ostatnio przyciągnęły moją uwagę teleskopy Schmidta-Cassegraina. Oferują je np. firmy Orion, Meade, Celestron. Czy to aby nie jest najbardziej uniwersalny sprzęt obserwacyjny jeśli idzie o większe apertury ?
Atutem teleskopów SC jest krótki tubus, nieduża waga, rozsądna cena, dość szybkie wychładzanie. Jeśłi idzie o apertury >6" to przebijają Maki dość wyraźnie. Możemy więc mieć mobilny teleskop o dużych możliwościach, również świetnie nadający się do eksploatacji w warunkach wielkomiejskich.
Teleskopy SC mają oczywiście swoje minusy: duża obstrukcja centralna, a więc niespecjalny kontrast oraz duża krzywizna pola i dystorsja - szczególnie w odmianie kompaktowej SC. Wadą też jest wymóg idealnej kolimacji. Więcej informacji w wikipedii:
http://en.wikipedia.org/wiki/Schmidt-Ca ... _telescope

SC to sprzęt, który nada się dobrze i do obserwacji planet i DS-ów choć na żadnym z tych pół raczej nie będzie rzucał na kolana. Tyle wynika z teorii, a jak to jest w praktyce ? Na A4U jest piękna recenzja wimmera:
http://astro4u.net/yabbse/index.php?topic=12332.0

Proszę, podzielcie się tu swoimi uwagami i ewentualnym doświadczeniem ...

Z tymi się nie zgodzę. Mój SC chłodzi się dłuuugo w porównaniu do newtona. Minimum 1 godzinę, a do całkowitego zadowolenia ze 3 godziny. Na mój gust oczywiście. Odniosłem sie do Synty z Pyrexem, więc może tradycyjne lustra chłodzą się znacznie dłużej, a ja o tym nie wiem
Obstrukcja centralna owszem, ale powiem Ci, że właśnie kontrast w moim SC w pierwszym kontakcie z teleskopem mnie zaskoczył.
(ale wymagający też bardzo nie jestem)
pzdr

katadioptryki dość długo się chłodzą, to prawda. SC "dość szybko" wychładza się w odniesieniu do Maka, z jego dość grubym meniskiem. Tyle, że to pewnie dopiero przy większych aperturach daje zauważalne różnice.

co do kontrastu, to twoje uwagi wcale nie muszą stać w sprzeczności z teoretyczną oceną obrazu w SC. Na kontrast ma wpływ nie tylko obstrukcja ale i inne czynniki np. jakość optyki i jej stan.

Główny problem z tanimi, kompaktowymi SCT ze sferycznym lustrem wtórnym to ich koma (większa niż w Newtonie F/4) i ogromna krzywizna pola, w modelu 8" wynosi ona aż -155mm
W porównywalnym 8" Maku z F/10 krzywizna pola jest ponad 3 razy mniejsza a koma jest zerowa bo system Maksutowa Cassegraina jest z definicji Aplanatem

na cloudynights.com można znaleźć wiele recenzji teleskopów SC:
http://www.cloudynights.com/category.ph ... =19&pr=2x6

a tu strona www "The Schmidt-Cassegrain Telescope Web Site":
http://sctscopes.net

na empik.com można znaleźć 2 książki:
Rod Mollise "Choosing and Using a Schmidt-Cassegrain Telescope: A Guide to Commercial SCT's and Maksutovs"
Peter L. Manly "The 20-cm Schmidt-Cassegrain Telescope: A Practical Observing Guide"

Jak dla mnie SC nie jest złotym środkiem bo nie da obrazu idealnego .
Są systemy ,które biją go na łeb na szyje i zawsze SC będzie tylko cieniem miarodajnych obserwacji.

Niewątpliwą zaletą systemów SC jest ich krótka zwarta tuba i względna mobilność jak na sprzęt klasy 200mm te parametry oraz Go To decydują często o ich zakupie przez szkoły i różne kółka zainteresowań.
Jednym słowem potwierdzam ich przydatność do dydaktyki i popularyzacji ale nie potwierdzam do poważniejszych astro-zastosowań bo to są jednak delikatne zabawki z kiwającym się lustrem głównym, lekką optyką obarczoną przez swoją nadmierną kompaktowość ogromną komą i krzywizną pola która wyklucza je wręcz z tych właśnie poważniejszych zastosowań a predestynuje do dydaktyki i pokazów nieba gdyż te wady optyczne nie zostaną dostrzeżone przez niedzielnych obserwatorów nieba

na Astromaniaku.pl też znalazłem kilka ciekawych recenzji i dyskusji dotyczących SCT - oto niektóre z nich.

- Domek:
http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php ... hlight=sct
znakomita recenzja, ciekawa dyskusja i rewelacyjne zdjęcia Księżyca.

- misiekc:
http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php ... hlight=sct
wiele szczegółowych danych.

- astrokosmo:
http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?t=4563
robi wrażenie zdjęcie SCT 8" w bagażniku samochodu.

Bardzo fajne opracowania.
Jako (od niedawna) użytkownik SCT powiem tyle, że sprzęt ma swoje wady. Ale każdy teleskop je ma. Nie ma idealnego sprzętu obserwacyjnego. A te, które są blisko ideału, mają podstawową wadę dla amatora nocnego nieba - cenę Sprzęt powinniśmy wybierać pod swoje potrzeby. Z pewnością SCT będzie dobry dla osób, które potrzebują teleskopu w miarę mobilnego.

Czy są uniwersalne? Raczej, chyba nie. W naszych kręgach słowo "uniwersalność" nabiera tak szerokiego wymiaru, że trudno nawet dojść do znaczenia. Uniwersalny bo na Planety i DSy, czy dlatego, że na to, na tamto i jeszcze pod pachę? Uniwersalny, bo do wszystkich obiektów, pod pachę, minimalne wady obrazu i jeszcze tani?
Uniwersalny sprzęt moim zdaniem nie istnieje

pzdr

legendarny SCT - Takahashi TSC-225 :
http://www.laughton.com/paul/rfo/telescopes/tsc225.html
http://photos.japanastro.com/images/A_2 ... .Large.jpg
http://photos.japanastro.com/images/A_2 ... .Large.jpg
http://www.astrosurf.com/sogorb/takahas ... i_tsc.html

widzę, że sobie tak tutaj gadacie o SC, to może dorzucę też cos od siebie jako użytkownik 8" Meade

IMO zalety

- wyciąg z tyłu, jest to teleskop bardzo przyjazny dla balkonowca
- potężny backfocus: bez problemu kątówka 2" i każda nasadka bino bez barlowów, SC jest chyba w stanie obsłużyć każdy tego typu sprzęt
- zamknięty tubus (tak, to dla mnie duża zaleta ze względu na kurz i wilgoć)
- bardzo duży udźwig wyciągu (bo przecież to tylko gwint bez żadnych ruchomych elementów)
- no i oczywiście ta długość tubusa - 42 cm (zawinięty w dwie karimaty wchodzi za przednie siedzenie samochodu ! )
- światłosiła około f/10 sprawiająca, że okulary z niższej półki cenowej pracują w nim już całkiem sympatycznie
- 2m ogniskowej = powiększenia 55 (40mm) i 87x (25 mm) w 2" SWANach, ortho 9mm praktycznie nie używam, bo z balkonu nie mam warunków na takie powery
- szyba korektora łatwa do wysuszenia suszarką
- po dokupieniu Bob's Knobs (śrubki kolimacyjne) za 16$ kolimacja staje się łatwa i banalna. Jak ktoś używa EQ z elektrycznym napędem to sprawdzenie i skorygowanie kolimacji zajmuje tylko chwilę. Patrzymy w okular i równocześnie kręcimy śrubkami
- brak spajków na gwiazdach
- rozdzielczość 8" lustra


wady jakie mi przychodzą na myśl to:

- cena (za miniaturyzację trzeba zapłacić :/ - ja kupiłem używany )
- kolimacja jedynie metodą startestu - metody na oko są zbyt niedokładne, mozna powalczyć ze sztuczna gwiazdą
- czas chłodzenia (najlepiej trzymać sprzęt w miejscu obserwacji i temperaturze otoczenia, jeśli tylko jest taka możliwość)
- obstrukcja centralna zmniejsza trochę kontrast, no ale mimo wszystko jest on na wysokim poziomie

A ta ogromna koma i krzywizna pola na szczęście nie rzuca mi się w oczy dlatego, że jestem niedzielnym obserwatorem

pozdr
Raf

Jakiś czas temu też coś skrobnąłem w tym temacie (tzn. tak mi się wydaje, bo patrząć na ostatnie wypowiedzi trochę chyba temat się zmienił ) http://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?t=4793
Szukacie teleskopu uniwersalnego... jakby komuś się udało to poproszę o pilne info na pw

Z całym szacunkiem ale uważam ,że 99% astroamatorów w Polsce to "Niedzielni obserwatorzy" którzy czerpią przyjemność z obserwacji bez doszukiwania się marginalnych różnic. Mało tego nawet pracujący w instytucjach wyposażonych..moją często niewiele lepsze sprzęty..ludzie którzy całe życie poświecili Astronomi kończyli kierunki.
inna sprawa jeśli idzie o astrofoto ale tu z kolei znalazło by się na palcach jednej ręki ( no może obu ) kilku Ludzi w Polsce o których mogę śmiło powiedzieć że są prosesjonalni.

Pozdrawiam

Tu się całkowicie z Tobą zgadzam, Waldixs. Co więcej, zaobserwowałem naocznie, że wielu tych niedzielnych obserwatorów nie bardzo wie nawet na czym te różnice miałyby polegać
Jak dla mnie, do moich potrzeb, wymagań itp. SC to jedyny wybór. Gdyby jeszcze istniał do niego reduktor/ korektor F/3.3 porządnie sprawujący się z matrycą APS-C to mimo niektórych wad byłby sprzętem do wszelkich MOICH zastosowań. Ale nazwanie go uniwersalnym to chyba nadużycie...
Z kolei astrofotografia? Wiele się w życiu naoglądałem. Podziwiam efekty jakie można uzyskać z Ziemi ale jakim kosztem ? Chociaż nie, MaPa robi to tak, jakbym ewentualnie mógł kiedyś robić ( jak będę miał dużo czasu, czarne niebo, przerobionego Canona i takie doświadczenie - czyli raczej nigdy) - tzn. wyciska maksimum ze sprzętu popularnego. Gdybym miał brać udział w "wyścigu zbrojeń" to jednak wolę oglądać fotki z Hubbla a samemu czas poświęcić obserwacjom wizualnym.
Dla MOJEGO astrofoto ten sprzęt (SC) powinien całkowicie wystarczyć gdyż będą to fotki zamiast szkiców.

A ja właśnie jestem po rozbudowie mojego 5'' SC pod okulary 2''.
Włożyłem Sky-Watchera SWA 32mm 70* bez kątówki i znacznie winietuje, co jest zdecydowanie widoczne i ogranicza pole.
ALE pożyczyłem specjalnie do tego testu kątówkę 2'' S-W. Wkładam z kątówką i winietowanie spada do poziomu całkowicie akceptowalnego dla mojego oka. Całe pole widoczne dobrze. Wylazło po brzegach troszkę aberracji i nieostrości, a przy rozogniskowaniu widać krzywiznę pola, niemal jak menisk. Jednak po wyostrzeniu jestem zadowolony z dawanego obrazu. A wady, jak przystało na "niedzielnego obserwatora" nic a nic mi nie przeszkadzają.

Możesz z ciekawości rozogniskować obraz gwiazdy i przejechać nim od środka do krawędzi pola - zauważysz, że jakiś % pola od krawędzi krążek gwiazdy zacznie wyglądać jakby był "przycięty", a im bliżej do krawędzi tym bardziej będzie "półkrążkiem". To Ci da pogląd na jakim poziomie masz winietę. Bo wizualnie na zogniskowanym obrazie ciężko ją ocenić.

waldixs, może napisałbyś parę słów o swoim Meade 8 " SCT LX 90 ... nie wiem jak inni ale ja jestem ciekaw teleskopów serii LX 90.

p.s. LX90 SERIES GALLERY:
http://www.meade.com/photogallery/lx90_gallery.html

Właśnie specjalnie to sprawdziłem. Eksperyment bardzo ciekawy.
Przy około 70% pola widzenia krążek zaczyna być ścinany, po przekroczeniu około 80% krążek jest "obgryziony" o 1/3 swej powierzchni. Po przekroczeniu 90% krążek jest ścięty niemal do połowy. Przy samym brzegu oraz w pewnej części poza nim jest już pół-krążkiem.
Świadomość mam, że cukierkowo nie jest, ale patrząc na przykład na M44 w poprawnej ostrości jest dość dobrze. A widok gwiazd przy brzegach mogę uznać za lepszy niż w Soligorze PL 32mm 52* pod 1,25'', który miałem też w tym teleskopie. I tak mam wielką radość, że mogę stosować tu 32mm 2'' 70* z wadami możliwymi do zaakceptowania, jak na mój gust.

A z resztą, tak to bywa, że jednemu coś przeszkadza, a innemu nie. Nasze osobiste wymagania są bardzo zróżnicowane.

Pozdrawiam

kopalnia informacji dla zaawansowanych użytkowników SCT - Doc G's Info Site:
http://www.mapug-astronomy.net/ragreiner/index.html
http://www.mailbag.com/users/ragreiner

Cleaning SCT Optics:
http://www.thrushobservatory.org/sig/Cl ... Optics.ppt

przypomnijmy dla porządku historię aplanatycznych SCT firmy Meade pierwotnie dla celów marketingowych określanych przez firmę jako "Advanced Ritchey-Chretien", a obecnie jako "Advanced Coma-Free" - za wikipedią:

"Meade Instruments, of Irvine, California, introduced the RCX400 series of instruments in 2005, with mirror diameters of 10", 12" , 14" and 16", which they originally claimed are Modified "Advanced Ritchey-Chretien" Cassegrains. But in fact they are a modification of Schmidt-Cassegrain that delivers some advantages of the Ritchey-Chrétien design, such as a coma-free field, without the associated cost. They were soon sued by makers of true Ritchey-Chretien telescopes, because their "Advanced RC" design is actually a variation of SCT designs, and not directly related to the Ritchey-Chretien design. In January 2008, Meade settled the claim and agreed to quit using the initials RC in the name. (As of March 2008, Meade's online literature refers to their now former RCT models as Advanced Coma-Free (ACF) on their LX400 line.)"

do tej chwili Meade wprowadził na rynek 3 serie ACF: LX90-ACF, LX200-ACF, LX400-ACF

Z tą komą w popularnych SCT to jest tak ze zarówno Meady jak i Celestron przez ćwierć wieku produkowały popularne teleskopy SCT ze sferyczna optyka lustrzana obarczone wspomniana komą większa niż w Newtonie F/4
Dopiero niedawno w serii LX-200 Meade wprowadził figuryzację lustra wtórnego i pojawiły się teleskopy wolne od komy czyli aplanaty ale seria LX-200 jest dużo droższa od popularnych SCT które tu omawiamy.
firma RC- Optical wytoczyła firmie Meade i wygrała proces o bezprawne nazywanie serii z figuryzowanym lustrem wtórnym Systemem Advanced Ritchey-Chretien bo faktycznie nie był to system RC tylko jego daleka modyfikacja co wprowadzało Klientów w błąd i umniejszało masę zysku firmy RC

Jak to jest z tym winietowaniem w kadrze można zobaczyć na mocno nieostro zrobionym zdjęciu gdzie widać z jakiej powierzchni lustra dociera światło do ogniska głównego tu np w teleskopie Newtona, gorąco zachęcam do wykonania podobnych fotek własnym sprzętem

Zdjęcie testowe na winietowanie w Newtonie:

Canon 350D z MT-800 30s na 1600 ISO.

wersja aplanatyczna SCT jest wyraźnie droższa ale nie "zaporowo" droższa. Porównajmy ceny dwóch 8" SCT Meade'a.

wersja klasyczna SCT: Meade LXD75 - 1499 USD
wersja aplanatyczna SCT: Meade LX90-ACF - 1999 USD

ps. a tu dodatkowe materiały dotyczące wspomnianej wyżej sprawy nazewnictwa SCT firmy Meade:
http://www.skyandtelescope.com/news/home/14070427.html
http://www.star-instruments.com/lawsuit.html
http://www.star-instruments.com/comparisions.html

in


Póki co miałem tylko kilka chwil na obserwcje księżyca..
Jowisza ogladałem przez około 10 min i tu opadała mi szczena jak zobaczyłem bo w powiększenaich rzedu 40 x wydawał się lepszy niż w innych teleskopach jakie posiadałem bez wzgledu na to jakie powiekszenie uzyłem..

to zdecydowanie za mało by cokolwiek opisać..właściwie to dopiero dziś przy pomocy kolegi poznałem co nieco i zapewne na gwiezdzstym niebie obsługa Goto będzie poprawna.
w każdym razie odszczekuje wszelekie arugmenty które wcześniej roiły się w mojej głowie i skutecznie odwodziły mnie przed zakupem SC 8
teraz jeszcze binoscope i już nie kupię nic:-)

W tym roku:-)

pozdrawiam

waldixs, dzieki za odpowiedź !