Sektor kosmiczny – wrzesień 20212021-09-11. Krzysztof Kanawka
Zapraszamy do relacji z branży kosmicznej we wrześniu 2021.
(Poczekaj na załadowanie relacji. Jeśli “nie działa” – odśwież stronę). Jeśli masz “news” – wyślij email na kontakt (at) kosmonauta.net.
Dwunasty września
Witamy 12 września! Oto garść najważniejszych informacji:
• Najbliższe starty rakiet zaplanowane są na 13 września: Falcon-9 z satelitami Starlink i chińskiej CZ-2C
• Na 15 września (o godzinie 14:00 CEST) zaplanowano start misji załogowej Inspiration4. Jest to krótka misja orbitalna, której celem nie jest Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS). Lot odbędzie się dzięki rakiecie Falon 9 i kapsule Dragon 2. Więcej na ten temat w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.
• Wczoraj zaprezentowaliśmy ciekawe nagranie z kolejnego lotu dronu Ingenuity. Ten lot wykazuje szeroki zakres możliwości lotnych dronu nad bardzo ciekawym terenem
• Choć w otoczeniu Ziemi jest w tej chwili dość tłoczno (polecamy wczorajsze podsumowanie odkryć przelotów) aktualnie nie ma nowych odkryć planetoid i meteoroidów, które "odważają się" zbliżyć do naszej planety na odległość mniejszą niż dystans do Księżyca
• Aktywność słoneczna jest na nieco niższym poziomie - w najbliższych kilku dniach wszystkie rozwinięte grupy plam "schowają się" za zachodnią krawędzią tarczy słonecznej (i nie będą widoczne z Ziemi)
• Trwa European Rover Challenge 2021. Tematem 12 września jest Ziemia.
• Dziś w Krakowie wydarzenia związane z setną rocznicą urodzin Stanisława Lema.
Pełne nagranie lotu dronu Ingenuity
Oto pełne nagranie lotu dronu Ingenuity. Ten lot odbył się podczas sol 193 misj łazika Perseverance, czyli 9 września 2021.
Spiral Graph na Zooniverse
Na platformie Zooniverse ruszył nowy projekt dla internautów – Spiral Graph. Tym razem celem badań jest struktura galaktyk spiralnych.
Zooniverse to platforma na której zainteresowani internauci mogą poszukiwać interesujących z naukowego punktu widzenia “sygnałów”. Przykładem może być Planet Hunters TESS, w ramach którego poszukuje się “zaćmień” innych gwiazd w poszukiwaniu planet pozasłonecznych. Innym przykładem jest Planet Four, skupiający się na badaniach Marsa. Zooniverse oferuje wiele różnych projektów, nie tylko związanych z astronomią.
Trzynastego maja 2020 na Zooniverse ruszył nowy projekt. Nazwa tego projektu to Spiral Graph. Celem Spiral Graph jest badanie struktury galaktyk spiralnych – a ściślej stopnia “skręcenia” ramion tego typu galaktyk. Tego typu badania są bardzo żmudne dla naukowców, a są także ważne, gdyż mogą rzucić światło na powstanie i ewolucje galaktyk spiralnych. Ponadto, naukowcy mają nadzieję, że uda się powiązać strukturę galaktyk spiralnych ze spodziewaną wielkością czarnych dziur.
"Subject 33647596" - przykładowa galaktyka do zbadania w ramach Spiral Graph / Credits - Zooniverse
Projekt Spiral Graph jest dostępny na Zooniverse.
Bliski przeloty 2021 RR5, 2021 RG6, 2021 RS5 i 2021 RB6
W dniach 8-12 września przestrzeń w pobliżu Ziemi naruszyły (lub naruszy!) cztery małe obiekty. Ich oznaczenia to 2021 RR5, 2021 RG6, 2021 RS5 i 2021 RB6.
Meteoroid o oznaczeniu 2021 RS5 zbliżył się do Ziemi 8 września na minimalną odległość około 138 tysięcy kilometrów. Odpowiada to ok. 0,36 średniego dystansu do Księżyca. Moment największego zbliżenia nastąpił 8 września około 17:00 CEST. Średnica 2021 RS5 szacowana jest na około 7 metrów.
Meteoroid o oznaczeniu 2021 RB6 zbliżył się do Ziemi 9 września na minimalną odległość około 258 tysięcy kilometrów. Odpowiada to ok. 0,67 średniego dystansu do Księżyca. Moment największego zbliżenia nastąpił 9 września około 18:15 CEST. Średnica 2021 RB6 szacowana jest na około 8 metrów.
Meteoroid o oznaczeniu 2021 RG6 zbliży się do Ziemi 11 września na minimalną odległość około 85 tysięcy kilometrów. Odpowiada to ok. 0,22 średniego dystansu do Księżyca. Moment największego zbliżenia nastąpi 11 września około 17:30 CEST. Średnica 2021 RG6 szacowana jest na około 6 metrów.
Meteoroid o oznaczeniu 2021 RR5 zbliży się do Ziemi 12 września na minimalną odległość około 77 tysięcy kilometrów. Odpowiada to ok. 0,20 średniego dystansu do Księżyca. Moment największego zbliżenia nastąpi 12 września około 19:45 CEST. Średnica 2021 RR5 szacowana jest na około 7 metrów.
Orbita 2021 RR5 / Credits - NASA, JPL
Łącznie w całym 2021 roku wykryto już 91 bliskich przelotów planetoid i meteoroidów. W ostatnich latach ilość odkryć wyraźnie wzrosła:
• w 2020 roku odkryć było 108,
• w 2019 roku – 80,
• w 2018 roku – 73,
• w 2017 roku – 53,
• w 2016 roku – 45,
• w 2015 roku – 24,
• w 2014 roku – 31.
W ostatnich latach coraz częściej następuje wykrywanie bardzo małych obiektów, o średnicy zaledwie kilku metrów – co jeszcze pięć-sześć lat temu było bardzo rzadkie. Ilość odkryć jest ma także związek z rosnącą ilością programów poszukiwawczych, które niezależnie od siebie każdej pogodnej nocy “przeczesują” niebo. Pracy jest dużo, gdyż prawdopodobnie planetoid o średnicy mniejszej od 20 metrów może krążyć w pobliżu Ziemi nawet kilkanaście milionów.
Mała księga kosmologii – premiera!
W każdej sekundzie z samych krawędzi obserwowalnego wszechświata dociera do nas słabe promieniowanie – relikt burzliwej młodości kosmosu – zwane mikrofalowym promieniowaniem tła. W Małej księdze kosmologii czołowy badacz tego promieniowania Lyman Page zabiera nas w oszałamiającą podróż po naszej obecnej wiedzy o rozmiarach, budowie i początkach uniwersum! A my już niedługo będziemy mieli dla Was konkurs, w którym do wygrania będzie właśnie ta oto książka
Więcej:kosmonauta.net/2021/09/mala-ksiega-kosmologii-premiera/
Gdzie są oni? Możliwe, że już ich nie ma!
W grudniu 2020 ukazała się ciekawa publikacja sugerująca, że wiele cywilizacji technicznych… zwyczajnie siebie zniszczyło. Miliardy lat temu.
Czy nasza Droga Mleczna jest pełna ruin pradawnych cywilizacji? Czy wokół wielu gwiazd krążą pozostałości dawnych imperiów, które same się zniszczyły?Taką odpowiedź na paradoks Fermiego zaproponowali niedawno naukowcy z Santiago High School, Jet Propulsion Laboratory (JPL) i California Institute of Technology (Caltech). Zespół naukowców postanowił skupić się na statystycznej analizie powstania, rozwoju i prawdopodobieństwa upadku (a nawet “samo-anihilacji”) inteligentnego życia w naszej Drodze Mlecznej na przestrzeni miliardów lat.
Naukowcy uznali, że prawdopodobieństwo upadku jest ważnym parametrem dla wyliczenia ilości inteligentnych cywilizacji i ich wieku w naszej Galaktyce.
Grafika prezentująca prawdopodobny wygląd naszej Drogi Mlecznej / Credits – NASA/Adler/U. Chicago/Wesleyan/JPL-Caltech
Więcej: kosmonauta.net/2021/01/gdzie-sa-oni-mozliwe-ze-juz-ich-nie-ma/
Jedenasty września 2021
Witamy 11 września 2021! Oto garść najważniejszych informacji:
• Najbliższe starty rakiet zaplanowane są na 13 września: Falcon-9 z satelitami Starlink i chińskiej CZ-2C
• Na 15 września (o godzinie 14:00 CEST) zaplanowano start misji załogowej Inspiration4. Jest to krótka misja orbitalna, której celem nie jest Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS). Lot odbędzie się dzięki rakiecie Falon 9 i kapsule Dragon 2. Więcej na ten temat w wątku na Polskim Forum Astronautycznym.
• W pobliżu Ziemi jest znów tłoczno. Oprócz czterech opisanych niedawno przelotów, w dniach 8-12 września doszło/dojdzie do kolejnych czterech przelotów meteoroidów. Oznaczenia tych obiektów to 2021 RR5, 2021 RG6, 2021 RS5 i 2021 RB6. Obiekty mają rozmiary około 6-9 metrów.
• Aktywność słoneczna - pomimo widocznych pięciu grup plam - pozostaje na dość niskim poziomie. 10 września najsilniejszy zanotowany rozbłysk był dolnych stanów klasy C.
• Trwa wydarzenie European Rover Challenge 2021. Tematem drugiego dnia ERC 2021 jest Księżyc.
• Jutro w Krakowie zaczynają się wydarzenia związane z setną rocznicą urodzin Stanisława Lema. Będziemy na nich!
Czarna dziura w układzie HR 6819
Zaledwie tysiąc sto lat świetlnych od Układu Słonecznego w układzie HR 6819 znajduje się czarna dziura. Jest to najbliższa znana czarna dziura.
6 maja Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) poinformowało o detekcji czarnej dziury w układzie HR 6819. Dotychczas w tym układzie znano dwie gwiazdy. Precyzyjne pomiary ruchu tych składników wykazały, że w układzie HR 6819 znajduje się trzeci, niewidoczny z Ziemi, obiekt. Obserwacje wykonane przy użyciu spektrografu zainstalowanego na 2,2 metrowym teleskopie MPG/ESO znajdującym się w La Silla w Chile, wykazały, że jedna z gwiazd krąży wokół niewidocznego obiektu z czasem 40 dni. Wyliczenia wykazały, że ten niewidoczny obiekt ma masę 4 mas Słońca – musi to zatem być czarna
Artist’s animation of the triple system with the closest black hole
https://www.youtube.com/watch?v=-7Cn0VIT_PEWizualizacja układu HR 6819 / Credits – European Southern Observatory (ESO)
Więcej: kosmonauta.net/2020/07/czarna-dziura-w-ukladzie-hr-6819/
Drugi dzień European Rover Challenge 2021
Witamy drugiego dnia European Rover Challenge 2021. Tematem tego dnia jest Księżyc. Oto stream z drugiego dnia ERC 2021:
European Rover Challenge 2021 NA ŻYWO – Sobota 11/09/2021 – Temat dnia: Księżyc
https://www.youtube.com/watch?v=p0HkvFQ76twCzy były inne cywilizacje techniczne przed nami?
Czy jesteśmy sami we Wszechświecie? Jest to jedno z najbardziej nurtujących pytań dla współczesnej astronomii. W ostatnich dwóch dekadach nastąpił znaczący postęp w naszym postrzeganiu układów planetarnych i liczebności egzoplanet w Drodze Mlecznej. Dziś znamy już wiele różnych typów planet pozasłonecznych, w tym i takich, które nie występują w naszym Układzie Słonecznym, np. gorące Jowisze, super-Ziemie czy planety na bardzo ekscentrycznych orbitach.
Znamy także układy planetarne krążące wokół różnych typów gwiazd, często bardzo różnych od gwiazd takich jak Słońce. Przede wszystkim, dziś wiadomo też, że skalistych planet jest bardzo dużo we Wszechświecie, choć wciąż nie wiadomo jak dużo z nich może krążyć w ekosferach swych gwiazd.
Grafika prezentująca równanie Drake'a (górna część) i interpretacja w pracy Franka i Sullivana / Credits - University of Rochester
Więcej: kosmonauta.net/2016/05/czy-byly-cywilizacje-techniczne-przed-nami/
Zawody URC 2022
Opublikowano zasady na konkurs łazików University Rover Challenge 2022, które odbędą się na pustyni w stanie Utah w USA. Niebawem otworzy się rejestracja do tego wydarzenia. Finały zawodów odbędą się na początku czerwca 2022.
Coraz bliżej do startu Inspiration4
Załoga misji Inspiration4 Crew Dragon przybyła na Florydę.
Start zaplanowano na 16 września na nie wcześniej jak o 02:00 CEST.
GOES-U zostanie wyniesiony przez Falcon Heavy
NASA wybrała Falcon Heavy do umieszczenia satelity pogodowego NASA GOES-U.
Start nastąpi w 2024 roku z wyrzutni 39A w Kennedy Space Center na Florydzie .
Całkowity koszt NASA związany z wyniesieniem GOES-U określono na około 152,5 miliona dolarów.
GOES-U zapewni wysokiej jakości obrazy i pomiary atmosferyczne ziemskiej pogody, oceanów i środowiska, a także będzie zdolny do mapowanie w czasie rzeczywistym całkowitej aktywności wyładowań atmosferycznych oraz do bardziej wyrafinowanego monitorowania aktywności słonecznej i pogody kosmicznej.
Delta rzeki Dunaj
Świetny materiał ESA dotyczący delty drugiej największej europejskiej rzeki - oczywiście z perspektywy obserwacji satelitarych.
Earth from Space: Danube Delta
https://www.youtube.com/watch?v=kqiQvMXA5vgNocne zdjęcie z pokładu ISS
Megan Arthur z pokładu ISS:
Czy nasza Galaktyka jest aktywna?
Czy “Bąble Fermiego”, powstałe stosunkowo niedawno, mogą świadczyć o aktywności naszej Galaktyki?
W 2010 roku odkryto struktury nazwane “Bąble Fermiego”. Te struktury, wyraźnie wystające ponad płaszczyznę Drogi Mlecznej, są jasne na zakresie fal gamma (oraz rentgenowskim). Ich prędkość rozszerzania się sugeruje ich powstanie na przestrzeni ostatnich kilku milionów lat. W skali wieku naszego Wszechświata jest to bardzo młody wiek tych struktur.
Jak powstały te struktury? Naukowcy stworzyli dwie hipotezy: duża ilość supernowych lub też pożarcie gwiazdy przez czarną dziurę w centrum Drogi Mlecznej (Sgr A*). Później powstała “hybrydowa hipoteza”, łącząca wspomniane dwie w jedną.
Powstanie Bąbli Fermiego sugeruje, że stosunkowo niedawno nasza Droga Mleczna doznała epizodu aktywności. Poniższe nagranie opisuje proces odkrycia tych Bąbli oraz możliwe mechanizmy powstania. Co ciekawe, te “Bąble Fermiego” nie są jedynymi tego typu strukturami, jakie odkryto i które mają prawdopodobnie związek z Sgr A*.
Was the Milky Way a Quasar?
https://www.youtube.com/watch?v=t8o5W425uhwMisja do 2016 HO3
Polecamy nasz dzisiejszy artykuł: ZengHe-A - misja do planetoidy 2016 HO3, czyli "drugiego księżyca Ziemi".
Szykują się fajne rzeczy!
Zespół Blue Dot Solutions brał dzisiaj udział w nagraniu na temat projektu FLAMINGO
Rozwiązanie FLAMINGO wypracowane przez Blue Dot Solutions zawiera urządzenie IoT z sensorami, w tym nowoczesny odbiornik pozycjonowania satelitarnego (GNSS). Dodatkowo udostępniono usługę poprzez stworzoną przez Blue Dot Solutions dedykowaną aplikację internetową, dzięki której widać pozycję urządzeń oraz ich ruch.
Więcej na temat FLAMINGO: kosmonauta.net/2020/06/projekt-flamingo-zbliza-sie-do-konca/
Relacja z wakacji 2021 jest dostępna pod tym linkiem.
(PFA)
https://kosmonauta.net/2021/09/sektor-k ... sien-2021/