera sterującego silnikiem krokowym.
Napęd nożycowy ma dwie bardzo cenne cechy:
- przy niewielkich wymiarach zapewnia bardzo duże przełożenie co oznacza, że można napędzać go małym silnikiem
- jeśli obracana masa znajduje się w osi obrotu napędu to może mieć ona bardzo dużą wartość i w zasadzie ograniczeniem nie jest moc napędu ale nośność statywu (słupa) na jakim jest zamocowany.
Zapraszam do podjęcia dyskusji na ten temat.
L.J.

Jak rozumiem taki napęd musi startować z pozycji alfa=0, czy też jest jakiś sprytny sposób określania rozwarcia "nożyc" (jakieś zliczanie obrotów silnika czy enkoder)?
Pod kątem jakiego sprzętu jest konstruowane to urządzenie (ogniskowa, masa)?

dlaczego długość ramienia r jest zmienna? I jak to prawidłowo zrealizować?
gdyby była stała to momentalnie zniknie problem zmiennej prędkości obrotowej silnika. Co prawda ramię r nie będzie prostopadłe do śruby ale to nie ma znaczenia bo punkt S będzie przesuwał się po obwodzie okręgu ze stała prędkością co da nam prawidłowe prowadzenie

pozdro

Wszystko dlatego, że punkt W porusza się po łuku, natomiast śruba jest prosta.
Problemu by nie było, gdyby śruba była wygięta w łuk, ale nie o to tutaj chodzi.
Ale problem nie jest trudny, bo wspomniany mikrokontroler całkowicie usuwa i do tego jest mały i lekki.

Napęd może startować z dowolnej pozycji pod warunkiem, że ją znamy Oczywiście, niezłą pozycją jest pozycja z kątem równym 0. Aby "zakotwiczyć" algorytm sterowania do rzeczywistego położenia ramion zamierzam wykorzystać wyłącznik krańcowy, który dokładnie określi moment startu systemu i będzie stałym punktem odniesienia napędu. Na pewno masa sprzętu może osiągnąć kilka a nawet kilkanaście kg bo nacisk w osi napędu działał będzie głownie na statyw.
Aby ramię poruszało się równomiernie po okręgu najlepiej zastosować napęd jak w zegarku czyli oś napędową obracaną w osi obrotu napędu. Wtedy równomiernej pracy silnika odpowiada równomierny ruch po okręgu o stałej średnicy (znowu jak w zegarku) i silnik może działać ze stałą prędkością. Ale tak działa przecież klasyczny montaż bo nieruchomy silnik napędza ze stałą prędkością koło zębate o stałej średnicy. W przypadku napędu nożycowego rozwieramy ramiona nożyc mechanizmem daleko od środka obrotu.
Zbyszku, zmienny promień napędu jest pojęciem wirtualnym pomagającym zrozumieć zasadę sterowania. Dla każdej chwili czasu poza kątem 0 stopni jest on inny co musi się przełożyć na prędkość pracy silnika. Dla kąta alfa zamiast sterować ramieniem o promieniu R i trudną do obliczenia przekładnią można sterować ramieniem o promieniu r tak jakby kąt obrotu wynosił 0 stopni. A dla kąta 0 stopni można łatwo policzyć przekładnię i prędkość a co za tym idzie i częstotliwość sterowania silnika.
L.J.

OK, teraz rozumiem w czym rzecz
gdy ramię wykona obrót o kąt alfa to punkt W przebędzie drogę równą cięciwie łuku, a nie drogę równą obwodowi łuku stąd konieczność zmniejszenia prędkości obrotowej silnika napędu (bo kąt alfa będzie większy niż powinien być)
jeśli prędkość obrotowa silnika będzie zmienna to sterownik musi "wiedzieć" w jakim położeniu aktualnie znajduje się ramię. Żeby uniknąć stosowania precyzyjnych enkoderów sterownik powinien zawsze startować z pozycji zerowej

pozdro

Zgadza się, rozwieranie ramion nożyc odbywa się po cięciwie a równomierną pracę zapewnia ruch po łuku. W miarę upływu czasu różnica dróg się powiększa bo im większy kąt tym dłuższy łuk oparty na cięciwie. Dla kąta 180 stopni i promienia 1 cięciwa ma wartość 2 a łuk na niej oparty ma wartość pi czyli ponad 50% więcej!.

Jeśli w napędzie o zmiennej prędkości obrotowej zastosuje się w algorytmie sterowania zatrzymanie czasu obliczeniowego podczas zatrzymania napędu to po kolejnym uruchomieniu napędu podejmie on pracę tak jakby działał bez przerwy - oczywiście śledził będzie już inny obiekt. Niemniej, zachowując w/w warunek można ten napęd dowolną ilość razy zatrzymywać i uruchamiać w trakcie normalnego przebiegu bez utraty związku sterowania z niebem. A to znowu dzięki użyciu mikrokontrolera i odpowiedniego oprogramowania go.
Wydaje się poza tym, że napęd taki będzie dość lekki. Napęd z linku waży ok. 1 kg więc niewiele w stosunku do wagi sprzętu jaki może prowadzić. W połączeniu z lekkim statywem może być idealny do pracy w terenie.
L.J.

Po wstępnych obliczeniach pora przystąpić do wstępnego projektowania. Ponieważ dokładność kroku rzędu 0.2 arcsec zapewni ramię o długości 300mm taki będzie więc podstawowy wymiar napędu. W wykonanych obliczeniach założyłem również silnik o kroku 15 stopni z wewnętrzną przekłddnią 1:76. Jako śruby napędowej uzyję pręta 5mm gwintowanego gwintem M5x0.5. Skok śruby wyniesie więc 0.5mm na jeden obrót.
AstroTrack wykonany jest prawdopodobnie ze stopu aluminium, dla mnie jest to materiał raczej nie do przyjęcia ale podobne własności mechaniczne ma poliwęglan więc kształtki napędu zrobię z tego materiału. Ponieważ śruba napędowa musi mieć trochę miejsca na swój ruch więc grubość materiału powinna być od niej większa - wybór padł na poliwęglan o grubości 10mm. Kształtki napędu mogłyby wyglądać np. tak:



Ułożyłem na płaszczyźnie elementy w sposób zapewniający najmniejszą powierzchnię i okazuje się, że można je zmieścić na kartce papieru o wymiarach A3. Ponieważ cena poliwęglanu oscyluje w granicach 500PLN/m2 to koszt materiału powinien się zamknąć w kwocie ok. 60 PLN.
Elementy będą ze sobą połączone jak na rysunku:



Stan napędu jak na rysunku odpowiada maksymalnemu rozwarciu nożyc a kąt rozwarcia to ok. 30 stopni co oznacza, że czas pracy urządzenia wyniesie ok. 120 minut.
L.J.

Zrobiłem kolejny rysunek pokazujący jak będzie wygladał napęd w stanie pośrednim pomiędzy początkiem a końcem drogi:



A na koniec postanowiłem sprawdzić jak będzie wyglądał napęd złożony:



Sprawdziłem również ile mógłby ważyć napęd biorąc po uwage elementy dodatkowe. Masa oscyluje w okolicach jednego kilograma a długość napędu w stanie złozonym nie powinna przekroczyć 400mm.
L.J.

Zrobiłem na koniec prostą animację ruchu napędu, którą można obejrzeć pod adresem:

http://lx-net.pl/aw/track.gif

Animacja pokazuje w jaki sposób będzie się poruszał napęd i gdzie powinny znajdować się osie obrotu. Teleskop lub sprzęt fotograficzny powinien byc zamocowany na ruchomym ramieniu w osi z prawej strony rysunku.
L.J.

Powiem, że identyczne (w zasadzie działania) napędy robiłem jako obrotnice do anten satelitarnych w czasach gdy przestawiało się między Astrą a HotBirdem ale nigdy nie pomyslałem aby coś takiego wykorzystać do napędu teleskopu

Mając założenia ogólne pora zająć się szczegółami. Najbardziej złożonym elementem konstrukcji jest moduł silnika ze śrubą napędową.



Moduł musi zawierać silnik, srubę napędową i jej łożyskowanie a także w przyszłości elektronikę napędu i jego prawidłowe łożyskowanie (zarys tego rozwiązanie, które opiszę później to okrągłu kształt z lewej strony rysunku). Na śrubie napędowej musi poruszać się wodzik rozwierający ramie ruchome napędu. Wodzik z gwintowanym otworem przesuwany jest wzdłuż kształtki w podfrezowaniu przez obrót śruby napędowej.
L.J.

Mając założenia główne zająłem się funkcjami urządzenia. Jako podstawowe funkcjonalności napędu można wymienić:
- praca (śledzenie) w czasie ok. 2 godzin
- dokładność wystarczająca do astrofotografii (jak dokładnej pokażą testy praktyczne)
- możliwość zatrzymania i wznowienia pracy bez konieczności ponownej kalibracji w dowolnym momencie przebiegu urządzenia
- automatyczny powrót do pozycji wyjściowej po osiągnięciu końca przebiegu
- możliwość pracy na półkuli północnej i południowej
- możliwość korekty prędkości pracy w zakresie +3 jednostki w górę i -3 jednostki w dół
- sygnalizacja dźwiękowa stanu napędu
- sygnalizacja optyczna stanu napędu
- oszczędność energii w każdym stanie kiedy silnik nie obraca śruby
Te wymagania narzucają użycie mikrokontrolera o pamięci co najmniej 8kB (będzie to prawdopodobnie ATMega8) oraz użycie co najmniej dwóch klawiszy, dwóch diod świecących oraz sygnalizatora dźwiękowego. Ponieważ napęd będzie miał dość mało miejsca na elektronikę to wydaje się, że jest to najmniejsza ilość elementów, za pomocą których można zrealizować założone funkcje i to pod warunkiem, że zamiast dwóch diod o różnych kolorach użyję jednej podwójnej. Zrobiłem nawet projekt atrapy, na podstawie której wytłumaczę poszczególne funkcje:



Układ sterowania będzie miał dwa klawisze oznakowane jako START/STOP (mode) oraz REWIND (speed). Elementem uzupełniającym na zewnątrz będzie dwubarwna dioda LED oraz wewnątrz obudowy sygnalizator dźwiękowy.
Funkcje specjalne (mode oraz speed) dotyczyć będą odpowiednio ustawieniu na półkulę południową (domyślnie jest to półkula północna) oraz zmiany prędkości pracy o +- 3 jednostki od prędkości nominalnej. Funkcje te działać będą jedynie w czasie kilku sekund po włączeniu zasilania i będzie można zmienić ustawienia o ile użyty zostanie odpowiedni przycisk. Regulacja prędkości sygnalizowana będzie za pomocą zmiany proporcji świecenia diody świecącej (zielony/czerwony) w postaci: ZZZCCC -> ZZCCCC -> ZCCCCC -> ZZZZZC -> ZZZZCC -> ZZZCCC -> ZZCCCC ...... itd. Przewaga zielonego oznaczać będzie obniżenie prędkości a przewaga czerwonego odpowiednio jej zwiększenie. Stan ZZZCCC kiedy oba kolory świecić będą jednakowo oznaczał będzie prędkość nominalną. Prędkość zostanie zapisana na trwale w pamięci i będzie wyświetlana (własnie jako ostatnio ustawiony ciąg ZxxxxC) podczas startu urządzenia. Na podobnej zasadzie ustawiany będzie tryb pracy na półkuli północnej lub południowej. Dla ułatwienia ustawień, naciśnięcie klawisza sygnalizowane będzie krótkim sygnałem dźwiękowym.
Po przejściu procedury setup-u system będzie gotowy do rozpoczęcia pracy za pomocą klawisza START/STOP. Ze względów konstrukcyjnych należy początkowo wysunąć wodzik poza stan zwarcia wyłącznika krańcowego więc początkowe uruchomienie napędu będzie trwało ok. 15 sekund i napęd ponownie zatrzyma się ale teraz już w pełnej gotowości do pracy. Od tej chwili każde użycie klawisz START/STOP spowoduje odpowiednio uruchomienie lub zatrzymanie napędu z jednoczesnym śledzeniem ścieżki przebiegu (zgodnie z krzywą teoretyczną opisaną wcześniej). Za pomocą klawisz REWIND będzie można w każdej chwili cofnąć napęd do położenia startowego (do stanu kiedy można złożyć napęd) ale ze względu na konsekwencje użycia tego klawisza jego przypadkowe naciśnięcie nie spowoduje żadnej reakcji. Dopiero jednoczesne naciśnięcie klawisza REWIND oraz START/STOP spowoduje, że napęd zostanie przewinięty z prędkością ok. 10 krotnie szybszą niż prędkość normalnej pracy. Podczas przebiegu roboczego dioda LED świecić będzie w sposób informujący mniej więcej w jakim położeniu jest napęd. Zamierzam osiągnąć to zmieniając proporcje świecenia diody w okresie ok. 1.6 sekundy w taki sposób, że na początku przebiegu przez prawie 1.6 sekundy dioda świecić będzie na zielono a przez ułamek sekundy na czerwono i w miarę upływu czasu te proporcje będą się zmieniać tak, że w środku czasu przebiegu proporcje świecenia obu barw wyniosą pół na pół a w końowym etapie dioda będzie świecić na czerwono z coraz krótszymi błyskami zielonymi. Po osiągniecie stanu końcowego (stan stwierdzony przez pomiar czasu pracy napędu) napęd zostanie automatycznie przewinięty do pozycji początkowej. Każdorazowe użycie klawisza sygnalizowane będzie sygnałem dźwiękowym, podobnie swoistym sygnałem sygnalizowane będzie osiągnięcie odpowiednich stanów napędu a we wszystkich stanach STOP system odłączy silnik od zasilania oszczędzając energię.
Mam nadzieję, że takie działanie napędu będzie odpowiednio wygodne a jednoczesnie funkcjonalne.
L.J.

Kolej na realizację sterownika. Znowu zajęło to sporo czasu ale może będzie warto



Układ elektrycznie jest dość prosty bo składa się tylko z mikrokontrolera, kilku tranzystorów, oporników, diod i kondensatorów a także z dwóch gniazd a wszystko w małej obudowie (62/68mm)



Ze względu na ilośćć miejsca niezbędne było wykonanie dwoch płytek drukowanych z obu stron kształtki silnika połączonych złączem 7 pinowym. Na jednej płytce znajdują się klawisze oraz dioda świecąca a na drugiej procesor oraz tranzystory sterujące silnikiem.



Jakkolwiek na płytkach jest mało elementów, to płytki muszą być wycięte tak aby uwzględniać krzywiznę ramienia ruchomego uraz fakt, że obejmować będą z obu stron silnik. Ostatnie zdjęcie pokazuje obie płytki zozone razem - jeszcze bez kształtki silnika. Na płytce widac jest wludowany moduł mikrokontrolera (7/7mm oraz 32 wyprowadzenia) na tle tego samego ukladu scalonego w "zwykłej" obudowie (28 wyprowadzeń) oraz na tle linijki. Montując płytkę trzeba mieć absolutnie pewna rekę Same płytki również są dość delikatne, najcieńsze ścieżki maja 0.3mm ale udało się wszystko zrobić w domu metodą termotransferową na pociechę mogę powiedzieć, że koszt elementów to nie więcej niż 50-70 PLN.

Pierwsze testy sterownika potwierdzają założenia. Czekam na kształtki z poliwęglanu oraz elementy metalowe aby złożyć protootyp co powinno nastąpić może jeszcze w tym tygodniu (?).

L.J.

Witam, mam takie pytanie, może trochę na nie za wcześnie ale chciałbym wiedzieć. Czy celem tej prezentacji jest stworzenie instrukcji jak własnoręcznie zbudować to urządzenie, czy może też będzie możliwość kupienia u Ciebie takiego gotowego AstroWalkera, jeżeli tak to na jakim poziomie szacujesz cenę tego sprzętu? Czytając ten wątek, wnioskuję że cena powinna być bardzo konkurencyjna w stosunku do rozwiązania jakim jest Astrotrac

W zasadzie jest kilka powodów, dla których pojawił się ten wątek.

Jednym z powodów jest egoistyczna chęć zmierzenia się z tym problemem. Jak pisałem na wstępie temat dojrzewał wcześniej już to przez zbliżoną technologię jaką do tej pory stosowałem (napęd śrubowy), już to wskutek kilku dyskusji na ten temat z kolegami.

Kolejnym powodem jest moje doświadczenie oraz możliwości wykonawcze. Mając genialną wizję a nie mając technologii jej wykonania byłbym oczywiście bezsilny. Ponieważ konstrukcjami dla astronomii zajmuję się już kilka lat to wiem gdzie, co i za ile mogę wykonać. Nie porwałbym się na rzecz nie do zrobienia w moim otoczeniu. Nie mam zwyczaju również chwalić się rozwiązaniami jednostkowymi o asronomicznych (!) kosztach i nie do powtórzenia w realnym świecie.

Prawdopodobnie dość szybko pojawią się pierwsze informacje z praktycznych testów prototypu. Nie wykluczam, że oprócz prototypu zrobię 2-3 kolejne próbne egzemplarze i będę potrzebował pomocy w ich testowaniu. Tą drogą chciałbym zainteresować potencjalnych chętnych do tej pracy. Wymagania są oczywiste. Należy mieć czas, warunki i umiejętności a także być może również nieco pieniędzy na pokrycie kosztów wykonania podzespołów. W tej chwili koszt urządzenia nie będzie większy niż nakład na nie poniesiony a jeśli testy potwierdzą jego praktyczną przydatność to na pewno cena urządzenia gotowego lub w częściach do złożenia nie będzie nigdy tak niska. Jest więc ryzyko przystąpienia do testów ale jak się teraz mówi: 'no risk, no fun'

Opis jaki pojawia się w tym miejscu ma mieć cechy dydaktyczne. To kolejny powód jego powstania. Mam nadzieję, że dla kilku kolegów będzie uzupełnieniem lub odkryciem wiedzy na temat sposobu napędu z użyciem śruby.
Najdokładniejszy opis znajdzie sie oczywiście na mojej stronie (choć przyznaję, że mam obecnie w tej sprawie lekkie opóźnienie) ale tu chcę w średnio dokładny sposób pokazać, że ta konstrukcja może być do zrobienia własnoręcznie. Oczywiście wymaga to użycia przygotowanych już elementów ale jeśli znajdzie się kilka osób gotowych porwać się na taką budowę to po testach prototypu będzie to możliwe. Opisy na pewno w tym pomogą, informacja o kosztach również pozwoli podjąć decyzję czy jest to w zasięgu zainteresowanego.

Jeśli potwierdzi się przydatność napędu biorąc pod uwagę możliwości i mobilność w stosunku do ceny to zapewne postaram się o możliwość zakupienia przez każdego zestawu do złożenia lub kompletnego napędu. O cenach na razie nie mogę nic powiedzieć bo wynik testów nie jest przecież znany. Niemniej, jeśli próby pokażą, że warto używać takiego napędu to może on być alternatywą dla niejednego napędu używanego w tej chwili do obserwacji i astrofotografii a na pewno będzie nie do pobicia jeśli chodzi o mobilność. Mowiąc górnolotnie to rozwiązanie być może przyczyni się do spopularyzowania astronomii obserwacyjnej oraz fotograficznej.

L.J.

Przyznam się, że byłem jedną z osób, które trochę męczyły Leszka. Prawdę mówiąc chciałem osobiście wykonać mechanikę i zlecić wykonanie elektroniki Leszkowi. Jednak w nawale prac związanych z budowa Columbusa i Magellanica, po prostu nie zrobiłem kompletnie nic. Tymczasem Leszek stanął na wysokości zadania i mamy właściwie gotowy produkt
Wkrótce rozpoczynam testy

Dla mnie jako bezmontażowego canonowca to może być "strzał w 10". Czyli mając do dyspozycji statyw z lustrzanką i AstroWalker'a będe mógł w końcu przeskoczyć do długich czasów - a więc wykonać wielki krok w astrofotografii (zwłaszcza wiede fieldów).

Jak dla mnie idea świetna - mam nadzieje że cena dla finalnych odbiorców nie zabije produktu.
czekam więc z niecierpliwością na wyniki testów

To teraz mam takie pytanie. Na czym te testy miałyby polegać, jaka jest ich metodyka, czy miałyby polegać jedynie na wykonaniu kilku sesji fotograficznych, czy też oparte byłyby o bardziej skomplikowane zagadnienia. Z chęcią bym spróbował, zaznaczam jedynie, że jeżeli chodzi o sprawy ścisło techniczne i matematyczne, to niestety nie jestem mocny.

Urządzenie wyglada na eleganckie i solidne, gratulacje dla Leszka za tak szybkie jego wykonanie ale ten statyw i dwie głowiczki kulowe nie zapewnią mu odpowiedniej sztywności nawet przy lekkim wiaterku w terenie

Dokładnie taki sam statyw i głowicę oferuje AstroTrack http://www.astrotrac.com/ Różnica tkwi tylko w tej dolnej głowicy, której nie zdążyłem dokupić. Prezentowany na zdjęciu tripod Manfrotto był kupiony min. dlatego że jest polecany przez producenta AstroTraka, a Ci chyba wiedza co oferują . Nośność głowicy to 6kg sztywność gwarantowana. Zresztą Kto używał doskonale wie, że przewyższa np taki tripod eq 3 a pewnie dorównuje Eq5.
Manfrotto to solidne tripody i w zupełności wystarczają do udźwignięcia 8 kg po za tym są lekkie. Po za tym sprawdzone przez całe rzesze astrofotografów kupujących w zestawie astrotraka.

Zresztą po co snuć przypuszczenia i domniemania rodem z tandetnego kryminału. Wypróbujemy przetestujemy i opiszemy

Spokojnie Jarku, nie unoś się niepotrzebnie, masz małego i lekkiego Rubinara 300/4,5 wykonaj powiedzmy 5 sztuk kolejnych 5 minutowych nieporuszonych fotografii to przekonam się też i do tego statywu

Po to testy, żeby pokazać co jest nie tak.

Co do tych 5 minutówek, to ja Rubinarem nie wyciągałem takich na EQ5 i to z guidem. Więc sporo żądasz, ale oczywiście spróbuje, różnych kompozycji czasowych i sprzętowych. W końcu jestem tylko jednym z wielu testujacych

O.K. spróbuj więc ekspozycji od minuty do pięciu tak po 3 takie same z rzędu aby sprawdzić powtarzalność z dobrze ustawionym biegunem i zobaczymy ile wydoli powyższy zestaw, to będzie wtedy naprawdę praktyczny test jego przydatności w astrofoto lustrzanką cyfrową
Myślę że Leszek nie boi się takiego testu na głębokiej wodzie bo będzie on dobrym sprawdzianem praktycznym jego ciekawego dzieła

Spokojnie Januszu nie gorączkuj się to wszystko wymaga czasu. Mam pomysł jak wykonać testy.

Należy jednak brać pod uwagę że AW ma być napędem mobilnym dlatego ważne, by tripod był odpowiedniej jakości przy tym lekki. Ciężar Manfrotto wynosi 1.8 kg i jest przy tym naprawdę stabilny, testowałem go w różnych warunkach i powinien zdać egzamin. Zmienić na pewno trzeba będzie dolna głowicę, chociażby ze względu na łatwość ustawiania na Polarną.
Co do ogniskowej to ja osobiście docelowo mam zamiar stosować 50 mm. Sądzę, że byłoby jeszcze zainteresowanie ogniskową 180 mm (np obiektywy Tokkiny).

Co do ogniskowej 300mm to prawdziwy hardkor i jeżeli AW jej podoła to po co kupować jakieś EQ

Dodatkowo AW będzie można guidować w standardzie ST (co prawda tylko w jednej osi, ale przy odpowiednim ustawieniu powinno wystarczyć). Zatem jeżeli ten napęd poradzi sobie z 300mm będzie to REWELACJA, jeżeli sobie nie poradzi to absolutnie go nie dyskwalifikuje do fotografii, bo potrzeby są różne