Zacznijmy od grafiki pokazujące rozrzut ognisk barw na osi teleskopu
Mozna powiedziec, ze ten konkretny teleskop z powyzszego rysunku ma krótszą ogniskową dla barwy zielonej, a dłuższą dla czerwonej i niebieskiej.
Co do wykresów Aberracji Chromatycznej...
Oś pionowa "0" jest osią umowną ("0" to nasze złapanie ostrosci w teleskopie). Dotyczy zwykle obserwacji w centrum pola i wcale nie jest zogniskowana na zielonej barwie w czasie obserwacji. Jest ona nieco posrodku barw, ale blizej zielonej. To ustawienie "0" dużo zalezy od konkretnych upodobań obserwatora. Liczy sie jednak rozrzut skrajnych barw. Czyli dla przykładu, który tu podałem - odległość od linii zielonej do linii czerwonej.
W startestach często jednak ustawiają na "0" barwę zieloną - lepiej wtedy widać jak oddalone są od niej inne barwy.
Sama wartość przesunięcia barw nie do końca nam wszystko mówi, bo musimy znac jeszcze światłosiłę. Np. achromat f15 ma ogromne przesunięcia w wartościach liczbowych poszczególnych barw, a pomimo to nie zauważamy tych przesunięć (aberracji chromatycznej), bo są one pomijalnie małe w stosunku do wielkości generowanego dysku Airego. Sa jeszcze inne niuanse, ale na razie na tym poprzestańmy, bo sie wszystko zaplącze.
Najlepiej to wytłumaczyc na okularach - mam akurat takie fajne grafiki pod ręką (to typowy tzw. "Plossl")
- symetric.jpg (18.46 KiB) Obejrzany 11691 razy
Zauważ, ze w f5 barwy sa bardziej porozszczepiane niz w f10, ale mało tego - w f5 masz dwukrotnie mniejszy dysk Airego i trudniej za nim "schować" te kolorowe rozmazańce. Dysk Airego na tym rysunku symbolizuje to czarne kółeczko. Wartości w stopniach pokazują kąt, pod którym patrzymy w okular i ładnie pokazuję aberrację chromatyczna poprzeczna..
A teraz przejdźmy do Taka
Ta grafika oznacza, ze na wysokości 36mm od srodka soczewek masz najlepiej skupione barwy. Czyli najlepiej oglądac obiekt nie w centrum pola, ale nieco dalej od środka... ale.... Teleskop działa w połaczeniu z atmosferą i w połaczeniu z okularem. Jeżeli okular rozszczepia nam barwy bardziej na krawędzi niż w centrum pola to juz mamy problem... Dodatkowo mowa tu o aberracji podłużnej, a jest jeszcze poprzeczna i zwykle jest tak, ze im dalej od srodka pola tym jest większa (patrz na grafike z okularem Plossl). Ta aberka poprzeczna, to czesto zbawienie dla dyspersji atmosferycznej, która mozna w ten sposób skorygować.
Jaka jest różnica w aberracji podłużnej i poprzecznej pokazuje nam ta grafika (w naturze jest i jedna i druga połączona razem + wszelkie inne aberracje)
PS
Informacja dla początkujących. Spotkałem się z obawami przed refraktorami, bo dają "aberkę". Jeśli jest dobry refraktor, to "aberki" nie widać. Obraz jest jak żyleta, klarowny, kontrastowy, jasny i bije na głowę wszelkie lustrzane konstrukcje. Zresztą nawet z lustrami używamy przeciez soczewkowych okularów.