GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy

PostCygnus_X1 | 28 Lis 2013, 22:52

Mega Amper Spherical Tokamak (MAST)- wbrew nazwie sam reaktor nie jest sferyczny. Jego obudowa, która równocześnie tworzy komorę próżniową, jest WALCEM OBROTOWYM.
Na moich zdjęciach wygląda beczkowato, co jest rezultatem użycia obiektywu typu rybie oko.
W porównaniu do JET-a MAST jest urządzeniem kompaktowym. Zupełnie inna wielkość, zupełnie inne koszty i znacznie mniejsze zużycie energii. Co najciekawsze - nie ma tu w ogóle pierścieniowych (a właściwie zbliżonych w kształcie do litery D) cewek obejmujących strumień plazmy poprzecznie do kierunku przepływu prądu plazmy. Mamy tylko centralną kolumnę, z solenoidem centralnym, oraz położone w płaszczyznach poziomych a więc prostopadle do kolumny centralnej cewki kształtujące strumień plazmowy. Cewki te mieszczą się WEWNĄTRZ komory próżniowej.

Na razie zdjęcia wyglądu zewnętrznego reaktora MAST:
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6580_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6592_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6589_bis.jpg
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostEkolog | 28 Lis 2013, 23:46

Czytam oba wątki. Imponujące i ciekawe.
Pisałeś, żeby nie przerywać serii o metodach.
Natomiast tu pokazujesz ten niesamowity świat.
To zaryzykuję drobną uwagę. Ja akurat w mojej organizacji ekologicznej jestem od
"ekologicznych i ekonomicznych aspektów energetyki atomowej".

I wiem, między innymi, że takie konstrukcje i ich używanie, proste nie są.
Wymagają wysokiej klasy fachowców ale też przydaje się doświadczenie!
To dlatego Rosja uzyskuje ostatnio kontrakty na nowe elektrownie atomowe w innych krajach {sic!}.

Tu też pewnie jest lub pojawi się problem niedostatku fachowców i niedostatku doświadczeń
jak to ruszy w świat.
No ale na szczeście te doświadczenia (nauka na własnych błędach) co tu powstaną będa,
lub cały czas są?...
dawane światu nieodpłatnie i nie skrywane przed nikim?

Pozdrawiam
Ekolog
 

PostCygnus_X1 | 29 Lis 2013, 01:50

Teraz to, co najlepsze (w wycieczce):
27 września 2013 wykonano ostatni eksperyment: po raz 30471 we wnętrzu reaktora MAST zapłonęła sztuczna gwiazda.
Po tym eksperymecnie rozpoczęła się przebudowa reaktora.
Zaplanowany budżet 30 mln funtów pozwoli na znacznie podwyższenie parametrów reaktora. Pierwsze dwa etapy przebudowy dobiegną końca w roku 2015, wtedy znowu zapłoną gwiazdy wewnątrz Milion Amperowego Tokamaka Sferycznego. Gwiazdy będą gorętsze i potrwają dłużej.
Dzięki temu że zwiedzałem CCFT w dniu 2 listopada - przebudowa była już rozpoczęta. Dlatego wokół korpusu reaktora widać trochę pomostów obsługowych i rusztowań. W tym czasie już trwały prace wewnątrz komory próżniowej, i jako jeden z niewielu uczestników Dnia otwartego skorzystałem z rzadkiej możliwości - zajrzałem do wnętrza komory i to nie przez okno, lecz WSADZIŁEM TAM GŁOWĘ, razem z aparatem fotograficznym i zrobiłem zdjęcia!
Reaktor JET, który był w trakcie eksperymentów, mogłem zobaczyć tylko z daleka, oglądając wnętrze tylko treningowej kopii komory toroidalnej, i to przez szybkę. A wewnątrz MAST - była moja nieposkromiona w chęci poznawczej głowa!

Później pokażę zdjęcia wnętrza komory. Opiszę też na czym polega przebudowa.

Dodam tylko, że od czasu wycieczki przebudowa posunęła się bardzo, w tej chwili korpus MAST ma już zdemontowaną górną pokrywę, a więc obejrzenie jego wnętrza takiego, jakie było w trakcie eksperymentów już nie byłoby możliwe.
Udało mi się wykorzystać jedyną w swoim rodzaju szansę.

Tutaj schemat reaktora MAST (przed przebudową):
Image

Poniższe zdjęcie przedstawia generator strumienia jonów neutralnych, służącego do podgrzewania plazmy MAST.
Po prawej stronie, w głębi, z relingiem na górze - korpus reaktora MAST.

Jeszcze uwaga o wcześniejszych zdjęciach: w poprzednim moim poście na pierwszym zdjęciu po lewej stronie od reaktora widać detektor neutronów, obudowany białymi płytami ze sztucznego tworzywa.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6584_bis.jpg
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 01 Gru 2013, 00:45

Jako się rzekło - reaktor MAST jest w przebudowie.
Podczas mojej wizyty w Culham już rozpoczeto prace demontażowe, stąd widoczne rusztowania i pomosty obsługowe wokół reaktora.
Wewnątrz komory próżniowej zamontowano - trochę poniżej jej płaszczyzny "równikowej" - pomost roboczy, widać też narzędzia pozostawione przez techników.

Pierwsze zdjęcie przedstawia widok przez zdemontowany luk wnętrza komory reakcji.
Bardzo dobrze widoczna kolumna centralna, wewnątrz której znajduje się centralny solenoid, stanowiący pierwotne uzwojenie reaktora. Uzwojenie wtórne stanowi strumień plazmy, otaczający kolumnę. W plazmie zostaje wygenerowany prąd (jak w uzwojeniu wtórnym transformatora), podgrzewający ją dzięki wydzielaniu ciepła Joule'a-Lenza. Ten etap grzania oporowego inicjuje proces podgrzewania plazmy, która później jest podgrzewana strumieniem wysokoenergetycznych cząstek neutralnych.
Za kolumną, nieco powyżej środka okrągłego luku widać poziomo przebiegający lśniący pas, to jedna z pierścieniowych cewek kształtujących chmurę plazmową wewnątrz reaktora.

Drugie zdjęcie przedstawia wnętrze komory MAST.
Wykonałem je wsuwając się do środka komory przez luk pokazany na pierwszym zdjęciu. Gdyby w tym momencie prowadzono eksperyment - można by powiedzieć że byłbym z głową w chmurach (elektronów i deuteronów).
Na dole mamy podłogę zamontowaną dla ułatwienia prac serwisowych. Kolumna centralna rozszerza się na końcach. Obiegają ją cewki kształtujące plazmową "butelkę magnetyczną". W górnej części zdjęcia wokół kolumny widać promieniście ułożone płytki, w które trafiają cząsteczki uciekające z butelki magnetycznej. Są to jądra helu, neutrony a także naładowane cząsteczki które wymknęły się z objęć pola magnetycznego. Cząstki te należy tak ukierunkować, by nie wracały do obłoku plazmowego, równocześnie zapewniając jak najmniejsze uszkodzenia ścianek reaktora w wyniku bombardowania tymi cząsteczkami. To miejsce komory reakcji nazywa się DIVERTOREM. Jest ono bardzo ważne, duża część badań prowadzonych w tokamakach służy optymalizacji tego systemu. Jednym z najważniejszych etapów przebudowy MAST jest zainstalowanie zupełnie nowego systemu Super-X Divertora. Oprócz nowej geometrii, która zapewni że uciekające cząsteczki przebędą znacznie większą drogę zanim uderzą w ściankę reaktora, zostaną zastosowane nowe materiały. Ważnym elementem Super-X będą kriogeniczne pompy próżniowe, wyciągające uciekającą plazmę i hel, chłodzone ciekłym azotem i ciekłym helem.

Trzecie zdjęcie przedstawia centralny solenoid, wymontowany z kolumny centralnej. Przez uzwojenie solenoidu przepływa prąd o ogromnym natężeniu. Powoduje to powstanie bardzo dużych sił. Nowa kolumna reaktora MAST-U będzie zdolna przenieść siły nawet 10-krotnie większe niż solenoid MAST, umożliwi to stosowanie większych prądów i wytrzyma działanie plazmy podgrzanej aż do temperatury 90 mln st C.
Centralna kolumna MAST-U będzie ważyć 2 tony, prąd będzie przepływać przez 24 profilowane przewodniki miedziane, zespolone w sposób umożliwiający przenoszenie wielkich sił bez odkształcenia.
Pokazana tu kolumna MAST ma mniej więcej takie same rozmiary, długość wynosi 5 metrów.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6595_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6597_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_6599_bis.jpg
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 02 Gru 2013, 15:04

Teraz z pomieszczenia reaktora MAST udajemy się do sterowni.
Jak widać - jest to pomieszczenie znacznie mniejsze od sterowni JET. Liczba stanowisk komputerowych jest, na oko, 5 razy mniejsza.
Jedną z metod kontrolowania przebiegu eksperymentów jest rejestracja video całej komory, realizowana za pomocą ultraszybkiej kamery wykonującej 250 tys kl/s.
Te filmy wyglądają efektownie, właściwie tylko ta rejestracja daje jakiś obraz tego co się dzieje w komorze reakcji niespecjalistom.

Pokazany (na ekranie za prelegentem) rzeczywisty obraz wnętrza daje odpowiedź, dlaczego MAST jest SFERYCZNYM tokamakiem. Otóż wewnątrz otwartej komory próźniowej (otwartej, bo wewnątrz niej znajdują się elektromagnesy sterujące kształtem pola) obszar plazmy nie ma kształtu toroidalnego (czyli podobnego do obwarzanka), jak w klasycznych tokamakach, lecz jest KULISTY, przypominając kształtem jabłko z wydrążonym rdzeniem (ten rdzeń to kolumna centralna, z solenoidem).
Przypominam, że to co widać to obszary plazmy o niższej temperaturze. Plazma o najwyższej energii świeci w zakresie fal niewidocznych dla ludzkiego oka czy kamery rejestrującej: w dalekim ultrafiolecie, w promieniach X.

Na zdjęciach z rejestracji video można dostrzec, że strumień cząstek plazmy przebiega nie w płaszczyźnie leżącej blisko "równika", ale po orbitach nachylonych względem tej płaszczyzny (jak ISS wokół Ziemi), tworząc tory przypominające sinusoidalną spiralę obiegającą oś komory. Na filmach przypomina to krzywe Lissajous, które prawie każdy oglądał na ekranie oscyloskopu.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6601_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6602_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6603_bis.jpg
Ostatnio edytowany przez Cygnus_X1, 02 Gru 2013, 15:12, edytowano w sumie 1 raz
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 02 Gru 2013, 15:11

Teraz trochę linków, uzupełniających moje zdjęcia:

Tu mamy zdjęcie 3D (potrzebne okularki) plazmy w komorze MAST: http://www.ccfe.ac.uk/images_detail.aspx?id=10

Tu można poczytać (po angielsku) o różnicach pomiędzy tokamakami klasycznymi a sferycznymi: http://www.ccfe.ac.uk/ST.aspx

Interaktywny schemat MAST można obejrzeć tutaj: http://www.ccfe.ac.uk/MAST_diagram.aspx

Tutaj znajdziemy informacje o rozbudowie MAST, realizowanej obecnie kosztem 30 mln funtów: http://www.ccfe.ac.uk/MAST_upgrade.aspx

A tu możemy obejrzeć schemat MAST-U czyli reaktora po przebudowie (tak będzie wyglądał w roku 2015: http://www.ccfe.ac.uk/MAST_Upgrade_model.aspx

Tutaj znajdziemy zbiór bardzo ciekawych video o różnych aspektach badań nad fuzją: http://www.ccfe.ac.uk/videos.aspx

Szczególnie polecam animację pokazującą pracę Remove handling w tokamaku JET: http://www.ccfe.ac.uk/videos.aspx?currVideo=6&currCateg=0


Jeśli są zapytania dotyczące rozszerzenia relacji ze zwiedzania CCFE - chętnie odpowiem w tym wątku.

Zamierzam kontynuować wątek o teoretycznych zasadach fuzji, opisując jakie praktyczne aspekty zagadnienia są aktualnie badane, jakie problemy muszą zostać rozwiązane przed użyciem energii fuzji komercyjnie.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 12 Gru 2013, 02:34

Chociaż poniższe informacje nie mają bezpośredniego związku z moją wizytą w Culham, to mogą wydać się ciekawe wszystkim zainteresowanym elektro-energetycznymi aspektami super-ośrodka badawczego CCFE.

Wielkie zapotrzebowanie na moc elektryczną jest zaspokajane za pośrednictwem stacji transformatorowej 400 kV/575 MW, podłączonej do krajowego systemu energetycznego. Można powiedzieć, że większość tej energii płynie z pobliskiej elektrowni Didcot. Blok DidcotB elektrowni gazowej dostarcza 130 MW energii elektrycznej i jest oddalony zaledwie o kilka kilometrów od Culham.
Moc elektryczna zainstalowanych urządzeń kompleksu JET przekracza 1400 MW. NIe są jednak one uruchamiane równocześnie, dlatego podczas eksperymentu JET wystarcza moc rzędu 1100 MW.
Zapotrzebowanie na moc koncentruje się w krótkim czasie impulsu, gdy plazma jest utrzymywana w polu magnetycznym tokamaka i podgrzewana, następnie pobór mocy bardzo spada gdy maszyna chłodzi się po eksperymencie a dane badawcze są opracowywane.
Takie periodycznie zmienne zapotrzebowanie na moc umożliwia zastosowanie urządzeń akumulujących energię. W mniejszych urządzeniach eksperymentalnych stosuje się wielkie baterie kondensatorów do gromadzenia energii. Urządzenia klasy JET wymagają zasilania w czasie eksperymentu trwającego do 20-30 sekund. Wymagana jest energia rzędu 10 GJ / impuls, ze szczytowym poborem mocy przekraczającym 1000 MW.
Dwa ogromne koła zamachowe gromadzą energię potrzebną do przeprowadzenia eksperymentu. Wirnik każdego z nich ma 9 metrów średnicy i masę 775 ton. Wirnik jest napędzany silnikiem elektrycznym o mocy 8.8 MW w czasie mniejszego zapotrzebowania energii, czyli podczas przygotowywania eksperymentu. Silnik rozpędza koło zamachowe do prędkości 225 obr/min.
Żeby przetworzyć energię kinetyczną wirującego koła zamachowego na energię elektryczną podłącza się prąd do obwodowych elektromagnesów wirnika. Indukuje się prąd zmienny w uzwojeniach stojana, umieszczonych na obwodzie tuż poza wirującym kołem zamachowym. Działa to podobnie jak alternator zintegrowany z kołem zamachowym.
Każdy z akumulatorów dostarcza 3750 MJ energii systemowi zasilania JET. Jeden akumulator zasila cewki elektromagnesów toroidalnych, drugi - elektromagnesów poloidalnych.
Reszta niezbędnej energii pobierana jest wprost ze stacji transformatorowej.
Tak więc eksperymenty syntezy prowadzi się w JET cyklicznie. Jeden impuls plazmowy, trwający do 20-30 sekund, poprzedzony jest około półgodzinnym gromadzeniem energii w bezwładnościowych rotorach akumulatorów. Podobny odstęp czasu musi oddzielać kolejne próby reakcji syntezy.

Jeszcze ciekawostka: pobór mocy podczas eksperymentu jest tak duży, że krajowy system energetyczny podczas szczytowego obciążenia może nie być wystarczająco wydolny. Dlatego eksperymenty planuje się bardzo starannie, i np. nie prowadzi się eksperymentów wieczorem, podczas przerw reklamowych w popularnych audycjach TV. Wszyscy wychodzą wtedy z salonów i uruchamiają czajniki. Nie należy wtedy podgrzewać plazmy, bo może zabraknąć energii.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 30 Sty 2014, 02:14

W Culham prace nad przebudową MAST biegną zgodnie z harmonogramem.
Miałem szczęście zobaczyć reaktor jeszcze przed jego rozłożeniem na czynniki pierwsze. A oto jak przebiega proces demontażu:

Najpierw zdemontowano centralną kolumnę, co można zobaczyć tu:
http://www.ccfe.ac.uk/news_detail.aspx?id=245
Sama kolumna to mały kaliber jak dla skali przedsięwzięcia, waży tylko 2700 kg.

Zdejmowanie 9-tonowej pokrywy to już poważniejsze przedsięwzięcie"
http://www.ccfe.ac.uk/news_detail.aspx?id=249

Wreszcie 25-tonowy cylindryczny korpus "sferycznego" tokamaka też został ruszony z posad:
http://www.ccfe.ac.uk/news_detail.aspx?id=255


Poza tym - podjęto decyzję, że komora próżniowa super-tokamaka ITER w Cadarache będzie wykonana z wolframu i berylu. Taki wybór był możliwy dzięki pomyślnie prowadzonym od kilku lat badaniom tych materiałów w komorze tokamaka JET w Culham.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Kwi 2014, 21:40

30 lat temu, 9 kwietnia 1984 roku w Culham, Królowa Elżbieta II dokonała uroczystego otwarcia JET.
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=bghkXQ_cn0w
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 12 Kwi 2014, 00:12

Ze sklepu Google Play można pobrać grę The Operation Tokamak na Androida.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Lip 2014, 21:55

W przyszłym miesiącu będę kontynuował moją podróż po świecie nauki Wielkiej Brytanii.
Mam już zarezerwowane miejsce w zwiedzaniu Laboratorium Rutherforda Appletona podczas dnia otwartego.
Potężne centrum naukowe prowadzi działania w kilku dziedzinach:
1. Lasery wielkiej mocy i synteza termojądrowa realizowana poprzez kompresję laserową,
2. Fizyka cząstek elementarnych - akceleratory
3. Centrum komputerowe - superkomputery analizujące m.in. dane z eksperymentów LHC
4. Badania kosmiczne - udział w 200 eksperymentach
5. Prace w dziedzinie high-tech.

Nie wiem jeszcze które części wielkiego ośrodka będę mógł zwiedzić podczas sierpniowej wizyty.
Jeśli to będzie związane z programami kosmicznymi albo syntezą termojądrową - obiecuję relację.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 19 Sie 2014, 01:21

Jeszcze tylko trzy dni do fascynującej wizyty.
Niestety, nie dowiem się wcześniej jakie laboratoria zobaczę, nie mogę więc solidnie przygotować się teoretycznie :(
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 23 Sie 2014, 00:11

I już po wycieczce. Była wspaniała.

Dane mi było zwiedzić następujące działy Laboratorium Rutherforda i Appletona:
- RAL Space - dział badań kosmicznych,
- Central Laser Facility - VULCAN - Target Area czyli laboratorium i komora reakcji lasera petawatowego,
- ISIS - źródło neutronów i mionów.

Najbardziej astronomiczna część - RAL Space - była ... zupełnie nieciekawa. Laboratorium prowadzi bardzo szeroko zakrojoną działalność naukowo-badawczą i konstrukcyjną w dziedzinie badania przestrzeni kosmicznej, zarówno przy pomocy pojazdów kosmicznych jak i naziemnych obserwatoriów. Ściśle współpracuje z ESA, z NASA. Ma na swoim koncie udział w 200 misjach kosmicznych. W RAL znajdują się komory próżniowe, laboratoria testów wibracyjnych i przeciążeniowych, komory testów termicznych, gdzie badane są urządzenia badawcze i próbniki kosmiczne przed ich wyekspediowaniem poza Ziemię. Ale są one niedostępne dla zwiedzania, moglibyśmy tylko obejrzeć niewielkie "muzeum" z ograniczoną liczbą eksponatów; znacznie ciekawsza jest ekspozycja choćby działu kosmicznego w londyńskim Science Museum.
Na miejscu znajduje się też stacja łączności kosmicznej, identyczna ze stacjami wykorzystywanymi do łączności podczas programu Apollo, a także współczesna antena umożliwiająca komunikację z satelitami.

VULCAN jest ogromną instalacją laserową wykorzystywaną m.in. w studiach nad syntezą jądrową. Jednym słowem - skoncentrowane wiązki laserowe o ogromnej mocy podgrzewają i sprężają miniaturową kropelkę wodoru, powodując tak ogromny wzrost temperatury i ciśnienia że zostaje zainicjowana synteza helu. Mamy więc znowu GWIAZDĘ NA ZIEMI, tyle że w rozmiarach niepomiernie mniejszych niż w opisywanych wcześniej tokamakach.

ISIS to ogromna instalacja, składająca się z liniowego akceleratora protonów, synchrotronu protonowego i wreszcie dwu torów, gdzie wysokoenergetyczne protony wyprowadzone z synchrotronu trafiają w tarcze wolframowe, powodując powstanie strumieni neutronów i mionów o różnej energii i natężeniu. Te strumienie, wyprowadzone w kontrolowany sposób, służą szerokiej gamie badań nad materią, zarówno w zakresie podstawowym jak i praktycznym badaniom z dziedzini inżynierii materiałowej, biologii, techniki lotniczej i astronautycznej.

Jeżeli Koledzy uważają to za interesujące - mogę zrelacjonować i w miarę moich możliwości objaśnić badania prowadzone przy pomocy petawatowego lasera VULCAN, wiążą się one z innymi badaniami nad syntezą jądrową a przez to - mieszczą sie w zakresie zainteresowań astrofizyki, czyli odpowiadają tematyce Forum astronomicznego.
W takim wypadku chyba założyłbym nowy wątek, traktujący o laserowej syntezie jądrowej. Oczywiście mam sporo zdjęć.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 24 Sie 2014, 00:30

Jak się wydaje - temat nie jest interesujący dla Forumowiczów.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostKrater | 25 Sie 2014, 00:07

Cygnusie_X1

Nie wiem skąd przypuszczenia, że temat nie jest interesujący.
Dla mnie był i jest interesujący.

Sam bardzo lubię zwiedzanie i bezpośrednie poznawanie podobnej techniki.
Niedawno w ramach działalności (spotkań) krakowskiego oddziału PTMA oraz Klubu Regulus oglądaliśmy teleskop Czerenkowa montowany na terenie Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie. Z kolei w ramach działalności firmy, w której pracuję mogłem zobaczyć nowo powstający w Krakowie synchrotron Solaris.

Jeżeli tylko mogę to zapycham się do takich rzeczy jak najbliżej........

Dlatego z zainteresowaniem czytałem każdy kolejny Twój post. Tymczasem mam pewne zaległości, wczoraj wróciłem z urlopu i nie miałem dostępu do netu ale zamierzam doczytać wszystkie nowe wpisy.

Laserową syntezą również jestem zainteresowany, z przyjemnością zapoznam się ze zdjęciami i Twoją relacją.
Wycieczek mogę tylko pozazdrościć a tak przynajmniej przez zdjęcia i relację mogę nieco poznać opisywane dziedziny.
Dziękuję za dotychczasowe relacje i czekam na kolejne.
"Nie należy mnożyć bytów ponad konieczność" (Brzytwa Ockhama)
Awatar użytkownika
 
Posty: 409
Rejestracja: 23 Lip 2013, 12:08
Miejscowość: Kraków

 

PostJanusz_P. | 25 Sie 2014, 10:31

Temat bardzo ciekawy, z zacięciem naukowym czytam go z wypiekami na twarzy od początku, prosze kontynuować bo poszerza nasze horyzonty :arrow: :idea:
Astropozdrówko Janusz P.

Fujinon 10x50, SCT 6 podręczny, SCT-14" HyperStar, EQ-6, Coronado 60, EOS-6D-mod i takie tam szkiełka do niego od 8 do 4000 mm plus lasery RGB do 2 W :-)
Awatar użytkownika
Założyciel i Patron Forum
 
Posty: 18278
Rejestracja: 12 Kwi 2005, 19:17
Miejscowość: 15 km na południe od Krakowa

Postmazbi7925 | 25 Sie 2014, 10:54

Ja również czytam z zainteresowaniem.
Zbyszek
 
Posty: 388
Rejestracja: 15 Paź 2011, 00:01

 

PostCygnus_X1 | 28 Sie 2014, 01:57

W takim razie przygotuję coś, na razie trochę się męczę z tłumaczeniem bo nie znajduję odpowiednich wyrażeń fachowych w polskim języku. Próbuję najpierw sam zrozumieć działanie pewnych układów, dosyć enigmatycznie opisanych, jak to już przebrnę - spróbuję zgrabnie ubrać w polskie słowa.
Instalacja Vulcan po prostu NIESAMOWITA, w dodatku oglądałem ją w trakcie normalnych prac przygotowawczych do kolejnego eksperymentu, nauka na żywo!
Aha, założę nowy wątek, wsza to już nie Culham ale Harvell.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 28 Mar 2016, 01:48

Wracam do tematu, bo zbliża się termin mojej drugiej wizyty w Culham. 9 maja będę miał znowu wielką przyjemność obejrzenia fantastycznych reaktorów termojądrowych.
Trwa przebudowa reaktora MAST. Trwa dłużej niż planowano. Wg obecnego stanu zaangażowania MAST-U powinien zostać w pełni odbudowany w końcu bieżącego roku a pracę w pełnym eksperymentalnym wymiarze rozpocznie w połowie roku przyszłego.

Są do obejrzenia znakomite filmiki, obrazujące przebudowę Milonamperowego Tokamaka Sferycznego:

https://www.youtube.com/watch?v=c4yh-p2UxuA

https://www.youtube.com/watch?v=RNLso0vmGYQ&ebc=ANyPxKorfCHP5KyAmM3cpNqRP-ey8YSvQTVn9h63P_ZW98qv3IwFz0rUZNyXc1hS4Dzw7-kEu5rRLTinsaiCbIHlQMcbJByUpw

https://www.youtube.com/watch?v=Z54LRccgg6w&ebc=ANyPxKpZS1F87DSFQtt5lVH3Bqs8a4SksDy-i6YTKFj51xEWOGDBImBFBaEp9ugKZIimeMAWOar92IZIF6SmUVHwLDy2c4oDuw
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 29 Mar 2016, 02:43

JET też nie próżnuje, na przyszły rok planowane są eksperymenty z plazmą deuterowo-trytową, z możliwym osiągnięciem nowego rekordu w zakresie mocy impulsu, dotychczasowy rekord należy od lat do JET-a i wynosi 16 MW.
Zapewnione są fundusze na kontynuację eksperymentów do końca roku 2018 a bliskie zatwierdzenia - do końca roku 2020. Większość eksperymentów na JET związana jest z realizowanym we Francji projektem ITER.

MAST-U będzie również wykorzystywany w ramach kolejnych kroków zmierzających do osiągnięcia skali przemysłowej w produkcji energii z syntezy jądrowej. Planowane jest wykorzystanie tego reaktora w projekcie długotrwałych testów materiałowych dla projektu DEMO.
Warto też dodać że wg współczesnych poglądów energetyczne wykorzystanie syntezy jądrowej, po rozwiązaniu problemów na poziomie eksperymentalnym, nastąpi w reaktorach sferycznych, podobnych do MAST. Decydować będzie znacznie niższy koszt, prostsza budowa i duża efektywność sterowania reakcją.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Kwi 2016, 15:16

Trwa montaż unowocześnionego tokamaka sferycznego MAST-U.
Oto film pokazujący montaż centralnej kolumny:
https://www.youtube.com/watch?v=irCFAr9GDK4&feature=youtu.be
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 07 Maj 2016, 23:43

Kolejna wizyta w CCFE miała miejsce dzisiejszej pięknej soboty. Wrażenia zupełnie inne niż poprzednio. Obawiałem się że zobaczę to samo. Tym czasem - zobaczyłem w zasadzie o wiele mniej.
JET był zupełnie niedostępny, cały spowity podwójnym kokonem pyłoszczelnego namiotu, w którym jest przeprowadzana modernizacja. Cała hala zapełniona rusztowaniami, nawet makieta 1:1 komory toroidalnej, używana do treningu operatorów zdalnie sterowanych manipulatorów była nieoświetlona a same olbrzymie ramiona - zdemontowane. Ale MAST przedstawiał ciekawszy widok. Też spowity hermetycznym namiotem ale przezroczystym, więc można było obserwować rezultaty montażu udoskonalonej wersji.
W sumie - odniosłem wrażenie życia, aktualnie prowadzonych prac badawczych. Urządzenia, które przecież są eksperymentalne, przebudowuje się do kolejnych eksperymentów. Nie przypomina to pracowni ćwiczeniowych na uniwersytecie, gdzie kolejne roczniki studentów powtarzają te same doświadczenia.

Powłóczyłem się też trochę po otoczeniu głównych budynków, skupiając uwagę na ogromnej instalacji zasilania z sieci energetycznej.

Dodam później trochę zdjęć ilustrujących prace inżynieryjne w CCFE.

Aha, nawiązałem kontakt z organizatorką dni otwartych, obiecała mi umożliwić dołączenie do grupy uniwersyteckiej, co umożliwi zapoznanie się z instytutem na wyższym poziomie niż to ma miejsce na dniach otwartych, przeznaczonych dla szerokiej publiczności. W końcu jestem fizykiem i to z pewnym doświadczeniem w dziedzinie diagnostyki plazmy. Ale poczekam z tym jeszcze z rok, aż oba reaktory będą aktywne.
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Maj 2016, 00:01

Oto hala milionamperowego tokamaka sferycznego w trakcie jego montażu po przebudowie (teraz nazywa się MAST-U):

1. Wewnątrz hermetycznego namiotu mieści się cylindryczny korpus tokamaka.

2. Oto i sam tokamak. Żółty pierścień u góry to tymczasowa konstrukcja, ułatwiająca podwieszenie korpusu pod dźwigiem. Zdjęcie wykonane przez przezroczyste okna namiotu ochronnego.

3. Mała klatka hermetyczna zawiera góną pokrywę, gdzie zamontowany będzie zespół divertora czyli dyfuzora odsysającego produkty reakcji jądrowych. Taki sam divertor (jeden z bardzo zmienionych elementów konstrukcyjnych reaktora) będzie na dole.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1814_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1813_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1817_bis.jpg
Ostatnio edytowany przez Cygnus_X1, 09 Maj 2016, 00:37, edytowano w sumie 1 raz
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Maj 2016, 00:23

Niewiele elementów reaktora MAST pozostało niezmienionych w trakcie przebudowy. Budżet 45 milionów funtów przeznaczony na pierwszy etap przebudowy pozwala realizować zamierzenie w pełnej skali, bez skrobania się po kieszeni i robienia kłopotliwych w skutkach oszczędności. Projekt jest nieco opóźniony, zrealizowanie pierwszych eksperymentów przed końcem maja wydaje się niemożliwe.

1. "Drzwi" do przestrzeni roboczej, gdzie montowany jest reaktor, zamykane są hermetycznymi suwakami. Tutaj widać właśnie te "drzwi". Wewnątrz namiotu korpus reaktora MAST-U.

2. Uzwojenia cewek poloidalnych montowane, jakże by inaczej, w pracowni "czystej", całej wyłożonej uszczelniającą folią. Zdjęcie wykonane przez foliowe okno w namiocie zabezpieczającym.

3. Elementy osprzętu połączone z komorą próżniową również są montowane w uszczelnionych czystych przestrzeniach, widać że całe pomieszczenie zostało wyłożone zabezpieczającym hermetycznym kokonem.

4. Kolumna centralna to jeden z istotnie zmodyfikowanych zespołów. Umożliwia przepuszczalnie przez uzwojenia większych prądów a więc otrzymanie pola magnetycznego o indukcji 0,84 T (przed - 0,55 T). Jest już zamontowana. Na zdjęciu "stara" kolumna centralna, dlatego nie jest zabezpieczona namiotem foliowym.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1803_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1805_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1795_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1808_bis.jpg
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

PostCygnus_X1 | 09 Maj 2016, 00:35

Rozbudowa brytyjskiego tokamaka realizowana jest solidnie, powiedziałbym nawet, że z rozmachem. Oto stare pomieszczenie sterowni i nowe. To ostatnie jeszcze bez wyposażenia ale widać, jak obszerne: chyba z 6 razy większe, nawet z galerią na piętrze.
Załączniki
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: dsc_6601_bis.jpg
GWIAZDA NA ZIEMI - CCFE - Culham Centre for Fussion Energy: DSC_1791_bis.jpg
Newton 114/900, SkyMaster 15x70, Meade 10x50; Nikon Action 8x40 CF
Nikon D600, Nikkor 80-200 1:2.8, Sigma 170-500 APO, Rubinar 500/5.6, MTO11CA, kilka innych zacnych szkiełek
 
Posty: 799
Rejestracja: 24 Lis 2008, 01:04
Miejscowość: Bognor Regis, Anglia

Użytkownicy przeglądający to forum: ekolog oraz 26 gości

AstroChat

Wejdź na chat